Otizm, iletişim ve çevre ile ilişkiyi etkileyen bir gelişim bozukluğudur. Erken çocukluk döneminde, çocuğun 3 yaşından önce belirgin olur ve bu dönemde görülen otizm spektrumu semptomlar ile teşhisi konur. Daha büyük çocuklar, ergenler ve yetişkinlerde otizm meydana çıkmadığı düşünülüyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünyada her 100 çocuğun birnde otizm veya bu spektrumda başka bir bozukluk var. Fakat Bulgaristan’da bu tür sorunlar ile karşılaşan yetişkinler ve çocuklar için istatistik yok. Otizmli bir kişinin hizmet alabileceği, sakin ve güvenli bir ortamda destek alabileceği yeterli sayıda yer de yok.
“Gelişim Sorunu Yaşayan Kişilere Destek Sivil Hareketi” koordinatörü Milena Kınçeva için Sofya’nın “Slatina” bölgesinde 5-35 yaş arasındaki otizmli kişilere yönelik günlük bakım merkezi kurmak bir misyon, çünkü oğluna da aynı teşhis konuldu.
Milena Kınçeva, bu teşhisin konulmasından önce 6 yıl boyunca birçok test yapıldığını söyledi. Bu nedenle uzmanların teşhsini duyan ebeveynlerin acısını ve korkusunu tamamen anlıyor, çünkü bu hayatlarını tamamen değiştiriyor.
Milena Kınçeva şöyle konuştu: “Otistik spektrumda sorunları olan çocuk ebeveynlerindeki endişe başka bozukluk problemi olan çocukların ebeveynlerindeki endişeden daha büyük, çünkü gidecekleri yol birçok belirsizlikle dolu. O nedenle kendilerini suçlamamaları, sakinleşerek ömür boyu farklı bir çocukları olacağı düşüncesini kabullenmeliler, bu çocuk eşi benzeri olmayan bir çocuk, büyüdüğünde de eşi benzeri olmayan bir yetişkin olacak. Ebeveynler, psikolog, terapist ve ergoterapist ile belirli terapilerden vazgeçmememleri ve ancak bundan sonra alternatif metotlar aramaya yönelmeliler.”
Son 30 yılda otizmli vatandaşlara yönelik sağlık hizmetleri konusunda Milena Kınçeva şunları paylaştı:
“Daha iyiye doğru değişiyor, çünkü ebeveynler de artık otizm hakkında daha sakin konuşmaya başladılar. Önceden stigma çok ağırdı ve birçok aile konuşmamayı ve çocuklarını göstermemeyi tercih ediyordu. Ancak ne yazık ki hiçbirşey istediğimiz tempolarla gelişmiyor.”
Otizmli kişilerin uzmanlarla konuşması, onların sosyalleşmesi ve etraflarını çevreleyen dünya ve topluma adapte olmaları için son derece önemli. Bunlar “AutistikA” villasında terapilerin bir parçası olacak, ele alınacak konular ise farklı. Milena Kınçeva şöyle konuştu:
“Onlar için ne hissettiklerini anlamak çok zor, insanların hisleri nedir bunları anlamak zor. Onlar, bunu algılamak için daha fazla zamana ihtiyaç duyuyor. Ancak topluma belirli farklılıkları olan insanları kabullendirebiliyor muyuz? Sanat, kişisel örnek ve çocukların ve gençlerin yapabildiğini insanlara sunmak aracılığı ile onlara yönelik empatiyi geliştirmeyi amaçlıyoruz. Bu da iki taraf için faydalı bir süreç”.
Milena, günlük hizmet merkezine bağlı olarak durumu müsade eden kişilerin çalışabileceği bir sosyal işletmenin de açılmasını umuyor. Onlar, merkezde ve merkez dışında potansiyellerini gerçekleştirmede yardım alacak mentorlar, hocalar da bulmayı umuyor.
Ancak bütün bunlar olana kadar, Başkent Belediyesi tarafından ücretsziz olarak 10 yıl kullanıma verilen evin temel tamire ihtiyacıvar. Organizasyon, bu tamir için farklı inisiyatifler ve atölyeler aracılığı ile maddi kaynak topluyor.
Özel bir şirketten gönüllüler organizasyona bağış yaparak ve terkedilmiş binayı temizlemek için yardım etti.
Milena, yardım çağrılarının başka şirketler tarafından da duyulmasını ve otizmli kişilerin kendilerini güvende hissedecekleri bir adreslerinin daha olmasını umuyor.
Türkçesi: Özlem Tefikova
Foto: "Geli,şim Sorunları Olan İnsanlara Yardım" Sivil Derneği, BGNES31 Ocak 2025 tarihinde yurt dışındaki Bulgar Ortodoks topluluklarına yönelik “İnanç köprüsü” başlıklı podcast yayını başlıyor. Bulgaristan Ulusal Radyosu (BNR)’nun yurtdışı yayınlar ekibinin fikri üzerine başlatılan podcast Bulgar Ortodoks..
Bugün (30 Ocak 2025) Sofya “Sveti Kliment Ohridski” Üniversitesi’nin INSAIT Bulgar Bilgisayar Bilimleri, Yapay Zeka ve Teknoloji ler Enstitüsü ’nün EXPLORER programının yeni dönem adaylıkları ve başvuru süreleri açıklanacak. Bu..
Bulgaristan Ulusal Radyosu’nun 1936 yılında kısa dalga üzerinden başlayan Yurtdışı yayınlarının tarihi, dinleyicilerimiz için ilginç ve neredeyse bilinmeyen bilgilerle doludur. Bu bilgileri günümüz Bulgaristan Radyosu programlarının dil ve konu..
Halk inanışına göre kırmızı renk güneşin gücünü taşıyor ve her canlıya dinçlik, yaşam veriyor, beyaz renk ise temizliği, masumiyeti ve sevinci..
Bulgaristan Türklerinin de tükülerini ve şarkılarını hayranlıkla dinlediği, nesiller boyu Balkan Türkü’nün eserlerini ezbere bildiği, sesiyle olduğu..