Αναλυτές συζητούν την ιστορική εξέλιξη και τις σύγχρονες τάσεις του εθνικού κομματικού συστήματος

Στη Βουλγαρία παρατηρούνται δύο στάδια ανάπτυξης των πολιτικών κομμάτων μετά τις δημοκρατικές αλλαγές το 1989. Το πρώτο μέχρι το 2001 χαρακτηρίζεται με κυριαρχία του δικομματισμού, του πρώην κομμουνιστικού κόμματος, το οποίο έγινε το σοσιαλδημοκρατικό BSP και της δεξιάς Ένωσης των Δημοκρατικών Δυνάμεων. Οι αναλυτές καθορίζουν την περίοδο αυτή ως περίοδο έντονης αντιπαράθεσης και καθορισμού ιδεολογικών αρχών και θέσεων.

"Το θέμα "υπέρ" και "κατά" του κομουνισμού κάλυπτε τη μάχη κατανομής πόρων του κράτους". Αυτό είπε ο καθηγητής Γκεόργκι Καρασυμεώνοφ κατά τις συζητήσεις για την ανάπτυξη των πολιτικών κομμάτων στην Βουλγαρία, οργανωμένες από το ίδρυμα "Φρίντριχ Έμπερτ" και την Βουλγαρική ένωση πολιτικών επιστήμων. Την περίοδο αυτή επικυρώνεται ένα μοντέλο κομματικού συστήματος, που χαρακτηριζόταν με μεγάλη διαφθορά, και συγχώνευση των πολιτικών και των οικονομικών συμφερόντων. Αυτό οδήγησε στην πρώτη σοβαρή πτώση της εμπιστοσύνης στο βουλγαρικό κομματικό σύστημα και ανάδυση νέου πολιτικού κόμματος, αυτού του πρώην βασιλιά στη εξορία, Συμεών Σαξκομπουργκότσκι, NDSV.

Με την ίδρυση του κόμματος θέτεται η αρχή της δεύτερης περιόδου, με εμφάνιση πολυκομματικού συστήματος και οι συζητήσεις νέων θεμάτων όπως του βιοτικού επιπέδου, της διαφθοράς και της ηθικής, της ποιότητας της δημοκρατίας. Αυτή την περίοδο εμφανίζονται και οι κυβερνήσεις συνασπισμού, ιδρύεται και το πρώτο, μετά τις δημοκρατικές αλλαγές εθνικιστικό κόμμα ATAKA.

"Το βουλγαρικό κομματικό σύστημα βρίσκεται σε σοβαρή κρίση νομιμότητας", λέει ο καθηγητής Καρασυμεώνοφ, "η οποία χαρακτηρίζεται με αστάθεια, μια και η κρίση της εμπιστοσύνης είναι μεγάλη. Σύμφωνα με τις διάφορες έρευνες ανάμεσα σε 8% και 9% των Βουλγάρων ψηφοφόρων έχουν εμπιστοσύνη στα κόμματα. Οι υπόλοιποι είτε δεν έχουν εμπιστοσύνη, είτε δεν έχουν προτιμήσεις. Όλα τα κόμματα που ιδρύονται τώρα τελευταία είναι κόμματα ηγετικού τύπου, συγκεντρωμένα με ελάχιστη ενδοκομματική δημοκρατία. Ακόμα κάτι οι ρίζες των βουλγαρικών πολιτικών κομμάτων δεν είναι στην Κοινωνία των πολιτών".

