Το σχέδιο ενεργειακής στρατηγικής προκαλεί πολλές συζητήσεις

Το σχέδιο ενεργειακής στρατηγικής της Βουλγαρίας μέχρι το 2020 που δημοσιεύθηκε πρόσφατα προκαλεί ζωηρές συζητήσεις και μάλιστα βάσιμα. Η στρατηγική καλείται να ανταποκριθεί σε πολλές σοβαρές προκλήσεις μπροστά στη βουλγαρική ενεργειακή βιομηχανία. Ιδού ένα μέρος τους.

Λόγω της γεωγραφικής της θέσης, η Βουλγαρία είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι απόλυτα εξαρτημένη από το ρωσικό πετρέλαιο και αέριο. Η χώρα μας έχει τη χαμηλότερη ενεργειακή αποδοτικότητα ανάμεσα στα κράτη της κοινότητας, καθώς και τις υψηλότερες τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με την αγοραστική δύναμη του πληθυσμού. Ταυτόχρονα η Βουλγαρία πρέπει να κάνει και απότομη στροφή προς την παραγωγή «πράσινης» ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Για πρώτη φορά η προτεινόμενη ενεργειακή στρατηγική παραιτείται από το όνειρο μετατροπής της Βουλγαρίας σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο. Ακόμα όμως της λείπει ρεαλισμός, θεωρούν οι επικριτές. Οι στόχοι της είναι φιλόδοξοι, ενώ οι προτεραιότητες πάρα πολλές, επισημαίνουν οι ίδιοι. Η ειδική προσοχή στην ενεργειακή αποδοτικότητα, η επιδίωξη για τη διαφοροποίηση των προμηθειών αερίου, καθώς και η έμφαση στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών αναφέρονται ως σοβαρά πλεονεκτήματα του εγγράφου.

Μέχρι το 2020 η Βουλγαρία φιλοδοξεί να βελτιώσει την ενεργειακή της αποδοτικότητα κατά 50% και να παράγει το 16% της συνολικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Το θετικό νέο είναι η διοργάνωση διαγωνισμού για τους επιθυμούντες να κατασκευάσουν σταθμούς αιολικής και ηλιακής ενέργειας, αφού η επιλογή θα πραγματοποιείται βάσει της χαμηλότερης προσφερθείσας τιμής ρεύματος. Έτσι θα ενθαρρύνονται επενδύσεις στις νεώτερες τεχνολογίες για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Ο βουλευτής του δεξιού Μπλε Συνασπισμού, Ιβάν Ιβανόφ, θεωρεί ότι η ένταξη της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο βασικός λόγος ώστε η παρούσα στρατηγική να σημειώσει «μεγάλο βήμα προς τα εμπρός». Έχει όμως και αδύνατα σημεία.

«Κλειδί για τη λύση των προβλημάτων της Βουλγαρίας είναι η απότομη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας», θεωρεί ο Ιβάν Ιβανόφ. «Έχουμε τεράστια περιθώρια να καταστήσουμε λιγότερο ενεργοβόρο την παραγωγή. Για το σκοπό όμως η μεταλλουργία, η εξορυκτική βιομηχανία, η υαλοποιία, η χημική βιομηχανία και άλλοι κλάδοι πρέπει να γίνουν αντικείμενο συνεχούς παρακολούθησης και να τους τεθούν σαφείς στόχοι και απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης. Έτσι θα διακοπεί ο ερχομός στη χώρα επενδυτών με απαρχαιωμένες, ενεργοβόρες τεχνολογίες. Κατά την επόμενη δεκαετία επίκειται η Ευρώπη να πραγματοποιήσει πραγματική επανάσταση σε ό,τι αφορά την ενεργειακή απόδοση. Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ψήφισε οδηγία που υποχρεώνει τα νέα δημόσια κτίρια μετά το 2018 να έχουν στην πράξη μηδενική κατανάλωση ενέργειας απ’ έξω. Μετά το 2020 αυτό θα ισχύει και για τα υπόλοιπα κτίρια. Η Βουλγαρία πρέπει να καταφέρει να γίνει μέρος αυτής της επανάστασης.»

Εκφράστηκαν φόβοι ότι η στρατηγική δεν δίνει εγγυήσεις για τη γρήγορη ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ότι υπάρχει κίνδυνος η Βουλγαρία να μην εκτελέσει την υποχρέωσή της. Οι περισσότερες επικρίσεις όμως στρέφονται προς την έλλειψη προθεσμιών δημιουργίας διμερών διασυνοριακών συνδέσεων για την προμήθεια αερίου από τις γείτονες χώρες Ελλάδα, Τουρκία και Ρουμανία που είναι η μοναδική πρακτική δυνατότητα διαφοροποίησης των προμηθειών ρωσικού αερίου για τη Βουλγαρία και μείωσης της ενεργειακής μας εξάρτησης. Η Βουλγαρία τώρα εισάγει από τη Ρωσία περίπου το 75% των καυσίμων (πετρέλαιο, αέριο, πυρηνικά καύσιμα, κάρβουνα). Η στρατηγική αντιμετωπίζει πολλές επικρίσεις και λόγω της σύντομης περιόδου μόλις 10 ετών και της έλλειψης μακροπρόθεσμης αντίληψης για το ενεργειακό μέλλον της Ευρώπης και του κόσμου.

Ο οικονομολόγος Γκεόργκι Γκάνεφ του Κέντρου Φιλελεύθερων Στρατηγικών λυπάται που στο επίκεντρο αυτής της στρατηγικής βρίσκονται «οι σταθμοί ενέργειας και όχι ο μέσος τελικός καταναλωτής ενέργειας στη χώρα μας και το συμφέρον του.»

«Τον καταναλωτή δεν τον νοιάζει αν το ηλεκτρικό ρεύμα παράγεται από βουλγαρικό, σουηδικό ή νοτιοαφρικανικό σταθμό», λέει ο Γκεόργκι Γκάνεφ. «Τον ενδιαφέρει η τιμή που θα πληρώνει. Ας πουν οι πολίτες τι είναι σημαντικότερο γι’ αυτούς και πόσα χρήματα είναι έτοιμοι να πληρώσουν. Τούτο θα γίνει γνωστό, όταν ο Βούλγαρος καταναλωτής έχει επιλογή. Και αυτό γίνεται όταν υπάρχουν ανταγωνισμός και αγορά. Είμαι έτοιμος να βάλω στοίχημα ότι σε 50 χρόνια καθόλου δεν θα υπάρχουν σταθμοί ηλεκτρικής ενέργειας ή κεντρική παροχή δευτερεύουσας ενέργειας. Θα υπάρχουν μικρές εγκαταστάσεις ενέργειας. Ο καθένας θα έχει «ηλεκτρικό σταθμό» στο υπόγειο. Γι’ αυτό δεν θα ήταν λογικό τώρα να κατασκευάζουμε σταθμούς για 60 χρόνια μπροστά.»

Μετάφραση: Έλλη Γκέκοβα

Διαδώστε

Το σχέδιο ενεργειακής στρατηγικής προκαλεί πολλές συζητήσεις

Περισσότερα στην κατηγορία

Το ΔΝΤ συνιστά να αυξηθούν οι ασφαλίσεις και οι συντάξεις στη Βουλγαρία

Η Βουλγαρία υποχωρεί στην κατάταξη ανταγωνιστικότητας

Πιο ρεαλιστικό είναι η Βουλγαρία να ενταχθεί στην Ευρωζώνη το 2026