Bir aydan kısa bir süre sonra Avrupa ve daha uzakları da derinden etkileyen bir savaşın başlangıç haberinin yayıldığı günü anacağız. 2022’nin soğuk Şubat gününde Rusya ile Ukrayna arasında patlak veren çatışmalar binlerce insanın kaderini değiştirdi. Daha 2014’te iki ülke arasında başlayan kavgalar 24 Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısıyla gerçek savaş boyutunu aldı.
Gözlemcilerin bu çatışmaların uzun süreceği yönündeki tahminleri de doğrulandı ve bilanço gittikçe ağırlaştı.
BMT İnsan Hakları Yüksek Komiserliği 2023 sonu verilerine göre, Ukrayna’da öldürülen sivil vatandaşların sayısı 10 000’i geçti, 18 680 sivil yaralandı, kurbanların yarısından fazlası ise cepheden uzak yerlerde hayatını kaybetti. Eurostat ise Ukrayna’dan 4,2 mültecinin AB ülkelerinde geçici sığınma hakkı veya başka mülteci statüsüyle yaşamakta.
Bulgaristan Savunma Bakanlığı Basın Merkezine bağlı çalışan VTK- Askeri tv kanalı Rusya’nın Ukrayna’nın ilhakının ikinci yılına dair farklı programlar hazırlıyor.
“Savaştan mektuplar” adı taşıyan projenin ilk bölümü “Savaşın nabzı” yakında izleyici karşısına çıkacak. Belgeselin senaryo ve yönetmeni Besarabya Bulgarı olan Tetiana Staneva, yeni bölümler için de konu ve konukları topladı.
Proje nasıl başladı?
"Savunma Bakanlığı Ukrayna’da savaşın yıldönümünde belgesel yapmak istediklerini söyleyerek, önceleri bana danışmak istedi. Böyle bir projeleri vardı, ama nasıl yapacaklarına fikirleri yoktu. Böyle bir hazır film senaryom olduğunu söyledim ve bu şekilde projeyi ortak yapmış olduk. Önceleri 26 dakikalık bir belgesel düşünülmüştü, fakat içinde savaş hikayelerini içinde verdiğimiz konu ve konuklara daha ayrıntılı anlatmak için, bunu bir dizi olarak vermek ve 52 dakikaya çıkartma kararı aldık.
Bu belgesel dizisi Tetiana’nın ilk televizyon projesi değil. Tetiana uzun yıllar “OKO” Uluslararası Etnografik Film Festivali’nin senarist ve yönetmeni olarak çalıştı, geçen yıl ise “Uçlarda hayat” adlı belgeselini tanıttı.
Bu film cephedeki gönüllüler tarafındna çekildi. “Ukrayan’nın nabzı” projesinde de, bundan öncekilerinde de Tetyana Staneva kamerayı kendi içinde doğru çeviriyor:
"Şimdi de kendi yaşamımla arkadaşlarımı, cephede ölen tanıdıklarımı, şimdi burada olanları tanıtıyorum, onların yaşamını gösteriyorum. Şimdi artık zaman çok farklı. Bundan önceki 2014- 2022 dönemini gösteriyordu, şimdi ise günümüzü kameraya aldım. Şimdiki hayatı aktarıyorum.
Bir başka bölümde ise savaşın nasıl başladığını anlatmak isterim. İlk başta havadan uyarı siren seslerinden korkuyorduk, panik içinde kaçışıyorduk, artık alıştık, endişelerimiz başka yönlü artık.
Tiyatrolar açıldı, mağazalar, marketler çalışıyor. İnsanlar Kiev bölgesine ve başkente geri dönmeye başladı. Biz insanların şimdi nasıl yaşadığını göstermek istiyoruz.
“Savaştan mektuplar” dizisiyle Tetiana, Ukrayna’daki problemi Avrupa ve dünyayı ilgilendirmediğini düşünen Bulgaristan vatandaşlarına mesaj iletmek istiyor:
“Ukrayna’daki savaşı cam arkasında şov olarak izlemeyin, o hepimizi etkiliyor. İnsanlar bu durumun onları doğrudan ilgilendirdiğini bilmelidir.
Ukrayna’daki Bulgar camiasının yaşantısını vererek, bu bağı da aktarmak isterim.
Ukrayna’daki Bulgarlar iki devlet arasında köprü niteliğinde yer alır ve oradaki savaşın o kadar uzak olmadığını ve bizi ilgilendirmediğini düşünmek doğru olmaz!
Yazı: Yoan Kolev
Çeviri: Sevda Dükkancı
Dünyaca ünlü keman sanatçısı ve Amsterdam Kraliyet Concergebow Orkestrası Baş Kemancısı Vesko Pantaleev – Eschkenazy, Bulgaristan Radyosuna konuşurken “Oy verme hakkımı kullanabiliyor ve bunu yapmamın mümkün olduğu bir yerde bulunuyorsam sandık başına..
Bulgaristan Ulusal Radyosu BNR’nin muhabiri Mariya Petrova, Edirne’de 27 Ekim seçimleri öncesi herhangi bir gerginlik yaşanmadığını ancak Bulgaristan’daki siyasi duruma ilişkin güçlü bir hayal kırıklığı olduğundan bölgede aktif oy kullanma..
Rodoplarda büyük bir köy olan Ribnovo yıllar içinde çok farklı ve değişik olan düğünleriyle gündeme geliyor. Ribnovo geleneksel düğün ve gelin yüzünü boyama ve süsleme tekniği UNESCO dünya miras listesinin “yaşayan insan hazineleri” listesine aday..