"Η βουλγαρική κοινωνική δομή άλλαξε ριζικά τα τελευταία 20 χρόνια", συνεχίζει ο κ. Καρασυμεώνοφ. "Δεν υπάρχει η μεσαία τάξη, στην οποία στηρίζονται τα δημοκρατικά κόμματα στη Δυτική Ευρώπη, την Αμερική και τις άλλες χώρες. Σύμφωνα με διάφορες έρευνες στη μεσαία τάξη ανήκουν μόνο το 10%-15% των Βούλγαρων. Όταν οι Βούλγαροι ζουν μόνο και μόνο για να επιβιώσουν και δύσκολα τα βγάζουν πέρα, τότε γεννιούνται πολύ γρήγορα προοπτικές μελλοντικής διαμαρτυρίας, υποστηρίζοντας έναν ή άλλον γνωστό ηγέτη. Το βασικό πρόβλημα του βουλγαρικού κομματικού συστήματος είναι πως συνεχίζει να είναι διαφθαρμένο".

"Οι δηλωμένες επιδιώξεις και προσπάθειες του κυβερνητικού κόμματος GERB να διακόψει τις σχέσεις της οικονομικής μαφίας, του οργανωμένου εγκλήματος με το κράτος, καθώς να αντιμετωπίσει της διαφθοράς, είναι καλές", επισημαίνει ακόμα ο καθηγητής. "Αυτή είναι και η επιθυμία του λαού, αλλά εάν η κυβέρνηση και το κόμμα GERB θα ανταποκριθούν στις προσδοκίες των Βουλγάρων είναι ακόμα νωρίς να πει κανείς. Από αυτό εξαρτάται εάν στις επόμενες εκλογές του 2013 θα δούμε αλλαγή του κομματικούς συστήματος. Νομίζω ότι πρέπει να περιμένουμε διαρροές στη λαϊκίστικη Αριστερά, μια και η συμμετοχή του Σοσιαλιστικού κόμματος στην κυβέρνηση της χώρας, υιοθετώντας την πολιτική της Δεξιάς, οδήγησε σε δυσφήμιση του κόμματος. Επίσης θα εκπονηθεί και το θέμα της δικαιοσύνης στην κοινωνία".

Η πολιτική ζωή στη Βουλγαρία δεν διαφέρει από αυτή των ανατολικοευρωπαϊκών χωρών, είναι κατηγορηματικός ο καθηγητής Νικολάι Γκένοφ, διδάκτορας στο Ελεύθερο πανεπιστήμιο στο Βερολίνο: "Η σοσιαλδημοκρατία χάνει τον ρόλο της στην Ανατολική Ευρώπη", λέει ο ίδιος, "και στην Πολωνία, την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία. Παντού τα εθνικιστικά και πιο συντηρητικά, καθώς και φιλελεύθερα κόμματα παίζουν το κύριο ρόλο. Ως επιβεβαίωση τούτου είναι οι εκλογές στην Γαλλία, την Μεγάλη Βρετανία, το ίδιο αναμένουμε να γίνει και στην Ισπανία. Σίγουρα όμως τα σοσιαλιστικά και άλλα αριστερά κόμματα χάνουν συνεχώς έδαφος. Αυτό που παρουσίαζε η Νέα Αριστερά με το ιδεολογικό της σχέδιο στα τέλη της δεκαετίας του '90 και στις αρχές του νέου αιώνα, ήδη πέρασε. Δηλαδή, αυτό που παρακολουθούμε στη Ανατολική Ευρώπη με την περιθωριοποίηση των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων αποτελεί μέρος της επιστροφής των πολιτικών προτιμήσεων των ψηφοφόρων προς τους κεντροδεξιούς σχηματισμούς - τα φιλελεύθερα και συντηρητικά κόμματα".

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Διαδώστε

Αναλυτές συζητούν την ιστορική εξέλιξη και τις σύγχρονες τάσεις του εθνικού κομματικού συστήματος

Περισσότερα στην κατηγορία

Οι πολίτες εν αναμονή για νέες εκλογές

Η ψηφοφορία στο εξωτερικό δεν έφερε μεγάλες εκπλήξεις

Η κατάσταση μετά τις εκλογές: ελπίδες για κυβέρνηση, παρά τον ακόμη μεγαλύτερο κατακερματισμό του κοινοβουλίου