Sofya'ya yakın Pernik kasabasında Bulgaristan’ın en renkli, en gürültülü, en kalabalık festivale ev sahipliği yapıyor. “Surva” adı taşıyan bu eski gelenekte bellerinde çanlarla, yüzlerinde maskelerle, birbirinden farklı ürkütücü kostümlerle giyimli insanlar “kötü ruhları kovma” anlamına gelen bu ritüeli yapıyor. 

Özel dans ve adımlarla, el yapımı kıyafetler ve hayvan postlarıyla kaplı, yüzleri korkunç maskelerle örtülü insanlar, taşıdıkları çanlarla Pernik meydanlarını kilometrelerce uzaklıkta bile sesleriyle çınlatıyor.  

Ülkenin en kapsamlı karnavalı olan bu etkinlik, UNESCO’nun Somut Olmayan Miras listesine alındı.  

Bu oyunları yapan maskeli adamlara “Kukeri” adı veriliyor. Mistik havaya bürünen, ritim, ses ve renklerin büyüsüyle eşsiz bir hava estiriyor. Maskeli oyunlar hem kötü ruhları kovma, hem bahar öncesi bereket, verimlilik, sağlık ve kısmet dilekleriyle taçlandırılıyor.  

Yıllar içinde “Surva” ulusal çapta ün kazandı ve Bulgaristan’ın dört bir tarafından izleyiciler ve katılımcılar şehre akın ediyor. 2023 yılında üç gün içinde “Surva” festivaline 50 bin kişi katıldı. 

Bu yıl katılımcı grup ve oyuncuların sayısı 10 bin olacak. 

30. kez düzenlenen dev festival 26, 27, 28 Ocak’ta on binlerce izleyiciyi de bir araya getiriyor.  

Pernik Belediyesi’nin Halkla İlişkiler Müdürü Adrian Skrimov Bulgaristan radyosuna verdiği bilgide: “Bu Avrupa’nın en büyük maskeli festivalidir. 18 yabancı grup da şehir meydanındaki geçit şölenine katılacak. Karnaval programlarında ayrıca “Survakariada” gençler geçidi, el işi atölyeleri, maskeler yapımları ve farklı etkinlikler düzenleniyor” dedi.  

"Bu sene geçit şölenine Pernik’teki bütün okullardan 1100 çocuk katılacak. Cumartesi ve Pazar saat 10’da merkezdeki karnaval alanı geçitler ve ekiplerin gösterileriyle dolup, taşacak. Balkan ülkelerinden ziyaretçiler yoğunlukta olurken, Slovenya, Portekiz, İtalya ve İspanya’dan karnaval grupları gelecek. 

Pandemi döneminde üç yıl boyunca ara verilen “Surva” festivali bu yıl daha da genişleterek, uluslararası alanda saygın karnaval oyunları yerini alıyor. 

Maskeli “Kukeri” geleneği Pernik’in tüm köylerinde çok yaygın: 

Geleneklerin canlı ve ayakta olduğunu gösteriyor bu ilgi. Pernikliler “Surva Pernik’in kalbi ve Pernik Surva’nın kalbi” diyor. Yardjilovtsi köyünde örneğin insanlar şakalaşıyor :”Köyde belki bir şey yoktur, ama “Surva” her zaman olur”. 

Bütün katılımcılar en renkli ve farklı kostümlerine özenle akıyor, maskelerini çoğu kendileri hazırlıyor, çanlara bakım yapılır ve adamlar nerdeyse seneden- seneye “Surva” festivalinin hayaliyle yaşar.  

1985 yılında festival “uluslararası” etkinlik halini aldı. 26 Haziran 2009’da festival sayesinde Pernik Avrupa Karnavallar Şehirleri Federasyonuna kabul edildi ve hatta Avrupa Maskeli Oyunlar ve Kukeri Karnavalları Başkenti ilan edildi. 

Yazı: Gergana Mançeva 

Çeviri: Sevda Dükkancı