Οι αποταμιεύσεις των Βουλγάρων αυξήθηκαν κατά 10% για ένα χρόνο

Ποσά-ρεκόρ έχουν αποταμιεύσει οι Βούλγαροι το 2009. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Βουλγαρικής Κεντρικής Τράπεζας, η αύξηση των αποταμιεύσεων των συμπατριωτών μας για τους τελευταίους 12 μήνες είναι 2 δις 300 εκατ. λέβα, δηλαδή κατά 10,63% περισσότερο σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Στα τέλη Νοεμβρίου οι καταθέσεις των πολιτών στις τράπεζες ξεπέρασαν τα 24 δις λέβα (12 δις ευρώ). Σύμφωνα με στοιχεία οικονομολόγων, ανάμεσα στο 60% και 70% των αποταμιεύσεων των Βουλγάρων βρίσκονται σε τραπεζικές καταθέσεις. Ζητήσαμε τη γνώμη του οικονομολόγου Λατσεζάρ Μπόγκντανοφ, Διευθύνοντα Συμβούλου της ανεξάρτητης συμβουλευτικής εταιρείας Industry Watch, για να μάθουμε ποιοι είναι οι λόγοι αυτών των αποταμιεύσεων-ρεκόρ των Βουλγάρων;

"Υπάρχουν διάφορες εξηγήσεις. Από μια πλευρά, τα νοικοκυριά αντέδρασαν στην οικονομική κρίση με έναν πολύ συντηρητικό τρόπο, πιστεύοντας ότι οι βουλγαρικές τράπεζες είναι πιο ασφαλείς και από τις τράπεζες των πιο αναπτυγμένων οικονομιών", διευκρινίζει ο Λατσεζάρ Μπόγκντανοφ. "Δηλαδή, δεν υπήρξε απόσυρση πολιτών και κεφαλαίων από τα τραπεζικά ιδρύματα, δεν υπήρξε καθόλου στιγμή, κατά την οποία οι πολίτες να απόσυραν τις καταθέσεις τους για να τις μεταβάλουν σε μετρητά ή άλλες αξίες. Από την άλλη, η κρίση στην Βουλγαρία δεν επηρέασε τα έσοδα των νοικοκυριών. Τα στατιστικά στοιχεία μάλιστα συνεχίζουν να καταγράφουν άνοδο των μέσων μισθών και των μέσων εισοδημάτων, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς αναφορικά με τα προηγούμενα έτη. Αυτά, σε συνδυασμό με κάποια προσοχή στην αγορά ακριβών προϊόντων ή προϊόντων μακροχρόνιας χρήσης όπως σπιτικά προϊόντα, έπιπλα και αυτοκίνητα, επιτρέπουν στα νοικοκυριά να κρατήσουν περισσότερους χρηματοοικονομικούς πόρους στο τραπεζικό σύστημα. Δεν πρέπει να έχουμε ψευδαίσθηση όταν καταγράφεται κάποια αύξηση των καταθέσεων, γιατί οι ρυθμοί αύξησης φέτος είναι πολύ πιο αργοί σε σχέση με εκείνους που παρατηρήσαμε τα προηγούμενα έτη".

Υπάρχει διάχυτη η γνώμη ότι μεγάλο μέρος των συμπατριωτών μας έχουν τα χρήματά τους σε χρηματοκιβώτια, σε βάζα ή κάτω από την στρωμνή, όπως λέμε, και όχι στις τράπεζες. Κατά πόσον αληθινές είναι αυτές οι αντιλήψεις;
"Πάντα θα υπάρχουν μετρητά χρήματα στους πολίτες", λέει κατηγορηματικά ο Λατσεζάρ Μπόγκντανοφ. "Με τα ελκυστικά επιτόκια, όμως, το τελευταίο έτος οι τράπεζες δημιούργησαν τις προϋποθέσεις ένα μέρος των χρημάτων αυτών να επιστρέφει σ’ αυτές, τουλάχιστο να φέρουν κάποια έσοδα. Όπως και σε άλλες χώρες, και στην Βουλγαρία υπάρχει παραοικονομία και ίσως θα συνεχίσει να υπάρχει, οπότε οι τράπεζες δεν μπορούν να προσελκύσουν όλους τους χρηματοοικονομικούς πόρους".

