“Bilimde Kadınlar” programı 12 yıldan beri kadınların bilimsel potansiyelini teşvik ediyor ve bilim yoluyla dünyayı değiştirme hayallerini destekliyor.

UNESCO himayesi altında gerçekleşen programın temel hedeflerinden biri, 5 bin avro değerindeki ulusal burslar sayesinde ülkemizdeki bilim kadınlarının araştırma faaliyetlerine destek olmak. Şimdiye kadar aralarında Bulgaristan Bilimler Akademisi BAN’a bağlı Okyanus Bilimi Enstitüsü'nden Radoslava Bekova’nın da bulunduğu 33 kadın ödül aldı. 

Radoslava Bekova Karadeniz kıyılarının atık kirliliği konusundaki projesi sayesinde ödül aldı ve şunları paylaştı:

“Bu, ülkemizde bilim alanında verilen en prestijli ödüllerden biri. Burs, bilimsel gelişimimde doğru bir anda geldi ve böylece belirli ekipmanları satın alabildim. Ayrıca burs sayesinde uluslararası konferanslara katılabildim, çünkü genellikle oldukça pahalılar ve Bulgar bilim insanlarının katılım ücretini ödemesi oldukça zor oluyor. Yanı, bu ödül kariyer gelişimimde bana bağımsızlık verdi.”

Radoslava Bekova, iklim değişikliği, riskler ve doğal kaynaklar alanındaki başarılarından dolayı iki ödülün daha sahibi ve 23 bilimsel yayının ortak yazarı, ülkemizde ve uluslararası forumlarda çok sayıda bilimsel rapor sundu. Tüm bu başarılarına rağmen genç bilim insanı, kadınların bilimde gelişmelerinin daha zor olduğuna, hala eşitlik olmadığına, örneğin kendi alanında kadın yerine erkek tercih edildiğinden dert yandı ve şöyle devam etti.

“Kadınlar çoğu zaman anneyizdir de ve kişisel açıdan da pek çok şeyle ilgilenmek zorundayızdır. Annelik izni kariyer gelişimimizde bizi 2 yıl geriye götürüyor ve bu bilim için çok fazla zaman demek. Ayrıca erkek bilim adamlarının lehine olacak şekilde ücret farkı var – maaştan bahsetmiyorum, farklı proje ve araştırmalar için fonlardan bahsediyorum.”

Biyolojik kaynakların, yaşam alanlarının korunması ve deniz ile kıyı ortamının ekolojik durumunun değerlendirilmesi alanındaki bilimsel araştırmalara ilişkin Radoslava Bekova, iki yıllık Covid salgınının ardından plajların yeniden izlenmeye başladığını paylaştı ve ne yazık ki, çoğunlukla plastikten oluşan atıkların arttığını ifade etti.

Peki, bilim insanlarının Ukrayna savaşı sonucu Karadeniz’in kirlenip kirlenmediğine dair araştırmaları var mı?

“Sonuçlar hakkında resmi bir inceleme yok, ancak şüphesiz etkileniyor. En azından yunuslarda artan ölüm oranı gösterilebilir. Bunun savaşın bir sonucu mu yoksa Karadeniz’in yıllık ortalama sıcaklığındaki artışla bağlantılı bir tür pandemiden mi kaynaklandığı kesin olarak söylenemez. Yakında bu yönde kimyasal analizler yapılacak çünkü bir savaşın ister hava ister deniz olsun çevre üzerinde birçok olumsuz etkisi var. Yani bazı etkiler olacak.”

Yazı: Diana Tsankova (BNR Varna Radyosu’dan Mariela Dimitrova’nın röportajı)

Çeviri: Bedriye Haliz