Küçük bir köy kilisesinin duvarlarına oyulmuş Pagan semboller medeniyetlerin doğuşuna ışık tutan gizli kodlar içeriyor. Daha sonra Bogomiller de burada kendi izlerini bırakıyor. İnsan, hayvan, çiçek ve haç resimleri günümüze kadar anlaşılamayan ve kodları hala çözülemeyen esrarengiz sırlar içeriyor. Birçok kişi ise, bu simgelerde kainatın doğuşu ve insanoğlunun gelişimine dair soruların cevaplarını araştırıyor. Kuzeybatı Bulgaristan’da Balkan dağı eteklerinde, Belogradçik kasabası ve “Magurata” mağarasına yakın  Praujda köyünde “Sveti Vaznesenie Hristovo” Kilisesi bulunuyor. Tek kubbeli küçük taş yapının duvarlarındaki kitabede, binanın 1855’te kurulduğu yazıyor. Oysa efsanelere göre, onun altında çok daha eski bir tapınağın temelleri yatmakta. Vidin Prensliğinin 14. asırda kurulmasından yüzlerce yıl önce köyden beş kilometre uzaklıkta bir manastır varmış. Yeni kilisenin temelinde o kompleksin unsurları bulunmakta. Asırlar önce burada üç manastır binasının bulunduğu, çevresinde de daire şeklinde otuz rahip hücresinin yer aldığı tahmin ediliyor.  Yine dilden dile yayılan efsaneler, Bogomil hareketini başlatan Veniamin’in /Boyan Maga/ yakındaki “Lepenitsa” Mağarasında yaşadığı söyleniyor.

Bu tapınakta farklı medeniyetler katmanı görülüyor. Farklı kültürler kendi sembolleriyle duvarlar üzerinde etkisini bırakmış, diye anlattı Belogradçik’in eski belediye başkanı Emil Tsankov.

Araştırmacılar “praujda” kelime anlamının “doğan güneş” olduğunu ve kilise duvarlarında işaretlerden birinin Güneş’i simgelediğini söylüyor. “Magurata” mağarasında da güneş sembolleri var. Güneş, Ay ve astroloji ile astronomi biliminin geçmişine dair beş gezegen çizilmiş. Buradaki resimlerde yılan çizimler de bulunuyor. Yılan ise kadim medeniyetlerde sonsuzluk ve ebediyeti simgelermiş. Kilisenin duvarında bir de taş sütün var. Bu kolon üzerindeki işaretlerin ise, insanoğlunun ilk takvimini simgelediği düşünülüyor.

Ritüel ve ayinlerin yapıldığı bu taşın bilim ve tarihçiler açısından ilginç bir yer. Üzerinde oyulmuş semboller 10 bin yıl öncesine ait Gradeşnitsa ve Karanovo kitabelerine benziyor. Söz konusu bu yazıtlar ilk alfabe olarak ele alınıyor. Onları çizen medeniyetin bilim dalında bilgi sahibi olduğu tahmin ediliyor, çünkü taş levha üzerinde Güneş sistemi haritası var, Güneş, Ay ve sözün simgesi olarak algılanan elinde ateş tutan ana tanrıça çizilmiş.

Vahşi Balkan dağlarının kucağında efsaneler, sırlar, esrarengiz işaretler ve gizemler saklı Praujda bölgesi turistlerin ilgisini çekiyor:

Yakında piramit yapısında olan Vedernik Tepesi var. Belogradçik kayaları mucizevi görünümüyle büyülüyor, Roma İmparatorluğu ve Osmanlı döneminde kullanılan Trak Kalesi kalıntıları bulunuyor. Vedernik tepesine giden bir eko patika oluşturuldu. Bölgenin güzellikleri tarihten günümüze kadar dillere destan olmuş. Osmanlılar bölgeyi istila edince sultan Praujda köyünü kendi hükümdarlığına alır. Köye Türkler yerleşmez, yerli halka ise “Sveti Nikola” ve “kadı Boğaz” dağ geçitlerini koruma görev ve yetkisi verilir. Bütün bu kadim tarihi günümüze taşıyacak kültür ve çevre turizm imkanlarını görüşüyoruz ve bölgeyi geliştirmeyi umuyoruz, dedi Emil Tsankov.

Fotoğraflar: Emil Tsankov ve arşiv

Çeviri: Sevda Dükkancı