Bulgaristan’ın güneybatısında yer alan Simitli Belediyesine bağlı Krupnik köyünden bıçak ustası İvan Kyupov, yaptığı işin bilgi, merak ve büyük emek gerektirdiğini söylüyor. 35 yaşında olan adam için bıçakçılık aileden devralınan bir sanat değil. Henüz çocukken bıçak yapımına merak saran İvan, bundan 8 yıl önce gerek Internet’te videolar izlemek, gerek kitap ve makale okumak, gerekse de eski ustalarla konuşmak yolu ile bıçak yapma zanaatını derinlikleri ile incelemeye koyuldu.

Bugün itibari ile ülkemizde az sayıdaki bıçak ustasından biri olan adam, BNR Blagoevgrad Radyosu muhabiri İva Seizova’ya konuşurken “Kaliteli bıçak yapımı, ciddi yetenekler ve ustalık isteyen bir iştir. Dünyanın dört bir yanında bir dizi kültürde bulunan ve rağbette olan bıçakçılık, her bıçak tek bir olduğu ve tarihçesi bulunduğu için zanaat olmaktan öte sanattır” dedi.

Günlük hayatta kullanılanlardan av bıçağı ve mücevher bıçaklara kadar her türlü bıçak üretimi yapan usta, tasarıma ve detayların zorluğuna göre bir bıçak yapımının 5 ila 20 gün arasında zaman aldığını paylaştı.

"Kural itibari ile bıçak armağan edilmez, insanın para ile satın alması şarttır. Buna rağmen hediye etmek üzere bıçak alanlar var. Sırf, Noel ve Yılbaşında değil, yıl boyunca talep vardır. En yüksek kalitede çelik ve sap malzemesi kullanarak birinci sınıf bıçaklar üretiyorum. Mücevher bıçaklarım da var. Fiyatlar ise kullanılan malzemeler, işçiliğin aldığı zaman, farklı unsurlar, gravür, yazı ve kılıf türüne göre, yani müşterinin isteğine göre değişir. Kılıf ise gravür yapılabileceği ve yılan, timsah veya elektrik balığı gibi envai çeşit egzotik deriler kullanılabileceği için esas aksesuar olabilir,” diyen bıçak ustasına göre günümüzde gerek koleksiyoncular gerekse de iş ve av için ihtiyaç duyan insanlar, kaliteli bıçak ararlar.

“Her bıçak ayrı işlenir. Bir parça çelikten başlanarak istenen şekil verilir. Önce bıçağın krokisi çizilip çelik ve sap malzemesi seçilir. Bıçak ağzı şekillendirilip temperlenir. Bıçak yapımında en önemli süreç budur. Sonra artık kurulma ve montaj işi yapılır, tamamlanır. Kılıf da yapıldıktan sonra bilenen bıçak kullanıma hazır olur.”

Bir bıçağı sanat eseri yapan nedir? Bu soru üzerine ustanın yanıtı şöyle oldu:

"El yapımı olması ve aynısının işlenmesinin neredeyse imkansız olması. Özellikle sap yapımında olmak üzere kullanılan malzemelerin seçimi de önemli. Çoğu kabzelerin işlenmiş olduğu stabilize ahşabın renkleri ve üzerindeki şekiller eşsiz olduğu için her bir ürün türünden tek olur,” diyen İvan Kyupov, böbürlenerek atölyesinde hazır bekleyen bıçakların bulunmadığını, yapımı tamamlanan her bıçağın anında müşteriye verildiğini paylaştı. Düzenlenen teşhir ve çalıştaylara katılmak için bıçak birikmesi de bu yüzden zor olur. Bununla birlikte kendi kendini yetiştiren usta, Bulgaristan’da en büyük bıçakçılık çalıştayının düzenlendiği Sopot’ta dahil olmak üzere maharetini sergileme fırsatını kaçırmıyor.

Kaynak: BNR Blagoevgrad Radyosu

Foto: BNR Blagoevgrad Radyosu, simitli.info, FB / Ivan Kyupov

Söyleşi: İva Seizova

Çeviri: Tanya Blagova