Bulgaristan doğalgaz enerjisi uzun zamandan beri bu kadar farklı projeler ve gelişmelerle dolu ve canlı olmamıştı. Şimdiye kadar her şey sessiz sakin gelişiyor, hükümetin büyük gaz projelerinin uygulanması bekleniyordu. İktidardakileri ülkeyi bölgenin bir nevi doğalgaz merkezine dönüştürmeyi amaçlıyordu. “Balkan” adlı Avrupa gaz merkezini kurarak, yakın ve uzak Avrupa ülkelerine farklı kaynaklardan doğalgaz tedariki yapmayı amaçlıyor Borisov hükümeti. Stratejik bir proje olarak algılanan bu proje yakında çalışamaz. Ülke gaz ihtiyaçlarını şimdilik Rusya’dan ve onun devlet kurumu olan “Gazprom” şirketinden tedarik ediyor.

Komşu Yunanistan, Türkiye ve Sırbistan ile ortak projeler de farklı safhalara girmiş bulunuyor.

“Bulgargaz” şirketi bu günlerde ABD’den daha ucuz fiyata 140 milyon metre küp sıvılaştırılmış gaz satın aldı.

Tedarikler artık başladı ve Bulgar tarafı gaz kaynaklarını çeşitlendirme konusunda kararlı olduğunu gösterdi. Rus gazı dışında makul fiyata başka yerden doğal gaz alınamaz iddialarına karşın Bulgaristan alternatifler aramaya devam ediyor. Şimdilik ABD’den alınan doğalgaz hacmi oranı azdır ve 140 milyon metre küp ülkenin yıllık 3.5 milyar metre küp tüketimine karşın çok az olur ve problemleri çözmez. Ancak başlangıç yapıldı ve Bulgaristan’a Rusya dışında başka yerlerden de doğalgaz sevkiyatının mümkün olduğu kanıtlandı. Enerji Bakanı Temenujka Petkova bu olayı “Bulgar enerji sektörü için anahtar haber” olarak nitelendirdi. Hatta internette bu tedarik projesine “özgür gaz” adı verildi. Amerikalılar ülkede doğalgaz sektörüne yatırım amaçlı ilgi gösterdi ve yıllık 500 milyon metre küp doğalgazı ülkeye sevk edebileceğini beyan ettiler. Uzmanlar bu yeni eğilimin Moskova tarafından görülmüş olduğunun bilincinde. Önümüzdeki iki yılda fiyatların düşürülmesi beklenilemez. Rusya Bulgaristan’a Avrupa’nın en pahalı gazını satıyor.

Komşu Yunanistan ile İGB projesinin temellerinin atılması doğalgaz kaynaklarının çeşitlendirilmesine dair bir adımdı. Bu projedeki gazın oranı ülkedeki iç tüketim ihtiyaçlarına tekabül ediyor. Yunan Dedeağaç şehrinden ve Azerbaycan’dan sıvılaştırılmış gaz tedarikiyle ülkede piyasa canlanacak. Azerbaycan ile Bulgaristan’ın yıllık 1 milyar metre küp tedarik sözleşmesi var. Sırbistan ile doğalgaz hattı iyi gelişiyor. İhaleyi kazanan Suudi yatırımcının Bulgar makamlarına gerekli evrakları göstermediği söylense de, proje çalışıyor. İki ülke Enerji Bakanları Temenujka Petkova ve Aleksandar Antiç Pazartesi Belgrad’da bir araya geldi ve söz konusu hattın 2022 yılında hazır olacağı açıklandı. Öyle veya böyle Rusya şimdilik Bulgaristan’a doğalgaz naklini gerçekleştiren tek ülke konumunda. Bulgaristan bu “bağımlılığa” kendi menfaatleri çerçevesinden de bakıyor.

O yüzden kendi topraklarından TürkAkım hattı uzantısının geçmesine izin verecek ve Orta ile Batı Avrupa’ya gaz sevkiyatını gerçekleştirmek için transit ücret alacak ve gerekli tesisatı kuracak. Bütün bu olaylar Sofya’ya umut ve motivasyon sağlarken, komşu ülkelerle doğalgaz bağlantılarıyla enerji güvenliği ve bağımsızlığı kazanacağına dair beklentiler içeriyor.

Çeviri: Sevda Dükkancı

​