Bilim, ülkemizde küçük çaptaki işletmelere, ülkemizin zengin olduğu şifalı ve aromatik bitkilerin sürdürülebilir kullanımı konusunda iddialı bir proje ile yardımcı oluyor. Avrupa kaynaklarıyla Bulgaristan’da Yetkinlik Merkezi kurulup Bulgar Bilimler Akademisi BAN Organik Kimya Enstitüsü, Sofya “Sveti Kliment Ohridski” Üniversitesi ve Hollanda Araştırma Merkezi’nin de aralarında bulunduğu, birkaç bilim ve eğitim kurumu işbirliği içersinde olacak.

Bulgaristan, bitki çeşitliliği açısından Avrupa’da birinci sırada. Ancak ne yazık ki, ülkemiz sifali bitkilerinin büyük bir bölümünü ham madde olarak yurtdışına satarak ekonomide büyük zararlara yol açıyor. Bundan dolayı bilim adamları küçük işletmeler sayesinde şifalı ve aromatik bitkilerin işlenmesini teşvik edecek şartların yaratılmasını hedef kılıyorlar. Sözüm ona artık biyokütleden son derece yararlı maddeler elde edilebilip farklı kozmetik, tıbbi ve gıda ürünlerine katılabilir. Ülkemiz topraklarında yetişen 4 bin şifalı ve diğer bitkilerden 700 tanesi bu yönde kullanılma kapasitesine sahiptir.

Birçok sifalı ve aromatik bitkiye sahibiz ve onlar büyük derecede şimdi de kullanılmaktadır – diyor Bulgar Bilimler Akademisi BAN Organik Kimya Enstitüsü’nden proje başkanı Profesör Vladimir Dimitrov ve devam ediyor . Amacımız, insan vücudu üzerinde iyileştirici ve önleyici etki sağlamak için aktif maddeleri biyolojik olarak elde etmektir. Aynı zamanda da yaşam kalitesini arttırmaktır amacımız. Şu anda gül, lavanta, papatya, oğul otu vs bitkilerden üretilen eterik/uçucu yağlar yurtdışına satılıyor ve onlardan geri kalan biyokütle kullanılmıyor. Bizler işte bu artık biyokütleyi kullanmayı amaçlıyoruz.

Mesela gül yağı damıtılmasından sonra son derece faydalı maddeler elde edilebilir. Profesör Dimitrov şunları paylaşıyor:

Gül yağı damıtılmasından sonar elde edilen maddeler tıbbi ve kozmetik ürünlerde kullanılabilir. Oğul otundan  eterik yağı elde edildikten sonra geriye kalan  yine faydalı maddeler var. Lavantanın damlatılmasından sonra ise geriye kalan biyokütle fonksiyonel gıdalarda ve genelde önleme amaçlı gıdalarda  kullanılabilir.

Professor Valdimir Dimitrov’a gore, söz konusu proje yerli halkın yaşam kalitesini artıracak, sadece yenilikçi sağlıklı ürünleri üreterek değil, aynı zamanda da yeni iş yerlerinin açılması sayesinde:

Potansiyel çok büyük. Şu anda Bulgaristan’da yetişen çok az şifalı ve aromatik bitki işlemden geçiyor. Bizler genelde onları yurtdışına satıyoruz, ki yıllık 17 bin ton şifalı bitki söz konusu. Üzerinde çalıştığımız projeyle yeni imkanlar ve yeni pazarlar doğacak şifalı bitki üreticilerimiz için. Arzumuz, küçük şirketlerin piyasada, yurtdışında yatırım yapabileckleri bir prototip ürüne ulaşmak.

Üç yıllık “Yenilikçi bioaktif ürünlere ilişkin bio-kaynakların ve tıbbi ve aromatik bitki atıklarının sürdürülebilir kullanımı” projesinin değeri 24 milyon levadır. Maliyetin yüzde 85’ı Avrupa “Akıllı büyüme için bilim ve eğitim “ Operasyonel programından sağlanmıştır. Projenin ilk görevi kaynakların bir kısmi ile laboratorlarımızın ihtiyaçları için yeni cıhazların satın alınmasıdır.”

Çeviri: Şevkiye Çakır