Οι Βούλγαροι, όπως και όλοι οι άλλοι Ευρωπαίοι καταναλωτές, έχουν ασφαλή προστασία στο πρόσωπο του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή–Βουλγαρία σε περίπτωση διασυνοριακής αγοράς στα εδάφη της Κοινότητας. Το Κέντρο αποτελεί μέρος του ενιαίου Δικτύου Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτών, τα οποία είναι 29 και βρίσκονται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαίκής Ένωσης (Ε.Ε.) συν την Ισλανδία και τη Νορβηγία.

Οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι αγοράζουν προϊόντα ή χρησιμοποιούν υπηρεσίες στο έδαφος αυτών των χωρών, μπορούν να λαμβάνουν πληροφορίες και προστασία από τα εν λόγω κέντρα σε κάθε χώρα της Κοινότητας. Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης για τους καταναλωτές και αυτοί να αισθάνονται ασφαλείς στις διασυνοριακές αγορές. Το Κέντρο στη Σόφια παρέχει απευθείας και στην ιστοσελίδα του πληροφορίες για τα δικαιώματα των καταναλωτών, καθώς και συμβουλές όταν προκύψει κάποιο πρόβλημα και βοηθάει στην επίλυση διασυνοριακών διαφορών κατανάλωσης.

Για παράδειγμα, αν κάποιος Βούλγαρος καταναλωτής είχε πρόβλημα με κάποιον έμπορο σε άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ, μπορεί να ασκήσει έφεση και να ζητήσει συμβουλές από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή-Βουλγαρίας. Το Κέντρο, με τη σειρά του, ενημερώνει το Κέντρο καταναλωτή του άλλου κράτους και διεξάγει διαπραγματεύσεις με τον έμπορο ή την εταιρεία που παρέχει την υπηρεσία ώστε να διευκρινιστεί η υπόθεση και να αποζημιωθεί ο καταναλωτής για τη ζημία που υπέστη.

Το Κέντρο στη Σόφια εξετάζει επίσης και τις εφέσεις Ευρωπαίων πολιτών κατά Βουλγάρων εμπόρων. Η λειτουργία του συγχρηματοδοτείται από εθνικούς πόρους (την Επιτροπή για την προστασία των καταναλωτών) κι από τη Γενική Διεύθυνση Υγειας και Καταναλωτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όλα τα ευρωπαϊκά κέντρα λειτουργούν σε ένα ενιαίο δίκτυο και ανταλλάσσουν πληροφορίες. Το 2008, όταν εγκαινιάστηκε το βουλγαρικό κέντρο, ο αριθμός των καταγγελιών και ερωτήσεων ήταν 292, το 2009 αυτές ήταν ήδη 466, ενώ μέσα μόνο στο πρώτο πεντάμηνο του 2010 συγκεντρώθηκαν 210 καταγγελίες και ερωτήσεις.

Η Ανέτα Ποππούρινα, διευθύντρια του Κέντρου, λέει: "Το 2009 οι Βούλγαροι καταναλωτές διαμαρτύρονται περισσότερο για προβλήματα με τις μεταφορές. Αυτά είναι ως επί το πλείστον καταγγελίες εναντίον αεροπορικών εταιρειών για την καθυστέρηση ή ακύρωση πτήσεων, απώλεια αποσκευών κλπ. Κατόπιν έρχονται καταγγελίες σχετικά με τις υπηρεσίες επικοινωνίας, αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, διαμονή σε ξενοδοχεία και άλλες τουριστικές υπηρεσίες. Οι Ευρωπαίοι διαμαρτύρονται κυρίως κατά των Βουλγάρων επιχειρηματιών και των σχετικών αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Ακολουθούν οι τομείς των μεταφορών, του εξοπλισμού και της συντήρησης, ενοικίασης, ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, νερού κλπ".

Οι Ευρωπαίοι πολίτες που διαμένουν προσωρινά ή μόνιμα στη Βουλγαρία συνήθως έχουν προβλήματα με τις βασικές υπηρεσίες – ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, νερό που παρέχονται σε όλη τη χώρα. Τους τελευταίους μήνες, ωστόσο, αυξήθηκαν σημαντικά οι καταγγελίες Βουλγάρων καταναλωτών για τις online αγορές τους σε άλλες χώρες της ΕΕ, γεγονός που υποδηλώνει ότι όλο και περισσότεροι Βούλγαροι προτιμούν αυτό το είδος εμπορίου. Οι καταγγελίες δείχνουν από ποιες ευρωπαϊκές χώρες αγοράζουν πιο πολύ οι Βούλγαροι καταναλωτές.

Η Ανέτα Ποππούρινα εξηγεί: "Πρώτα από την Ιταλία και τη Σλοβακία, στη συνέχεια από τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Στην Ιταλία, οι καταγγελίες αφορούν κυρίως την ενοικίαση αυτοκινήτων (rent a car) και προβλήματα με ιταλικές αεροπορικές εταιρείες για την παραβίαση των δικαιωμάτων των επιβατών, ιδίως για την απώλεια αποσκευών. Στη Γερμανία, οι περισσότερες καταγγελίες των Βούλγαρων καταναλωτών είναι κατά εμπόρων και συνδέονται με το ηλεκτρονικό εμπόριο, καθώς και με την επισκευή και την αντικατάσταση εξαρτημάτων για διάφορα αυτοκίνητα. Υπάρχουν πολλές καταγγελίες κατά των online εμπόρων στο Ηνωμένο Βασίλειο, επειδή εκεί υπάρχουν πολλά online καταστήματα".

Το 2009 οι περισσότερες εφέσεις εις βάρος των Βουλγάρων επιχειρηματιών άσκησαν πολίτες της Μεγάλης Βρετανίας, της Γερμανίας, της Πολωνίας και της Ιρλανδίας. Οι καταγγελίες και οι ερωτήσεις που προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο ως επί το πλείστον σχετίζονται με την ακίνητη περιουσία.

"Συμβουλεύουμε τους πολίτες αυτής της χώρας τι μπορούν να κάνουν", λέει η κα Ποππούρινα. "Δυστυχώς, στις αρμοδιότητές μας δεν εμπίπτει το να διαπραγματευόμαστε με επενδυτές και οικοδόμους στη Βουλγαρία. Αναθεωρήσαμε τις συμβάσεις που υπέγραψαν με μεσιτικά γραφεία και τους συμβουλέψαμε τι θα μπορούσαν να κάνουν για να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους".

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