“Zemyata i Horata”(Yeryüzü ve İnsan) Müzesi'nin hemen arkasındaki ormanda çağlayan nehir ile üç tepenin arasında saklı, Ulusal Kültür Sarayı’nın (NDK) eski termik santrali çok uzun süredir terk edilmiş durumda.

Ortada bir tek enkaza benzeyen kalıntıları, her tarafa saçılmış, eskiden hayat dolu bir yapının bulanık anıları var. Ancak, bağımsız sanatçılardan oluşan bir grup, harabeleri çağdaş sanatın ruhunu yansıtacak deneysel performanslar sunmak amacıyla sahneyedönüştürmek ister ve fikirlerini belediyeyle paylaşır. Ardından, 61 katılımcı ile uluslararası yarışma ve proje seçimi gelir. Projeyi, o güne kadar Burgas'ta çalışan genç mimar Anton Kolev ve Mariana Sarbova kazanır.

“NDK'nın eski termik santralini dönüştürme projesi, 2014'te bağımsız sanatçıların kendileri tarafından önerildi,”  diyor Sofya Belediyesi Eğitim ve Kültür Komitesi Başkanı Malina Edreva. “Yıllardır, bir zaman endüstriyel amaçlı kullanılan, şu an terkedilmiş binalara çözüm üretmeye çalışıyoruz. Amacımız onları kültürel projelerle şehre tekrar kazandırmak. Binayı, çağdaş sanatın merkezi haline getirme fikri de bu vesileyle ortaya çıktı. Kentte, sanatçıların, özgür sahnede  projelerini yabancı meslektaşları ile birlikte sunabilecekleri alanlar eksik. Hem, Berlin'de ve diğer Avrupa başkentlerinde bildiğimiz uygulamaların örneğini burada denemek istedik.

Modern sanatların yeni merkezi için fikirlerden biri, binanın doğal atmosferine uyum sağlamaktır. Amacı, belirsiz başka bir soyut yapı yerine, açık havada estetik zevk, eğlence ve toplantılar için bir yer oluşturmak.

“Yujen Park'ın bir parçası olan bu alan, şehir sakinleri ve misafirlere kültürel etkinlikler düzenlemek yanı sıra rahatlamak ve dostlarla buluşmak için harika fırsatlar sunuyor,”diyor Malina Edreva. “Çağdaş sanat merkezleri genellikle görsel sanatçılara açıktır, eski termik santral ise farklı sanatları bütünleştirecektir.Bu yüzden çoğu alan esnek olacak.Örneğin, 350 sandalye sığdırabilecek büyük bir tiyatro sahnesi, bir saatin içinde sergi alanına dönüştürülebilir. Buna ek olarak, ikinci katta 150 kişilik, sahne sanatları, konser, çocuklara atölye çalışmaları ve çeşitli toplantılar için tasarlanmış bir başka salon daha olacak.”İnşaat çalışmalarınınbu yıl başlaması ve önümüzdeki senenin sonuna kadar bitmesiyle, binanın her türlü sanatın icra edileceği çalışma ortamına dönüşmesi bekleniyor.Bulgar ve yabancı sanatçıların kendilerini ifade etme fırsatı bulacağı mekanda amaç, uluslararası önem kazanacak birmodern sanat merkezine dönüşmesidir.

Farklı amaçlarla kullanılacak bir diğerbina da örneğin, Sofya Kent Sanat Galerisi'nin bir bölümü için sağlanan eski mozolenin bodrum katı. Mozolenin boş alanı ise, farklı sanatçılarınkentsel ortamda çağdaş sanat enstalasyonlarını tanıtmak içinkullanılacaktır. Gelecek yıl, şu an üzerine inşa edilen "Bronz Ev"in yerini, yarışmasonrası seçilen yeni, geçici bir proje alacak.

Fotoğraflar: toplocentralata.com

Çeviri: Ayser Ali