Sevgili dinleyiciler, “Burası Sofya Radyosu!” ifadesi, Bulgarstan’da kısa dalga üzerinden ABD’de “Amerika’nın sesi” ve İngiltere’de BBC yayınlarından önce radyoda duyulduğunu biliyor muydunuz? Bu 1936 yılında gerçekleşti.

Şimdiki Bulgaristan Ulusal Radyosu, ozamanlar “Sofya Radyosu”nda yabancı dilde haber sunan, daha da net belirtmek gerekirse İtalyanca haberleri sunan ilk sunucu Petır Uvaliev oldu. Ardından İngilizce, Almanca, Fransızca ve yurtdışındaki Bulgarlar için Bulgarca olmak üzere yarım saatlik yayınlar başladı.

Bu ilk radyonun mirasını devam ettiren “Bulgaristan Radyosu” ise geçmişte 12 dilde ve günde 53 saat yayın paylaşan radyonun hatırasını koruyor. BBC’nin bir araştırmasına göre ise ozamanlar Bulgaristan Radyosu Balkanlar’da en çok dinlenen radyo. Bunu “Trud” gazetesinin 3 Temmuz 1996 yılına ait arşivinde de görmek mümkün.

Yine aynı gazetenin arşivinde ve bazı çalışma arkadaşlarımızın hatıralarından da öğreniyoruz ki, Cumhurbaşkanları, başbakanlar ve dışişleri Bakanları Ulusal Radyo’nun yurtdışı yayınlarına söyleşi vermeyi severek kabul ediyorlarmış. Bu söyleşiler daha sonra yerli dinleyici kitlesine yönelik “Horizont” ve “Hristo Botev” programları tarafından da kullanılıyordu.

Örneğin Fransoa Miteran Bulgaristan’da ilk defa “Bulgaristan Radyosu”na Fransızca verdiği bir söyleşide 1976 yılında Sosyalist Partisi lideri olarak, 1994’de ise Cumhurbaşkanı olarak konuştu.

Almanca yayınlarda ise federal cumhuriyetlerin şansölyeleri Helmut Kol ve Helmut Şmit; Alman Sosyaldemokrat Partisi lideri Vili Brand katıldı; Frans Jozef Straus ise vefatından bir ay önce son demecini Bulgaristan Radyosu’na verdi.

İngilizce söyleşi veren ünlüler arasında ise James Baker, Lord Karrington ve Kraliçe II. Elizabet’in eşi Prens Filip yer alıyor.

Aldo Morro ve Lamberto Dini – İtalyanca; Fidel Kastro ise İspanyolca yayınlara katıldı.

Yine “Trud” gazetesinin arşivlerine göre, Demokrasiye geçiş döneminde ise, yabancı dil konuşan Bulgar siyasetçileri sıkça “Bulgaristan Radyosu”na konuk oldukları görülmekte.

Bunlar arasında İngilizce yayınlara katılanlar Georgi Pirinski, Filip Bokov, Rumen Geçev, Filip Dimitrov; Fransızca yayınlara katılan – Jelyu Jelev; İspanyolca söyleşi verenler ise Stefan Savov ve Simeon Sakskoburggotski.

Elena Poptodorova ise Bulgaristan Radyosu’nun İngilizce, Fransızca ve İtalyanca yayınlarına katıldığı biliniyor.

Günümüzde durum biraz farklı olsa da, Bulgaristan Radyosu internet aracılığı ile 11 dilde haber içeriği üretmeye devam ediyor. Bunlar Türkçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İspanylca,İspanylca, Rusça, Yunanca, Sırpça, Arnavutça, Romence ve yurtdışındaki Bulgarlar için Bulgarca.

Bulgaristan Radyosu’nun Türkçe yayınları ise yurtiçi ve yurtdışı yayınlar olmak üzere iki ayrı programda 1947 yılında başlıyor.

Daha sonra demokratik değişimlerden sonra Bulgaristan Radyosu’nun Türkçe yayınları sadece ülke içinde Türklerin yaygın yaşadığı bölgelerde yayınlarına devam ediyor.

Hazırlayan: Krasimir Martinov

Çeviri: Özlem Tefikova