Bulgaristan’ın en değerli evladı Özgürlük Havarisi Vasil Levski, nesiller boyu Bulgarların ilham kaynağıdır. Bu yıl içerisinde Bulgaristan Radyosu, yurt dışında Vasil Levski’nin adını taşıyan okullardan çocukları, Levski hakkında düşüncelerini kaydetmeye, kompozisyon ya da şiir okumaya, şarkı söylemeye ya da resmetmeye davet etti. Girişimimiz, Bulgaristan Kültür Bakanlığı tarafından desteklenen Vasil Levski’nin ölümünün 150. Yılını Anma Ulusal Programının bir parçasıdır. Yurt dışında on okul Bulgaristan derslerine bizi misafir etti. Bulgaristan Radyosunun Bulgarca sayfasındaki "Levski'nin izinde" köşesinde bu okulları anlattık.

• Tsaribrod'dan Arjantin’in Chako eyaletine kadar dünya çapında Levski’nin hatırası

• Sofya’da Vasil Levski anıtı

Bulgaristan Radyosu'nun Genel Yayın Yönetmeni Krasimir Martinov'a göre:" Bulgaristan Radyosu, yurt dışındaki Pazar okulları ile birlikte başlattığı öncü girişimle, yurt dışındaki Bulgarların tarihlerini ve kahramanlarını unutmadıklarını gösterdi" .

Çocukların Özgürlük Havarisi hakkında şevkle ve heyecanla konuşmaları etkileyicidir. Gözlerinde o bir süper kahramandır.

İrlanda’nın Shannon kentindeki yurttaşlarımızın çocukları için Pazar okulunun da faaliyet gösterdiği "Vasil Levski" Bulgar Derneği'nin başkanı Daniela Georgieva, Bulgaristan Radyosu'na verdiği demeçte şunları söyledi:

"En büyükleri Vasil Levski'yi siyasi bir figür, en küçükleri ise hayali, masallardan çıkmış bir insan gibi görüyorlar. 10-11 yaşındaki çocuklarla Vasil Levski ile ilgili konuşmak eğlenceliydi. Çünkü onlar, bu kadar çok Bulgar'ı peşinden sürükleyecek kadar karizmatik, zeki, bilgili, iyi konuşan, yakışıklı, ülke genelini her mevsim dolaşabilecek kadar fiziken sağlıklı bir insanın var olduğuna inanamıyorlar. Bundan dolayı çocuklardan biri Levski’yi bir süper kahraman olarak tasavvur ettiğini söyledi. Hatta onu mor saçlı ve turuncu elbiseli peri masallarından bir adam olarak tasvir etti.

• Cesarette eşi benzeri olmayan, kocaman bir imparatorluğa karşı isyan eden Vasil Levski

Yurtdışındaki yurttaşlarımızın çocuklarının bir kısmı yabancı ülkelerde, sıklıkla karma ailelerde doğmuştur ve Bulgarca onların ikinci, çoğu zaman da üçüncü dilidir. Bazen dil onlar için zorluk oluştursa da, bize ulaşan kayıtlarda, röportajlarda ve videolarda, ulusal kahramanımız Vasil Levski hakkındaki bilgilerini ve Bulgar kültür aidiyetlerini gösterme konusundaki azim ve gayretleri çarpıcıdır. Vasil Levski'nin adını taşıyan Paris'teki en eski Bulgar Pazar okulunda öğretmen olan Biserka İvanova: "Yurtdışında vatanseverlik eğitimi ilk harfle, çocuğun Bulgaristan ile ilgili öğrendiği ilk şarkı ve şiirle başlıyor" diye belirtiyor. Ona göre çocuklar Bulgaristan hakkında daha fazla şey öğrenme ve dilimizi konuşma konusunda oldukça istekliler:

"Bu aileden, Bulgaristan ile olan bağlarından başlıyor ve ilk gerektirici sebep tatildeyken Bulgarca konuşabilmek, gördüklerini anlamak, yaşadıklarını anlatabilmek olmalı. Dil olmadığı müddetçe, bağ kopuyor" şeklinde konuştu.

Milena Vezenkova yurtdışında daha iyi bir gelecek arayan birçok yurttaşlarımızdan biri. 23 yıldan fazla bir süre önce İngiltere’ye gidiyor. Burada Bulgar olan eşiyle tanışıyor. Aile kuruyorlar ve çocukları doğuyor…. Ardından Barking, Doğu Londra'da bir Bulgar okulu açıyorlar. Tereddüt etmeden adını "Vasil Levski" Bulgar okulu olarak seçimleri gelişigüzel değil:

Vezenkova: "Vasil Levski'nin çocuklara okuma-yazma öğrettiği Voynyagovo köyündenim. Bugün orada herkesin Şkoloto(Okul) olarak bildiği bir ev-okul var. Aynı zamanda Voynyagovo'da çocukken okuduğum okul, Havari'nin adını taşıyordu. Yıllar sonra Londra'da bir Bulgar okulu açma fikri ortaya çıktığında, adının ne olması gerektiği konusunda hiçbir şüphe veya tereddüt yoktu" diye hatırlıyor.

Tarihsel gerçekler ve olayların ötesinde, Barking'deki günümüz Bulgar çocukları ve dünyanın her yerindeki yurttaşlarımızın çocukları için Levski'un insan görünümü ve cesaretiyle ilgili hikayeler en dikkat çekicidir. Osmanlı askerlerinden kaçmak için kendini nasıl farklı kıyafetlerle gizlediği, Kakrina hanında ele geçirdiğinde çarığının çitlere takılması, Voinyagovo okulundaki çocukların kuma nasıl yazı yazdıkları ile ilgili küçük insani hikayeler büyük bir şahsiyetin imajını oluşturuyorlar ve bir ömür boyu hatırad kalıyorlar  İham, dünyanın her yerindeki Bulgar çocuklarının Havari'yi düşünerek yarattıkları video filmlerde hayat buluyor:​