İsabella Marceta İtalya, Materra şehri doğumlu bir arkeolog. Bulgaristan tarihini çok iyi bilen uzman, İtalya’daki araştırmalarını da bu yönde geliştiriyor.

Bulgaristan Radyosu’nun konuğu olan tarihçi, Bulgaristan’ın günümüzle ilgili özelliklerini de derledi:

İkilem içinde bir yolda  ilerlediğimizi kaydeden Marceta: ”Bir yandan kendi kimliğini aramadan, dünya vatandaşı olarak tanımlanan halkların etkisiyle modern dünyaya yüz çevirmiş durumdasınız. Öte yandan kökenlerinize dönük bir vaziyet izliyorum. Arkeolog sıfatıyla kendi tarihine dokunmak isteyen, kökenlerini, atalarını öğrenmek isteyen ve aidiyetlerini araştıran kişilerle buluşmalarım beni çok heyecanlandırıyor, çünkü tarih benim çalışma alanımdır”.

“Nov Balgarski Universitet” Rositza Lazarova- Sbaraliya ve Bulgaristan Radyosunun haber dairesinden iş arkadaşımız İvo İvanov’un “Alzek ve Ortaçağ İtalya’da Bulgarlar” başlıklı belgesel filmi tanıttı. Filmde, Bulgar devletinin kurucusu Asparuh Hanın muhtemel kardeşi Alzek’in İtalya, Apenini topraklarındaki yaşantısının izini sürüyor.

Filmin danışmanı İzabella Marceta, Campobasso şehrindeki müzenin sorumlusu olarak, Bulgar tarihiyle eşsiz bulgulara sahip olduklarını kaydetti. 

Filmin tanıtım videosu:

https://www.youtube.com/watch?v=ViMl5RmjbNM

Yıllar önce Campociaro köyüne yakın kazılarda bir Ortaçağ mezarlığında arkeologlar esrarengiz mezarlara rastladı. Bunlar atlarıyla, tüm silahları ve üzerndeki savaş ekipmanlarıyla gömülmüş askerlerdi. 

"Bu çok sayıdaki nekropol, yeri halkı erken Ortaçağ Bulgaristan halkına benzeten özelliklere sahipti. Müzemiz hatta bu bulgularla 2017 yılında İtalya’da seçkin bir ödüle layık görüldü, çünkü söz konusu arkeolojik bulgular Molize bölgesinin geçmişinin Bulgar tarihiyle sıkı bağlantılarını çok iyi ortaya koyabildi”.

İtalyan arkeolog yerli halkın Bulgar kavimleriyle uzun yıllar boyunca teması olduğunu ileri sürdü. Özellikle küçük yerleşim yerlerinde bazı Bulgar gelenekleri hala muhafaza ediliyor. Örneğin Molize’de Bulgar ayin ekmeklerine çok benzer olan ekmek yoğurulur, eski Bulgar kosütmlerine benzer takımlar görmek mümkün. Yerel lehçede Bulgarcadan alıntı sözler var.

“Alzek ve Ortaçağ İtalyası’nda Bulgarlar” filmi Bulgaristan ile bağların farklı efsane ve halk masallarıyla da pekiştiğini görüyoruz. Bunlar nesilde nesile aktarılan değerler olup, yerli kültürel mirasın bir parçası haline gelmiştir”.

Alzek Han 7. asırda Lombardların davetiyle Güney İtalya’ya yerleşir. Lombardlar o zamanlar Bizasla savaş yürütür. 

"Lombardlar sınırlarını Bizans’tan korumak üzere Alzek’ten yardım ister. O zamanlarda telefon, internet olmasa da, halklar birbirini iyi tanırmış. Lombardların Alzek’ten yardım istemeleri tesadüf değil. Protobulgarların çok iyi asker olduklarını bilirmişler ve ayrıca o yıllarda onların kendi toprağı yokmuş. Tarihin bu kesitlerinden bulunan arkeolojik objeler, yazılı kaynaklar tarafından da doğrulanıyor”.  

Yazı: Veneta Nikolova

Çeviri: Sevda Dükkancı