Son iki yıl zarfında koronavirüse karşı ilaç arayışı sırasında Latincesi Graptopetalum paraguayense olan Sedef bitkisi, antimikrobiyal özellikleri ile bilim adamlarının ilgisini çekmeyi başardı. 

İlk bakışta, Damkoruğugiller /Crassulaceae/ familyasından oldukça sıradan bir çiçek olanSedef bitkisi, iç mekanlarda kolayca yetiştirilen bir bitkidir. Bundan dolayı Bulgaristan’da da yetiştirilen dekoratif çiçeklerin başında geliyor. 

Anavatanının Meksika olduğu Sedef bitkisi, başta Tayvan olmak üzere Asya’da sofraları süslüyor. Bu nedenle düzenli olarak Sedef bitkisini tüketen Tayvanlılar, iyileştirici özelliği sayesinde pandemiden en az etkilenen kişiler arasında yer aldı. 

Tayvana ait fenomeni ilgiyle izleyen bilim insanlarının bu keşfi, uzun süredir Sedef bitkisinin antiviral özelliklerini inceleyen Bulgaristan Bilim Akademisi BAN Genel ve İnorganik Kimya Enstitüsü'nden asistan Nina Nankova'nın bilimsel kariyerine ivme kazandırdı. 

BNR’ye verdiği söyleşide Nina Nakova: „İlk önce, herpes virüsleri üzerinde oldukça iyi aktivite gösterdiği antibakteriyel ve antiviral etkisini inceledik- dedi ve devam etti. Ve herpes virüslerine karşı antiviral aktivitesinin araştırılması Eğitim Bakanlığı “Araştırma Fonu” tarafından finanse edilen bir proje olduğu için pandemi patlak verince bakanlık, proje yöneticisi olan doç. Markova’ya Sedef bitkisinin koronavirüsle mücadelede kullanılıp kullanılamayacağını araştırmak için bir teklif sundu.” 

SARS Cov2 dışında sekiz tip insan koronavirüsü ile deneyler ard arda geliyor. „Mevcut koronavirüs ile çalışmıyoruz, çünkü laboratuvardaonunla çalışmak yasak” diye belirtiyor Nina Nankova ve devam ediyor:

„Bitki ekstraktının inhibitör aktivitesini incelediğimiz diğer insan koronavirüsleri ile oldukça iyi sonuçlar elde ettik. Bitki, olası tedavi için inceleniyor, ancak benim ve meslektaşlarımın rolü, içindeki tam olarak hangi bileşik veya bileşik grubunun bu antiviral aktiviteyi gösterdiğini değerlendirmektir.“ 

Bu yenilikçi proje sayesinde Nina Nankova, UNESCO “Bilim Kadınları İçin” "For Women In Science" programı çerçevesinde burs kazandı.

5000 avro değerindeki ödül, yeterince iyi parametrelere sahip güçlü bilgisayarların, bilgisayar sarf malzemelerin satın alınması için kullanılacak.  

„Bir bilim insanı için en önemli şey makaledir- diye paylaşıyor genç bilimci ve devam ediyor. Makalenizi yayınlamak için bir dergiye ödemek zorunda kalıyorsunuz. Belki de bursun hiç de az olmayan bir bölümü buraya harcanacak. Diğer bir bölümü ise sonuçların farklı konferans ve bilim forumlarında tanıtılmasına gidecek.” 

Вulgaristan’da bilim alanındaki zorluklara ve ayrılan az miktardaki paralara rağmen, Nina Nankova’ya göre, ülkemizdeki bilim insanları bir şekilde bilimsel potansiyelini geliştirmeyi ve bilimde üst seviyede kalmayı başarıyorlar. 

Bu becerilerin gelişmesi için çocukların bilgiye olan ilgilerini yaratan aile ortamı önemli bir koşuldur.  

Genç bilimci Nina Nankova son derece iyimser: „Bilim insanı olmadan bir dünya düşünülemez, çünkü bilim insanı ailede yetişiyor, ebeveynleri örnek alarak, çocukları daha fazla okuması ve farklı şeylere ilgi duymasını teşvik ederek “

Kaynak: BNR “Horizont” Programı, Dobrimir Videv 

Derleyen: Darina Grigorova 

Çeviri: Şevkiye Çakır