İngiliz yazar Shakespeare’in en ünlü piyeslerinden biri olan “Hamlet” oyununda “Olmak ya da olmamak, işte bütün mesele bu” sözü geçiyor. Plovdiv’de Küçük Bazilika’da yapılacak 21 Şubat Uluslararası Ana Dili Günü kutlamarında Shakespeare’in bu sözü 32 dilde söylenecek.

2019 yılında Shakespeare’in doğumu üzerinden 455 yıl tamamlandığı için okuma etkinliği için İngiliz yazarın eserleri seçildi. Shakespeare’in bu satırları orijinal halinde okunacağı gibi Bulgarca, Türkçe, Ermenice, İbranice, Romanca, Rusça, Ukraynaca, Fransızca, Çince, Almanca, İtalyanca, İspanyolca, Yunanca, Çek dili, Lehçe, Sırpça, Arnavutça, İsveç dili, Arapça, Kürtçe, Moldovaca, Farsça, Japonca, Moğolca ve Azerice dillerinde de okunacak. Anadili bayramı programında antik ve ebedi şehir Plovdiv’de temsilcileri bulunan ülkelerin tanıtımı da yer alıyor. Bunlar arasında Ermeniler, Yahudiler, Yunanlar, Türkler ve Romanlar yer aldığı gibi Plovdiv üniversitelerinde eğitim almayı seçen bütün kıtalardan öğrenciler de var. Yabancı öğrenciler ülkelerindeki şarkıları, dansları, şiirleri ve çeşitli geleneklerini tanıtacaklar. Ana Dili Bayramı programının bu yılki organizatörü tepeler şehri Plovdiv’deki Bulgar- Türk Edebiyatı Kulübü. Kulübün Yönetim Kurulu üyesi Şenar Bahar Uluslararası Ana Dili Günü’nün önemi ve bu bayram için 21 Şubat tarihinin seçilme nedeni hakkında şunları paylaştı:

“Uluslararası Ana Dili Günü 17 Kasım 1999 yılında UNESCO Genel Konferansı’nda ilan edilmiştir. Çok dilliliği ve kültürel çeşitliliği teşvik etmek için 2000 yılından bu yana kutlanmaya devam ediliyor. 21 Şubat tarihinin Uluslararası Ana Dili Günü seçilme nedeni ise bu tarihte 1952 yılında şimdiki Bangladeş başkenti Dakka’da anadillerinin ülkenin resmi dilleri arasına alınması için eyleme katılan üniversite öğrencilerinin polisler tarafından öldürülmesinin anılmasıdır.”

1956’da hükümetin ana dillerine resmi dil statüsü vermesiyle Bangladeşli öğrencilerin protestoları başarı ile sonuçlandı.

Her yıl Uluslararası Ana Dili Günü farklı mottolar altında kutlanıyor. Bu yılki kutlamaların mottosu ise “Kalkınma, barış ve uzlaşma için bir etken olarak yerel dil”, amacı ise halkların kültürel kimliklerini oluşturulmasında ve korunmasındaki tüm dillerin hak ettikleri rolün öne sürülmesidir.

Bu bağlamda, sadece Avrupa Kültür Başkenti olmasından dolayı değil, aynı zamanda M.Ö. 4. asırdan bu yana yüzyıllar boyunca birçok farklı etnik grubu ve kültürü bir arada bulundurmasından dolayı da bakışlarımızı Plovdiv’e çevirmemiz çok doğal.

Programın başında Bulgar yazar, şair ve oyun yazarı İvan Vazov’un “Bulgar dili” şiiri okunacak. Bu şiirin seçimi rastgele yapılmış değildir, çünkü bu eseriyle Bulgaristan edebiyatının öncü yazarı 19. yüzyılın sonlarında Bulgarca’nın kaba ve melodiden yoksun olduğu algısını bertaraf etmek istemiştir. Günümüzde dünya genelinde 6 binin üstünde dil konuşulmaktadır, bunlardan 24’ü ise AB’de resmi dil statüsüne sahip.

Çeviri: Özlem Tefikova