Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Slav yazısının yaratıcıları Morava nehri kıyılarında anılıyor

Mikulčice’de Aziz Kiril ve Metodiy Anıtı

Her yıl 24 Mayıs Bulgar Kültürü ve Slav Yazısı Gününde Çekya’da Güney Morava’da nehir kenarındaki Mikulčice kasabasına Çekya, Slovakya, Macaristan, Avusturya ve Almanya’dan Bulgarlar akın ediyor. Dünyanın farklı noktalarından Slav yazısı severleri ve ortodoks kültür mensubu birçok konuk da bir yere geliyor. Slav yazısının yaratan iki kardeş- Kiril ve Metodiy’e neden tam orada saygı ifadesinde bulunuluyor? 

2009 yılında oradaki parka iki kardeşe adanan bir anıt dikildi. Bunun nedeni ise küçük bir kitapçık oldu. “Morava Piskoposu Metodiy’in mezarının sırrı” adlı kitap bu ilginin temelini oluşturdu. Çek arkeolog Prof. Zdeněk Klanica bu kitabında söz konusu kasaba ile Metodiy arasında entresan bir bağ kuruyor. Yazar,  Mikulčice kasabasının Büyük Morava Devletinin başkenti olduğu tezini öne sürüyor. Daha sonraki dönemlerde Veligrad veya Velehrad ismiyle anılan kasaba bugün tarihi bir öneme sahip. Metodiy ve Kiril kardeşlerin 863-867 yıllarında Slav dilinde dini ayinler ve Slav yazısında alfabeyi yarattıkları o tarihi misyonunu Büyük Morava Devletinde gerçekleştirdikleri biliniyor.

Velehrad şehrinin arkeolojik araştırmalara göre canlandırılması
1954 yılında Mikulčice’de arkeolojik kazılar başlıyor. 38 sezon devam eden kazılarda 70’li yıllarda Morava nehir boyunca üç adacıkta 10 dönüm üzerinde büyük bir hükümdar sarayı, 12 kilise, üç köprü, iki liman ve 2 500’den fazla mezar ortaya çıkıyor.

1968 arkeolojik kazılarda Büyük Bazilika
Zdeněk Klanica incelenen 550 mezardan 590 No’lu mezarda 885 yılında Aziz Metodiy’in gömülmüş olabileceği varsayımın bilimsel cevap beklediğini itiraf ediyor. Bilim adamları bu konuda emin konuşmuyor. Son iki yüzyıldan beri tartışılan bu konu hala cevabını almış değil.

Başkaları ise Metodiy’in mezarını ve Velehgrad’ı Morava nehri kıyılarında arıyor. Klanica, Mikulčice’nin bir zamanlar Morava adını taşıdığını tahmin ediyor. Başka bilim adamları ise farklı görüş sergiliyor.

Bulgar diplomatı Zdravko Popov bu kasabada Metodiy saygısının ifade edilmesine ön ayak olan kişilerden birisidir.  Prag’da büyükelçi döneminde Popov, Kiril ve Metodiy Kardeşlerine adanan anıt kurulmasına katkıda bulunur. Anıtı, Slovakya’da yaşayan Bulgar heykeltraş Emil Venkov yaptı.

Animasyon: Petko Yakimov

24 Mayıs olmasa bile, Slav yazısı ve Bulgar kültürüne değer verenler Çekya’da Morava nehri kıyısındaki Mikulčice şehri ziyaret edebilir. Morava nehri bugün Çekya ve Slovakya’nın sınırında bulunuyor. Ortaçağ kalıntıları ve iki kardeşin Büyük Morava misyonlarından ipuçları veren bulgular görülebilir.  Saint Margaret of Antioch Kilisesi Morava nehrinin karşı kıyısında hala muhafaza ediliyor. Kopčany köyündeki tarihi kilise bugün de ziyaretçilere açık. Orada Azize Marina veya Azize Margarita’ya tapma belki daha Kiril ve Metodiy dönemlerinden kalmıştır. Bu konuda sadece tahmin yürütebiliriz. Ancak kesin olarak Aziz Metodiy bu kilisede bulunmuş ve orada ayinler okumuştur. Onun ruhu hala orada, diyor yerliler ve “Aziz Margarita” kilisesini “Metodiy’in Kilisesi” adıyla anıyor.

Çeviri: Sevda Dükkancı
Fotoğraflar: İvo İvanov



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Cuma öğleden sonra

Önümüzü aydınlatan hakikat ışığının doğması için zaman zaman fikrilerin çarpışması normal ve gereklidir. Zira insan düşünen bir varlıktır ve doğal olarak düşündüğünü de söyleyecektir. Herkes fikirlerini paylaşınca farklılıklar ortaya çıkacaktır..

Eklenme 09.08.2024 14:00

Cuma öğleden sonra

İnsanoğlu dünyada birtakım zorluklarla hep sınanmış, sınanmaya da devam edecektir. İnsan hayatının hikmetlerinden birisidir imtihan. Bu hakikate işaret babında Cenâb-ı Allah, çokça okuduğumuz Mülk/Tebareke suresinin 2. ayetinde şöyle buyurmuştur:..

Eklenme 02.08.2024 14:00

İnsanı ebedi yolculuğuna uğurlama: Cenaze

Her ne denli yaşarsa bir kişi, Âkıbet ölmektir onun işi... Böyle özetleyip sonuca bağlıyor şair insanın dünya hayatını. Ve insan, istese de istemese de bu hakikatle bir gün muhakkak yüzleşiyor. Bu büyük hakikatle yüzleşmeyi ve sonrasını şair Yayhya Kemal..

Eklenme 26.07.2024 14:00