Son zamanlarda termik elektrik santrallerinin kaderi ve ülkede planlanan ikinci nükleer elektrik santralinin belirsiz geleceği sanki yenilenebilir enerji kaynakları etrafındaki problemleri gölgede bıraktı.

Oysa ki bu kaynaklar insanın doğaya müdahalesinden kaynaklanan iklim değişikliği nedeniyle giderek daha aktüel oluyorlar.

Uluslararası Para Fonu İcra Müdürü Kristalina Georgieva, Bulgaristan Ulusal Radyosu (BNR)’na verdiği söyleşide “Bulgaristan’ın yeşil politikalar konusunda geri kalmaması lazım, çünkü düşük karbon ekonomisi yatırımlara yeni bir ivme kazandırarak yeni işyerleri açılmasına destek sağlayacaktır” diye konuştu.

Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen elektrik kullanımı oranının artması ve bu alanda elde edilen başarılara rağmen böyle bir gecikme riski var.

Eurostat verilerine göre, Bulgaristan AB’de yenilenebilir enerji kaynakları hedeflerine ulaşmış 12 ülke arasında yer alıyor. AB’de yüzde 18’lik ortalama brüt tüketim varken, Bulgaristan’da 2018 yılı için toplam tüketilen enerjiden yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerji payı yüzde 20, 5. Bu rakam 2017 yılında ulaşılan yüzde 18, 7’nin çok üzerinde ve 2020 yılı için hedeflenen yüzde 16’dan çok yüksek.

Eurostat’a göre, 2004 yılında Bulgaristan için bu oran sadece yüzde 9, 2. Yenilenebilirenerji kaynaklarının günlük enerji kullanımındaki payının “Avrupa 2020” stratejisinin göstergelerinden birisi olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır.

Amaç 2030 yılına kadar AB’de yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen enerji payının en az yüzde 32’e ulaşmasıdır.

Bulgaristan da olmak üzere AB’de bunun gerçekleşip gerçekleşmeyeceği belirli değil.

Öyle veya böyle Bulgaristan, Fransa ve Yunanistan yenilenebilir enerji kaynakları için hedeflerini güncelleyeceklerine ve 2030’a kadar aşamalar halinde rüzgar, güneş ve başka enerji kaynaklarından elde edilen elektriği yüzde 27, yüzde 33 ve yüzde 35’e çıkaracaklarına dair  söz verdiler.

Uluslararası Yenilenebilir Kaynaklar Ajansı (IRENA)’nın AB ülkelerinin potansiyeli hakkındaki analizinde 2030 yılına kadar Bulgaristan için yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam enerji tüketiminde yüzde 35’e varması mümkün olduğu görülüyor. Gösterilen bu rakamda rüzgardan elde edilen enerjinin payı oldukça yüksek.

Yenilenebilir enerji kaynakları ile çalışan elektrik santralleri için fiyat teşviklerinin ortadan kaldırılmasını göz önünde bulundurarak birçok uzman bu hedefe şüphe ile bakıyor.

Geçen yıl Parlamento’da Enerji yasasında kabul edilen değişiklikler ile yenilenebilen enerji kaynakları ile çalışan küçük elektrik santralleri de enerji piyasasına çıkıyor.

Ekonomik ve ekolojik göstergeler arasında denge zor sağlanıyor, hele ki enerji sektöründe ve bu nedenle Avrupa Komisyonu yenilenebilir enerji kaynaklarının yürürlüğe sokulması önceden kabul edilen parametrelere göre biraz yavaşlatıldığını açıklıyor.

Bulgaristan’da yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen elektik, yakın zamanda kapatılması öngörülmeyen kömür ve nükleer elektrik santralleri yanında marjinal kalmaya devam ediyor.

Hatta aksine termik elektrik santrallerinin ömürleri uzatılıyor, artık var olan “Kozloduy” Nükleer Elektrik Santrali’ne yeni ve aynen böyle güçlü “Belene” Nükleer Elektrik Santrali de eklenecek.

Çeviri: Özlem Tefikova