Για ποιο σκοπό, από ψυχολογική άποψη, βάζει κατά μέρος χρήματα ο Βούλγαρος: εξοικονομει για μαύρες ημέρες ή έδω παίζουν ρόλο οι μεγάλοι τόκοι των καταθέσεων;
"Εγώ νομίζω ότι στην Βουλγαρία οι αποταμιεύσεις δεν έχουν ακόμα μακροχρόνιο χαρακτήρα και ίσως αυτό είναι ένα από τα προβλήματα της οικονομίας γενικά, διότι δεν υπάρχουν αρκετοί μακροχρόνιοι πόροι. Ένα μεγάλο μέρος των νοικοκυριών, που έχει βάλει κατά μέρος δυο, πέντε ή δέκα χιλιάδες λέβα, μάλλον δεν σχεδιάζει να τα κρατήσειν μέχρι την συνταξιοδότηση για να καλύπτει τα έξοδά του ύστερα από 10 ή 20 χρόνια. Στις περισσότερες περιπτώσεις όντως μιλάμε για βραχυπρόθεσμες τραπεζικές καταθέσεις, με σκοπό, φερ’ ειπείν, κάποια επισκευή του σπιτιού μετά από ένα χρόνο ή την αγορά ακινήτου κάποτε στο μέλλον. Οπότε οι εξοικονομήσεις μάλλον έχουν τον χαρακτήρα "αποταμιεύσεις για μαύρες ημέρες", υπό τη μορφή λόγου χάριν ακινήτων που θεωρούνται ως μια ασφάλεια έναντι του πληθωρισμού και φέρουν όχι μεγάλα, αλλά τουλάχιστο μόνιμα έσοδα με την ενοικίασή τους".

Ποιες είναι οι τάσεις στις αποταμιεύσεις των πολιτών το 2010;
"Η άνοδος των αποταμιεύσεων θα συνεχιστεί για μερικούς μήνες ακόμα, βασισμένη ακριβώς στην προσεκτική κατανάλωση, στην αποχή αγοράς ακριβών προϊόντων και ενεργητικών. Η προσεκτικότητα αυτή συν τω χρόνω σταδιακά θα αρχίσει να μειώνεται. Το πιο σπουδαίο όμως είναι όχι η τάση των νοικοκυριών να αποταμιεύουν, αλλά τι εισοδήματα θα έχουν. Αυτός ίσως είναι ο πιο ουσιαστικός μακροπρόθεσμος παράγοντας. Πρέπει να δούμε πώς θα εξελίσσεται η οικονομία και ο πραγματικός τομέας ύστερα από ένα ή δυο χρόνια, ποιο θα είναι το επίπεδο της απασχόλησης, τι εισοδήματα θα έχουν οι πολίτες και ποια κέρδη οι επιχειρήσεις, για να δώσουμε μια εκτίμηση τι μέρος από αυτά θα εξοικονομείται. Στα ερωτήματα αυτά όμως δύσκολα μπορούμε να απαντήσουμε σήμερα. Όλα είναι στη σφαίρα των προγνώσεων", είπε καταλήγοντας ο οικονομολόγος Λατσεζάρ Μπόγκντανοφ, Διευθύνοντας Σύμβουλος της συμβουλευτικής εταιρείας Industry Watch.

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

Διαδώστε

Οι αποταμιεύσεις των Βουλγάρων αυξήθηκαν κατά 10% για ένα χρόνο

Περισσότερα στην κατηγορία

Το ασταθές οικονομικό περιβάλλον επιδεινώνει το επιχειρηματικό κλίμα

Ο πληθωρισμός οδηγεί σε υψηλότερο τζίρο και αναζήτηση νέων χαρτονομισμάτων 100 και 50 λέβα

Η υπουργός Οικονομικών Λιουντμίλα Πετκόβα συμμετέχει σε συναντήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