Ulusal Sosyal Güvenlik Enstitüsü'nün 2017 verilerine göre, Bulgaristan'daki 680.000'den fazla insanın daimi fiziksel engele sahip ve sadece yüzde 10'u ise iş bulabiliyor. Bu, büyük ölçüde, işverenlerin engelli çalışanın ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak, uygun koşullar sağlamaları veya çalışma şeklini değiştirmeleri yönündeki isteksizliğinden kaynaklanmaktadır. Engellilerin, kentsel çevreye ulaşılamamasının neden olduğu sosyal izolasyon ve ihtiyaçlarını kendi başlarına yerine getirememesi iki temel sorun arasında yer alıyor.

Son yıllarda ülkemizdeki büyük şehirler yavaş da olsa görünüşlerini değiştirmekte ve engelliler için daha erişilebilir hale gelmektedir. Ancak, birçoğunun özgür ve diğer vatandaşlarla aynı olanaklara sahip olmasına yardımcı olacak rehabilitasyon fırsatları hala sorun olarak yer alıyor. Sebepler arasında, hastaların ihtiyaçlarına göre uzman ve ekipman eksikliği, yurtdışındaki rehabilitasyon fırsatlarının pahalı olması. Bazıları Avusturya'nın başkenti Viyana'da kliniklere başvurmayı tercih ediyor.

Vatandaşlarımızın yoğun olarak Viyana’yı tercih etmesiyle, göz doktoru Dr. Anelia Hochwarter, şiddetli travma sonrası hastaların iyileşmesi için lokomat denilen ekipman satın alınarak, kendi ülkelerinde tedavi görmelerini sağlayacak bir kampanya başlatır.

Bu, hastanın tekrar yürümesine yardımcı olacak numune üreten ve normal fizyolojik yürüyüş prensibine göre çalışan, tam rehabilitasyon amaçlı bir robot. Hangi kas grubunun iyi çalıştığını, hangisinin desteğe ihtiyacı olduğunu tespit eden ve hastanın vücuduna yerleştirilen sensörlerle çalışır. Serebral palsi, multipl skleroz, beyin trvması ve Parkinson hastaları yürüme yeteneklerini kaybederler ve tüm Batı rehabilitasyon kliniklerinde bu alet, önemli ölçüde hastaların durumunu kolaylaştırır. Örneğin Avusturya'da 24 klinikte 28 lokomat bulunmaktadır. Bu cihazla yaklaşık yüzde 50 başarı şansınız var. Tabii ki, hastanın bir maraton koşmasını ya da bir sporcu olmasını beklemiyoruz, aksine yaşam kalitesini iyileştirmek için biraz kolaylık sağlamak istiyoruz.

Serebral palsi çocukların tedavisinde uzman hastane yöneticisi Profesör İvan Çavdarov, Bulgaristan'da birkaç robotik rehabilitasyon cihazın var olduğunu, ancak bunların kolaylıkla hasara uğradını ve bakımının masraflı olduğu görüşünde. Bu nedenle üreticinin yıllara dayalı garanti vermesi çok önemlidir. Teslimat, doktor eğitimi ve iki yıllık garanti dahil olmakla birlikte, 280 bin avroluk fiyatı hiç de az değildir. Öte yandan, Bulgaristan'da benzer bir cihaz kullanılmaya başlanırsa, yurtdışında hastalarımızın tedavi görmesi için verilen fonlar önemli ölçüde azalacaktır. Ünitenin satın alınmasıyla ilgili, Dr Hohvarter işletmeler ve vatandaşlardan destek bekliyor ve bu amaçla Unicredit Bulbank’ta özel bağış hesapları açmış bulunuyor.

Anelia Petrova Hochwarter

Bağış kampanyası:

“Bulgaristan için lokomat”

IBAN: BG65 UNCR 7000 1522 7289 56 (leva)

IBAN: BG60 UNCR 7000 1522 7289 49 (avro)

BIC (SWIFT): UNCRBGSF

Fotoğraflar: özel arşiv

Çeviri: Ayser Ali