Στο νέο Οικογενειακό Κώδικα που ισχύει στην Βουλγαρία από την 1 Οκτωβρίου του 2009 προβλέπονται ριζοσπαστικές αλλαγές στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και καθιερώνονται τα συμβόλαιο γάμου. Σαν σύνολο οι αλλαγές αφορούν κανονισμούς του οικογενειακού δικαίου που σχετίζονται με τον γάμο και τον τερματισμό του, την υιοθέτηση, τους γονείς, τα παιδιά, κ.α.

Οι ριζικές αλλαγές που ο Κώδικας προβλέπει στις περιουσιακές σχέσεις των δύο συζύγων ήταν άγνωστες για το πρόσφατο βουλγαρικό οικογενειακό δίκαιο. Είχαν γίνει ορισμένες προσπάθειες για την τροποποίηση του Οικογενειακού Κώδικα και για την έγκρισή των τροπολογιών από την Βουλή. Και κυριολεκτικά την τελευταία εργάσιμη ημέρα της προηγούμενης 40 Εθνοσυνέλευσης το καλοκαίρι εγκρίθηκε ο νέος Οικογενειακός Κώδικας.

Από το 1968 μέχρι την 1 Οκτωβρίου φέτος οι περιουσιακές σχέσεις μεταξύ των συζύγων ρυθμίζονταν βάσει του έτσι ονομαζόμενου καθεστώτος διαχωρισμού. Η αν το πούμε πιο απλά - αυτό που έχουν αποκτήσει οι σύζυγοι στην διάρκεια της κοινής τους οικογενειακής ζωής αποτελούσε συνιδιοκτησία. Με τις δυνατότητες που παραχωρεί το συμβόλαιο γάμου που μπορεί να συσταθεί ακόμη και πριν την σύναψη του γάμου, διευκρινίζονται όλα τα ενδεχόμενα επίμαχα περιουσιακά σημεία.

Τα συμβόλαια γάμου αποτελούν πρακτική σε πολλές αναπτυγμένες χώρες του κόσμου. Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία περισσότερα από 30 ζευγάρια στη Βουλγαρία κυρίως από τα πιο ευκατάστατα οικονομικά στρώματα έχουν προσφύγει στο σύστημα των συμβολαίων γάμου.

Για την Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο Κρασιμίρ Ντιμιτρόφ, καθηγητής στη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου της Σόφιας στον τομέα του οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου σχολιάζει τι ακριβώς μπορεί να περιλαμβάνει ένα τέτοιο συμβόλαιο.

"Τα θέματα που ρυθμίζονται είναι μερικά", διευκρινίζει ο κ. Ντιμιτρόφ. "Το πρώτο βασικό ζήτημα είναι πια είναι τα δικαιώματα των συζύγων σχετικά με την περιουσία που έχουν πριν τον γάμο, εάν το συμβόλαιο υπογράφεται πριν την σύναψη του γάμου. Μπορούν να συνεννοηθούν ότι όλα παραμένουν με τον ίδιο τρόπο, αλλά μπορούν να συμφωνήσουν και κάτι άλλο. Με το συμβόλαιο γάμου κάθε ένας από τους μέλλοντες συζύγους μπορεί να μεταβιβάσει αδιαίρετο μέρος της ιδιοκτησίας του πριν το γάμο , π.χ. να χαρίσει το 1/3 του διαμερίσματός του ή κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο. Αυτές είναι οι δυνατότητες που ο Νόμος παρέχει".

"Το δεύτερο θέμα, και αυτό αποτελεί την βάση του συμβολαίου γάμου είναι τα δικαιώματα των πλευρών σχετικά με την περιουσία που αποκτούν στην διάρκεια του γάμου", συνεχίζει. "Δεν μπορεί να υπάρχει τυποποιημένο συμβόλαιο γάμου. Τα συμφωνηθέντα μπορούν να είναι αρκετά ποικιλόμορφα. Π.χ. οι σύζυγοι έχουν την δυνατότητα να συμφωνήσουν ότι συγκεκριμένα αντικείμενα μπορούν να είναι κοινά, είτε άλλα αποκλειστικά ιδιοκτησία του ενός συζύγου. Μπορεί να συμφωνηθεί και ο τρόπος απόκτησης, ο προορισμός του αντικειμένου, που πρόκειται να αποκτηθεί. Υπάρχει πλήρης ελευθερία σχετικά με το περιεχόμενο αρκεί να μην παραβιάζονται περιορισμοί ή απαγορεύσεις του νόμου. Στο συμβόλαιο γάμου οι σύζυγοι μπορούν να συμφωνήσουν για τον τρόπο με τον οποίο θα χειρίζονται αντικείμενα και δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης και της οικογενειακής κατοικίας".

"Πολύ σημαντικό μέρος του συμβολαίου είναι οι σύζυγοι να συνεννοηθούν για την συμμετοχή τους στα έξοδα και τις υποχρεώσεις της οικογένειας. Π.χ. ότι ο ένας σύζυγος θα αναλάβει εξολοκλήρου τα έξοδα, συνδεδεμένα με την συντήρηση του ενός σπιτιού, ενώ ο άλλος – τα έξοδα του άλλου", είπε ο κ. Ντιμιτρόφ.

Με το συμβόλαιο γάμου, προσθέτει ο Κρασιμίρ Ντιμιτρόφ είναι καλά να διευκρινιστούν και τα ζητήματα, συνδεδεμένα με την συντήρηση των συζύγων στην διάρκεια του γάμου, και σε περίπτωση διαζυγίου , καθώς επίσης και την συντήρηση των παιδιών.

Τι δεν μπορεί να περιλαμβάνει το συμβόλαιο γάμου;
"Δεν μπορεί να περιλαμβάνει θέματα που αφορούν τις προσωπικές σχέσεις των συζύγων", λέει ο Κρασιμίρ Ντιμιτρόφ. "Είναι απαράδεκτο τόσο στο βουλγαρικό οικογενειακό δίκαιο, όσο και στη νομοθεσία των ευρωπαϊκών κρατών. Αλλά οι χώρες από το έτσι ονομαζόμενο άγγλο-αμερικανικό σύστημα επιτρέπουν και συμφωνίες που αφορούν προσωπικές σχέσεις, που δεν έχουν περιουσιακή σημασία και περιεχόμενο. Όπως π.χ. ποιος θα φροντίζει τα παιδιά, ποιες είναι οι συζυγικές υποχρεώσεις κ.α. Τέτοια ζητήματα στο συμβόλαιο γάμου σύμφωνα με την βουλγαρική νομοθεσία δεν μπορούν να ρυθμίζονται, ρυθμίζονται μόνο περιουσιακές σχέσεις".

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα