En sevilen, en büyük ve aile bayramı olarak kabul edilen Noel arifesinde sanki hayatımız tekrar umut ve daha iyi olana, daha güzel bir yarına inanç ile kuşatılıyor.
Bu ise kesinlikle bilim ve inanç ile ilgili. Tam olarak da bilim insanları hayatı açıklayan ve geleceğin adımlarını atan kişilerdir, inanç ise bizlere himaye hissi ve herbirimiz için Tanrı’nın bir kader belirlediğine güvenmemize sebep oluyor.
İnancın anlamı konusunda kanıt olması şart mı ve bir bilim insanı inançlı olabilir mi?
Prof. Stoyço Yazadjiev, “Ben inançlı bir kişiyim. Dini ibadetlerime sıkıca bağlı değilim, ancak derin inançlı biriyim” dedi. Prof. Yazadjiev, Sofya “Aziz Kliment Ohridski” Üniversitesi’nin Fizik Fakultesi’nde Teoretik ve Matematik Fiziği dersleri veriyor. Bununla beraber Almanya’nın Tubingen şehrinde “Eberhard ve Karl” Üniversitesi’ne Genel görelilik teorisi ve kara deliklerin fiziği dersleri veriyor.
Bundan sadece bir ay önce Prof. Yazadjiev, Bulgaristan Bilimler Akademisi BAN’ın 50 yaşın altında en iyi yeni akademik kadroları arasına alındı, Stanford Üniversitesi’nin 2020 yılı için en etkili bilim insanları sıralamasına girdi.
“Her gerçek bilim insanı, Tanrı’nın varolduğunu biliyor. Bunun için doğrudan kanıt var mı, bu başka soru. Ancak bu bilimin estetiğinde hissediliyor. Herşey öyle tasarlanmış öyle düzenlenmiş ki, her zaman aşırı estetik görünüyorlar. Kuantum mekaniğini geliştiren bilim insanlarından biri olan Varner Haisenberg şöyle der: “Doğa bilimlerini bardağından ilk yudumu alan kişi bu yudumla ateist olur, ancak bardağın dibinde kendisini Tanrı bekler”.
1932 yılında Nobel ödülü alan Alman bilim adamı Haisenberg’in bu düşüncesi, bu yıl genç bilim insanı kategorisinde“Con Atanasov” ödülünün sahibi olan Venelin Todorov’un araştırmalarının temelinde yatıyor.
34 yaşındaki matematik uzmanı Dr. Venelin Todorov, Tanrı inancı ve bilimin dünyayı açıklarken çelişen şeyler olmadığına inanıyor. Aksine Tanrı inancı ve bilim birbirini tamamlıyor, çünkü bilim süreçlerin nasıl geliştiğini, Tanrı ise Evren’in neden varolduğunu açıklıyor. Yaygın olan anlayışın aksine, insanın inançlı olması bilim insanı olmasına bir etkisi yok, diyor Dr. Todorov.
1901’den 2000 yılına kadar Nobel ödülü alanların yüzde 60’nın da inançlı kişiler olmaları tesadüfi değil. Bu isimler arasında genç matematik doktorunun kuantum bilimi için ilham aldığı Mark Plank ve Verner Haisenberg de yer alıyor.
Dr. Venelin Todorov şöyle konuştu: “Tanrı inancı ve bilim arasındaki karşıtlık hayali veya yapay olarak aşılanmış birşey, çünkü 16. yüzyıldan bu yana modern bilimin doğmasını incelersek, bu bilimin temelini kuranların bir kısmının Newton, Descartes, Leibniz, Pascal gibi bilim insanlarının da inançlı kişiler olduğunu göreceğiz. Bu bilim adamları Evren’de yasalar arıyormuş, çünkü “yasaları yazan” birinin olmasını bekliyorlarmış. Ve Tanrı inancının bilimi yürüten “bir motor” olduğunu söyleyebiliriz.”
Bilim, içlerinde Tanrı’nın nurunu taşıyanlar içindir. Bu insanları yaptıkları işlerden tanıyabilirsiniz diyor ve bilim insanlarına özgü bir şüphe ile şöyle devam ediyor Prof. Stoyço Yazadjıev:
“İnsan bilime güvenmeli, ancak körü körüne de inanmamalı. Bilim insanın yaptığı bir iştir ve böyle olduğu takdirde zaman gerektirir”. Bizler için ise bir gün dibinde ne olduğu görme umudu ile önümüzde olan hayat bardağından yudumlamak dışında başka birşey kalmıyor.
Kaynak: BNR “Hristo Botev”, Nina Tsaneva ve Milena Vodeniçarova’nın söyleşileri
Bulgaristan Radyosu’na uyarlayan: Vesela Krısteva
Foto: BGNES, özel arşiv, pixabay
Çeviri: Özlem Tefikova
Moldova'nın AB üyeliğine ilişkin, ülke Anayasası’na yazılacak stratejik bir hedef olan referandumun sonuçları, her ne kadar Avrupa şüphecilerine “kıl payı” yaklaşsa da, ülkenin Avrupa yanlısı bakış açısını güçlendirdi. Ancak..
Sofya’da 28 Kasım 1938’da yayınlanan “Besarabya Bulgarları” gazetesinin tek sayısında “Besarabya Bulgarları, Bulgar halk cüssesinin, Bulgar manevi ve kültürel birliğinin ayrılmaz bir parçasıdır ve böyle kalacaklar, zira aramızdaki bağ güçlüdür”..
“Hak ve Özgürlükler İttifakı” , Türkiye’de Bulgaristan’daki erken Parlamento seçimleri için kullanılan 48 000'den fazla oydan yaklaşık yüzde 65'ini ikna edici bir şekilde kazandı. Bu, 46495 kişinin oy kullandığı Haziran seçimlerine nazaran biraz..