Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı UNEP’in verilerine göre, ülkeler ve şirketler kapsamlı politika ve pazar değişiklikleri yaparsa, plastik kirliliğini 2040 yılına kadar yüzde 80 oranında azaltmak mümkün. Araştırmaya göre, bunu başarmak için plastik ürünlerin daha fazla yeniden kullanılması, geri dönüştürülmesi ve daha fazla yeniden yönlendirilmesi ve çeşitlendirilmesi gerekmektedir.

İlk adım olarak, plastik atıkları yüzde 30 oranında azaltabilen yeniden doldurulabilir şişeleri, toplu dağıtıcıları, biriktirme planlarını ve geri alma planlarını teşvik eden hükümetlerin devreye girmesi son derece önemlidir.

Geri dönüşümün daha istikrarlı ve kаrlı bir endüstri haline gelmesi durumunda yüzde 20’lik bir azalma daha sağlanabilir. Fosil yakıt sübvansiyonlarını kaldırmak ve ambalaj tasarımcılarını ürünlerin geri dönüştürülebilirliğini geliştirmeye zorlamak, geri dönüştürülebilir plastik miktarının yüzde 21’den yüzde 50’ye çıkacağı anlamına gelir.

BM Çevre Programı’nın araştırma sonuçlarına göre, ambalaj, paketler ve eve götürülen ürünler için plastik yerine kağıt veya kompostlanabilir malzemeler gibi alternatiflerin kullanılmasının da plastik kirliliğinde yüzde 17 oranında tasarruf sağlayabilir.

Tüm bunlar yapılmış olsa dahi yine de 100 milyon ton tek kullanımlık ve kısa ömürlü plastik atık olacak. Çevre Programı’nın önerisi mikroplastik yayan ürünlerden imalatçıları sorumlu tutmak gibi tasarım ve imha güvenlik standartlarının oluşturulması ve uygulanması.

BM Çevre Programı UNEP İcra Müdürü İnger Andersen şunları söyledi:

“Plastikleri üretme, kullanma ve imha etme yöntemimiz ekosistemleri kirletiyor, insan sağlığı için riskler oluşturuyor ve iklimi istikrarsızlaştırıyor. Bu rapor, plastikleri ekosistemlerin dışında tutan döngüsel yaklaşım benimseyerek, riskleri önemli ölçüde azaltmak için yol haritası ortaya koyuyor. Plastik kirliliğine ilişkin anlaşma müzakereleri de dahil olmak üzere, bu yol haritasını takip edersek ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan büyük zaferler elde edebiliriz.”

“Musluğu kapatmak: dünya plastik kirliliğini nasıl sona erdirebilir ve döngüsel bir ekonomi yaratabilir” başlığı altındaki rapor, plastik kirliliğiyle mücadele için küresel anlaşma konulu Paris’teki ikinci tur müzakerelerden önce paylaşıldı.

Rapor sonuçlarına göre, daha döngüsel bir ekonomiye geçişin 1,27 trilyon dolar tasarruf sağlayacak ve sağlık, iklim, hava kirliliği, deniz ekosistemleri ve davalarla ilgili maliyetlerdeki iyileştirmelerden 3,25 trilyon dolar daha tasarruf edilecek.

Ayrıca, 2040 yılına kadar çoğunlukla düşük gelirli ülkelerde olmak üzere 700 000 kişilik net istihdam artışı yaratılacak.

Çevre Programı verilerine göre, bu politikaların zamanında uygulanmaması ve beş yıl ertelenmesi, 2040 yılına kadar plastik kirliliğinin 80 milyon ton artmasına neden olabilir.

Antarktika da dahil olmak üzere dünyanın hemen hemen her noktasında ne yazık ki plastik bulundu. Bilim insanları tarafından ilk kez, plastiğin kuşlarda neden olduğu, plastiloz adı verilen, sindirim sisteminde iltihaba neden olan hastalık kaydedildi.

Derleyen ve çeviri: Bedriye Haliz

Kaynak: BNR Horizont Programı