Rodop dağlarının bülbülü Radka Kuşleva

Halk şarkıcısının 95. doğum yıldönümünü kutluyoruz

Eklenme 12.07.2021 13:22

Photo: arşiv

Radka Kuşleva’nın geleneksel kültürümüze katkıları kayda değerdir: kendisi Ulusal Radyo aracılığıyla Rodop halk şarkısını ilk kez Bulgaristan’ın dört bir yanına yaydı. Şiroka laka ve Gela köylerine özgü halk şarkılarının yanı sıra Radka Kuşleva fevkalade güzel sesiyle Rodop bölgesinden pomakların gelenek örneklerine can kattı.

12 Temmuz 1926’da dünyaya gelen (1984 yılında hayata gözlerini yumdu) Radka Şiroka laka’da, ünlü halk şarkıcısı ve tulumcuların sülalesinde büyüyüp yetişti. Annesi Tsonka Kuşleva’dan şarkı söyleme yeteneğini devraldı, Gela’dan olan ninesi Maria Sedyankova’dan ise Rodop halk şarkılarının söyleme tarzını ve tükenmez şarkı repertuarını öğrendi.

Daha çocukluğunda öğrendiği halk şarkılarıyla okul ve köy etkinlik ve bayramlarına katıldı. Henüz 16 yaşındayken 1942 yılında haftada iki kez Üsküp Radyosu’nun mikrofonları önünde ‘Bela sam, bela, yunaçe’, ‘Kadona sedi v bahçona’, ‘Zaspalo e çelebiyçe’ halk şarkılarını Karlo Aliev şefliğindeki ‘Korenyaşkata grupa’ ile İvan Kalayciev’in yönettiği orkestranın eşliğinde sanatını dinleyicilere tanıtıyordu.

1945 yılında tambur, gitar ve keman çalan kocası Asen Popçev’le beraber kurdukları ünlü Rodop folklor icracı grubuyla doğdukları bölgenin köy ve mahallelerinde halk şarkıları söylüyor ve çalıyorlardı. 1948 yılında düzenlenen Birinci cumhuriyet festivalinde üstün başarı sağladı, ertesi yılı ise Budapeşte’deki Dünya Gençlik Festivalinde altın madalya ve unvan kazandı. Radka Kuşleva’nın BNR’nin müzik Fonu’nda 70’i aşkın şarkı kaydı mevcut. Asen Diamandiev şefliğindeki Plovdiv folklor topluluğunun da solistliğini yaptı.

İlk önce kardeşi Maria ile kurduğu ikili ondan küçük Anka ve Stefka kardeşleriyle ‘Kuşlevi’ dörtlüsüne dönüştü, Sonya ve Didi kızlarıyla beraber ise altı halinde çalışmalarına devam etti. Repertuarlarının temel bölümü Rodop dağı bölgesindendi, söyledikleri halk şarkıları ise çok sesli olarak düzenlenmişti. Ulaştıkları ustalık seviyesi Avrupa konser turları sırasında gerçek bir sansasyona dönüştü.

‘Kuşlevi Kardeşler’ altısından anılarını Radka Kuşleva’nın kızı Didi şöyle anlatıyor:

„Annem benden solist yapmak isterdi. Hepimiz beraber söylerken bu ‘bire bir’ oluyordu ancak ben tek başıma söylemekten çekiniyordum. Onun kullandığı ses süslemelerini yapmaya çalışsam da onun Tanrı vergisi olan melek sesi her zaman üstün kalıyordu. Emelim olan akordeon çalışmalarımı sürdürdüm. Emil Dimitrov’la beraber Fransa’da gerçekleştirdiğimiz konser turlarımız çok başarılıydı. Belçika’da Jilbert Beko’nun asıl konserleri öncesinde sahne alan bir topluluk olduk.Eski Sovyetler Birliği’nin neredeyse bütün cumhuriyetlerini dolaşarak konserler verdik. Polonya, Çekya, Macaristan’da da çok konser turumuz oldu. Bulgar seyircileri de bizi çok severdi. Ben, annemin stilinde şarkılarını söyleyen genç Rodop halk şarkıcısı Hamid İmamski’ye akordeonumla eşlik ederek çalışmalarımı sürdürüyorum. Hamid’in girişimiyle annemin 95. doğum yılı dolayısıyla bu yıl Smolyan’da Radka Kuşleva’nın büstü törenle açıldı. Kanımca şarkılarıyla anam Rodopların gerçek bir birleştiricisiydi.“

Çeviri: Neli Dimitrova