11 Mayıs günü Slivnitsa şehrinde 5. Peynir Festivali düzenlendi. Ülkenin farklı bölgelerinden gelen süt üreticileri, mandra sahipleri, beyaz salamura peyniri, sarı kaşarı, kaymaklı yoğurtları, ayranı, lor peynirini burada sergilediler. Sıra sıra peynir, kaşar, yogurtlar, insanları, çocukluğuna götürdü. Peynir Festivali katılımcıları arasında İhtiman şehrinden süt işleme tesisleri ve hayvan çiftliği sahibi ve aynı zamanda da üretim zincirini başarılı bir şekilde uygulamaya koyan Plamen Todorov da vardı:

“Herşey 1997 yılında başladı. En basit bir şekilde başladık. Once üretimle başladık ve güzel bir ürün ortaya çıkınca tüm standartlara cevap veren bir tesis kurmaya karar verdik. Işletme, küçük bir aile şirketidir. Kapasitesi sınırlı olan işletmemizi, 2000 yılında kurduk ve 10 yıl sonra, süt işleme tesislerinin süt ihtiyaçlarını karşılayabilecek kendi çiftliğimizi kurma kararı aldık. Fikir, birkaç yıl sonra hayata geçti ve bugün itibarıyla yaklaşık 70 sağmal inekten ve 150 koyunda süt alıyoruz” dedi.

Plamen Todorov, zorluklarını birer birer şöyle sıraladı:

"Bizi engelleyen ve merakımızı bir şekilde gölgeleyen şey, Avrupa rakip süt ürünleri üreticilerle aynı teraziye konmamamızdır. Sözde aynı Avrupa standartları uygulanıyor, ama sonuçta Avrupa sübvansiyonları hayvancılık sektöründe eşit şekilde paylaştırılmıyor. Hayvancılık sektörü çok geriledi, süt ve et fiyatları tam anlamıyla asrın başından itibaren aynı seviyede seyrediyor. Buna ragmen hayat birkaç misli pahalılaştı ve bütün bunlar da, iş gücünü olumsuz etkiliyor. İstediğimiz gibi yüksek maaş veremediğimizden dolayı çiftliğimize işe aldığımız işçiler işi bırakıyor ve Avrupa’nın ineklerini otlatmaya gidiyorlar. Bu, tabii ki sadece bize bağlı değildir. Bir yardım muhakkak olmalıdır, diye düşünüyorum. Şirketimize gelince, ana amacımıza ulaşmış bulunuyoruz – sütü üretiyoruz, daha sonra süt işleme tesislerinde peynir ve kaşar peynir üretiyoruz ve ürünlerimizi kendi dükkanımızda satıyoruz. Bu da bizi memnun ediyor ve bir şekilde gelişmemizi sağlıyor. "

Süt ürünleri üretimindeki teknolojiyi sorunca mandra, süt işleme tesisi ve hayvan sçiftliği sahibi şu cevabı verdi:

"Süt ürünlerimizi aynen benim dedemin kullandığı teknolojiyle yapıyoruz. Yabancı süt ürünleriyle kıyaslayacak olursak, bir-onlarda bu tat yok, ikinci- onlar bizim ürünümüzden kat kat daha ucuz. Bu da bizim tesislerimizin ve çiftçilerimizin gelişmesini engeleyen bir unsurdur. Doğal olarak halkımızın ve müşterilerimizin yarısının satın alma gücüne sahip olmamasından dolayı, insanlarımız daha ucuz ürünü satın almak zorunda kalıyor, ki dediğim gibi bunlar gerçek süt ürünü değildir."

Burada itiraf etmeliyiz “Agromil” şirketinin ürettiği kaşar peynir aynen bizim çocukluğumuzdaki kaşarın tadını taşıyor. Sırrını sorduk. Dedi ki Plamen Tododrov:

"Üretimimizde sırlar var ama onları kendimize ve ailemize saklıyoruz. Ama bu sırrın, bir kez bizim ürünümü satın alıp daha sonra tekrar gelip devamlı müşterilerimiz olmalarını sağlayan şeyin olduğunu düşünüyorum. Belki de bundan olacak, ilerlemeye devam ediyoruz. İhtiman şehrinde süt işleme tesislerine bağlı dikkanımız var. Başkent Sofya’da da bir tane açtık ve ayrıca da 20 km İhtiman’dan ters yönde bulunan ve 7-8 doğal sıcak su kaynağından dolayı devamlı seyreden turist akının bulunduğu Dolna Banya köyünde açtık. Satışlardan memnunuz, insanlar süt ürünlerimizi beğeniyor ve değer veriyor. Bulgaristan’ın dört bir ucundan müşterilerimiz mevcut. Yavaş yavaş gelişiyoruz. Tek çaremiz, büyük tüccarları atlatmak. Çünkü onlar için kalite değil, fiyat önemli.

Bugün süt işleme tesislerinde ve hayvan çiftliklerinde iş gücü bulmak çok zor. Sizler kaç kişiye iş sağlıyorsunuz, şeklindeki soruma Plamen Todorov şu cevabı verdi:

Ailemizin dışında yanımızda 7 kişi çalışıyor ve daha fazla insana iş vermek isteriz, işimizi hafifletmek amacıyla, ama sizin de bildiğiniz nedenlerden dolayı, bunu yapmak için pek imkanımız yok. Her türlü mesai, beklenmedik durumlarda karşımıza çıkan fazla işi ailemiz yükleniyor."

İhtimanlı süt ürünleri üreticisi, mandra ve süt tesisi sahibi Plamen Todorov’a son olarak aile şirketinde size memnun eden şeyler nelerdir, diye sorduğumda hiç teredütsüz şu cevabı verdi:

"Beni memnun eden, eninde sonunda meydana çıkan ve insanların beğendiği süt ürünüdür. Bu da bizi, bu işe devam etmemiz için teşvik ediyor. Istediğim bir şey varsa, o da devletimizin bütün sorunların üstesinden gelebilmesi ve her konuda, her anlamda Avrupa’nın tam haklı üyesi olmamızı sağlamasıdır. Bu da, sadece yerine getirilecek hususlarda ve uygulamalarda değil, bize düşen payların paylaştırılmasında da öyle olmasını istiyorum."

Fotoğraflar: Şevkiye Çakır