Tatil günleri için enteresan ve sıra dışı bir destinasyon arıyorsanız Güney Bulgaristan’da bulunan Brezovo’yu tercih edebilirsiniz. Kasaba, ünlü yerleşim yerlerinin arasında değil, ancak sakinleri dünyaya gösterebilecekleri ilgi çekici şeylerin olduğundan emin. Görecekseniz ki, karşılaşacağınız beklenmedik keşifler ve yerel halkın misafirperverliğinden dolayı bu kasaba kalbinizde yer edinecek.

Resmi kayıtlara göre Brezovo 1576 yılında kurulmuştur. Brezovo’ya ilk yerleşenler Kuzey Bulgaristan, Lyaskovets’ten 20 aile olmuştur. Bugünkü Streltsi köyü yakınlarında bulunan bir Türk çiftliğine işçi olarak gelmişlerdir. 20. Yüzyılın 90’lı yıllarına kadar Brezovo, yemyeşil meralarda yetiştirilen “abraş manda” sürüleri ile ünlüdür.

Kasabadaki Turistik Enformasyon Merkezi’nden Radnyu Şopov aslında Brezovo isminin Bulgarcası “breza” olan huş ağacı ile bir bağlantısı olmadığını söylüyor ve devam ediyor: “Köy Türkçe Abraşlare ismini taşıyormuş. Bu abraş mandaların ismini almış, Bulgarca abraş mandalara ise “brezi bivoli” deniyor, yani siyah ve alnında beyaz bir bölüm olan mandalar. Brezovo ismi de buradan geliyor. Kurtuluştan sonra (1878 yılında) Türk ismi Bulgar ismi ile değiştiriliyor.”

1969 yılından beri Brezovo kasaba statüsüne sahip ve Brezovo Belediyesi’nin idari merkezi konumundadır. Tarım halkın temel geçim kaynağı olmaya devam ediyor. Geleneksel olarak burada yağ gülü yetiştiriliyor. Brezovo Belediyesi kapsamında olan Zelenikovo köyünde Bulgaristan’ın en büyük “gül yağı fabrikası” bulunuyor. Kaz ciğeri, kaz tüyü, ay çiçeği işletmeciliği yapan fabrikalar da var. Brezovoluların gurur duyduğu yerler arasında 1837 yılında kurulan okul da yer alıyor: “Diğer köylerde ilk önce kilise açılıyorken, Brezovo halkı bilgiye susamış olarak 1737 yılında ilk önce okul açıyor. Bu Bulgar topraklarında bu türden dört sınıflı üçüncü okuldur” diyor Radnyu Şopov.

1872 yılında bu okulda özgürlük havarisi Vasil Levski yerel devrimci komiteyi kuruyor. Okulun yanında “Sveti Dimitır” (“Aziz Dimitır”) kilisesi bulunuyor. Bu kilise hakkında rehber Şopov şunları paylaşıyor:

“Kilise biraz daha geç, 1843 yılında açılmıştır. Kilise üç nefli bir bazilikadır. Açılması için Brezovo halkı sultana talepname göndermiştir. Kilise izninin çıkması için İslâm dinini kabul eden bir Bulgar kadını büyük destek sağlamıştır. Belgelerde bu kadın Dona Hanım olarak geçiyor. Sultan ferman göndererek kilisenin inşa edilmesine izin vermiştir. Brezovo’da bu ferman hala korunuyor.” 

Kiliseye Debır Mektebi duvar resmi ustaları tarafından ve yerel zengin ailelerin bağışlarıyla zengin süslemeler yapılmıştır. Avizeler, haçlar, giysiler ve ayin için gerekli her şey Besarabyalı Bulgarlar tarafından bağışlanmıştır. Ancak Besarabyalı Bulgarların bu yöre ile bağlantısı nedir?

Radnyu Şopov, bu yöreden birçok Bulgarın Moldova ve Ukrayna’da bulunan tarihi coğrafi bölge olan Besarabya’ya yerleştiğini açıklıyor. Sadece Brezovo kasabası yakınlarındaki Çoba köyünden 1829 yılında Rus-Türk savaşının ardından Besarabya’ya yaklaşık 100 aile yerleşiyor ve orda Banovka köyünü kuruyorlar. I. Dünya Savaşı’nda Dobruca’yı kurtaran General İvan Kolev de Banovka’da doğmuştur.

Brezovo merkezi yakınlarında 1903 yılında ünlü ressam Zlatyu Boyaciev’in doğduğu ev de bulunmakta. Ressamın gençlik yıllarında arayışları klasik ve neo klasik tarzda. Sanatçı, 1951 yılında inme geçiriyor, bu nedenle vücudunun sağ tarafı felç oluyor ve konuşma yetisini kaybediyor. Felçle inatçı bir savaşın ardından ressam fiziksel ve zihinsel olarak ayağa kalkıyor, ancak tarzı tamamen değişiyor ve empresyonizim - izlenimcilik stiline yakınlaşıyor. Evi, müzeye döndürülme düşüncesi ile belediye tarafından restore ediliyor. Ancak daha sonra özel mülk oluyor ve sadece dış cepheden görülmesi mümkün.

Bölgedeki diğer görülecek yerler arasında Brezovo’ya 6 kilometre mesafede olan ve sıcak yaz aylarında son derece ilgi çeken mermer maden ocağıdır.

1994 yılında kapatılan maden, nüansları ışığa göre değişen doygun mavi renkli bir su ile doludur. Dibinde mermer blokların kaldırıldığı kule vinç kalıntıları var. Bölgedeki iyi korunan antik yollar ise antik çağ dönemi sevenlerin ilgisini uyandıracaktır.

Ve Brezovo’nun komşu belediyesi Bratya Daskalovi’ye bağlı Granit köyüne uğrarsanız Bulgaristan’daki en yaşlı ağacı görebilirsiniz. Bu 4. yüzyılın ilk yarısına ait bir meşe ağacıdır.

Fotoğraflar: Miglena İvanova ve vila.bg

Çeviri: Özlem Tefikova