Τα σύμβολα των Χριστουγέννων

Όταν τα φώτα της εορτής γεμίσουν τις αισθήσεις μας με χαρά, ξεχνάμε φροντίδες και καθημερινότητα, για να της αφιερωθούμε. Ο καθένας μας την τιμά με το δικό του τρόπο και βλέπει σ' αυτήν μια καλή ευκαιρία αναλογισμού και χαράς. Με την έλευση των Χριστουγέννων, το αίσθημα της εορτής αποκτά άλλες διαστάσεις. Οι άνθρωποι σαν να γίνονται πιο καλοί και πιο φιλάνθρωποι και γεμίζουν τις ψυχές τους με θετικές αισθήσεις και συναισθήματα και τρέφονται με την ελπίδα του καλύτερου μέλλοντος. Ο εορτασμός αρχίζει τις παραμονές των Χριστουγέννων, όταν ολόκληρη η οικογένεια μαζεύεται γύρω από το γιορτινό τραπέζι και περιμένει τον οικοδεσπότη να το ευλογήσει, να το θυμιάσει και να κόψει την πίτα.

"Στο τραπέζι πρέπει να υπάρχει ό,τι απαιτεί η παράδοση", λέει ο Καλίν Γιανάκιεφ, καθηγητής φιλοσοφίας και θεολόγος. "Διότι, υπάρχει βαθύς συμβολισμός σε αυτά τα νηστίσιμα φαγητά που τρώμε την παραμονή των Χριστουγέννων. Εκφράζουν την τελειότητα όλης της οικογένειας και του κάθε μέλους της ξεχωριστά και δεν χρειάζεται επιπλέον και αρτύσιμο φαγητό. Η τράπεζα είναι αδιάσπαστο μέρος της τελειότητας των Χριστουγέννων, εκείνου του θαυμάσιου γεγονότος, με το οποίο το πιο αρχαίο και το πιο νέο ενώθηκαν σε ένα. Ο πανάρχαιος Θεός, ο Δημιουργός του κόσμου, ενσαρκώνεται με υπερφυσικό τρόπο και γεννάται ως βρέφος. Έτσι αυτά τα δύο ενώνονται ακριβώς των Χριστουγέννων".

Με τα Χριστούγεννα έρχεται ο Σωτήρας για να κάνει τον κόσμο καλύτερο και πιο ανθρώπινο. Έτσι, μαζί με το Θείο Βρέφος, γεννάται και εκείνη η αγάπη που μπορεί να αλλάξει και την πιο σκληρή καρδιά, αρκεί να δεχθεί τον Κύριο μέσα της.

Κατά τον Καλίν Γιανάκιεφ, εάν τα Χριστούγεννα γιορτάζονται αληθινά, κατά κάποιον τρόπο επαναλαμβάνονται και μέσα στο σπίτι, καθώς είναι η εορτή της παράδοσης. Σύμφωνα με τα λόγια του, είναι η πιο "παιδική" από όλες τις γιορτές, καθώς τα παιδιά την χαίρονται πιο πολύ. Από τον στολισμό του χριστουγεννιάτικου δέντρου μέχρι το εορταστικό δείπνο και τις ευχές που στέλνονται στον Ουρανό, παραμονές των Χριστουγέννων, όλα κρύβουν μέσα τους ένα συμβολισμό.

Τα σύμβολα της εορτής συνδυάζονται με τη θεία δύναμη και προστασία, την οποία είχαν η Παναγία και ο Ιωσήφ ο Μνήστορας. Είναι μέσα στα σπίτια, τις μέρες πριν και μετά τα Χριστούγεννα ως στολισμό. Το στεφάνι που κρεμούμε πάνω από την πόρτα, συμβολίζει τον ακάνθινο στέφανο που έβαλαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες στο κεφάλι του Κυρίου Ιησού, προτού να τον οδηγήσουν στην Σταύρωση.

Το ίδιο το χριστουγεννιάτικο δέντρο έρχεται από την εποχή που οι Χριστιανοί γιόρταζαν, τις παραμονές των Χριστουγέννων, τη μνήμη των πρωτοπλάστων Αδάμ και Εύας. Ο εορτασμός συνοδευόταν με θρησκευτική παράσταση που έδειχνε πώς ο Αδάμ και η Εύα τρώγουν τον απαγορευμένο καρπό του δέντρου της γνώσης του καλού και του κακού. Καθώς η εορτή ήταν το χειμώνα, αντικαθιστούσαν τη μιλιά με έλατο που στόλιζαν με μήλα. Σιγά-σιγά άρχιζαν να στολίζουν το δέντρο με διάφορα στολίδια – γιρλάντες, ξηρούς καρπούς και κεράκια, ενώ τα μήλα βουτούσαν σε κόκκινο σιρόπι. Το αστέρι στην κορυφή του δέντρου ήταν σύμβολο του αστεριού που ανέτειλε πάνω από τη Βηθλεέμ όταν γεννήθηκε ο Ιησούς, αλλά επίσης και το φως που φωτίζει την πορεία του καθένα από μας. Σε κάποια δέντρα μπορούμε να δούμε και ζαχαρένια γκλίτσα που συμβολίζει τη ράβδο των βοσκών που είδαν πρώτοι το Μεσσία και ανακοίνωσαν τη γέννησή του.

Με την πάροδο του χρόνου, η εορτή των Αδάμ και Εύας ξεχάστηκε αλλά έμεινε η συνήθεια του στολισμού του ελάτου που σήμερα στολίζουμε με λογής-λογής παιχνίδια και γιρλάντες. Τα καμπανάκια συμβολίζουν τις εκκλησιαστικές καμπάνες αλλά και την αρμονία μέσα στην χριστιανική κοινωνία και τη σχέση μεταξύ των ανθρώπων και του Θεού. Το αναμμένο κερί σχετίζεται με την αγάπη και την ελπίδα και συμβολίζει το φως που φέρνει ο Ιησούς Χριστός και μας βγάζει από το σκοτάδι. Από τη μια το κερί είναι έκφραση της πνευματικότητας και της πίστης και από την άλλη – της μεταβλητότητας της ανθρώπινης ζωής.

Να τι ευχήθηκε στους ακροατές της Ραδιοφωνίας μας ο καθηγητής Καλίν Γιανάκιεφ τις παραμονές των Χριστουγέννων: "Όλοι μας οι άνθρωποι ζούμε σε ανασφάλεια κατά τέτοιον τρόπο που σαν να βαδίζουμε πάνω στην θάλασσα. Και όντως βαδίζουμε μέσα στην τρικυμία της ζωής και ανά πάσα στιγμή μπορούμε να ναυαγήσουμε. Πάντως, όλοι μας ξεκινήσαμε αυτή την πορεία, που σημαίνει ότι μέσα στα βάθη της καρδιάς υπάρχει κάποια ιδιαίτερη μεταφυσική εμπιστοσύνη. Αν έχουμε αυτή την εμπιστοσύνη, σημαίνει ότι υπάρχει κάποιος από πάνω που την εμπνέει. Ας στηριχθούμε σε αυτή την εμπιστοσύνη, για να μπορούμε πλέον συνειδητά να λέμε τα λόγια της προσευχής "Πάτερ ημών": "Γενηθήτω το θέλημά Σου". Αν δεχθούμε στην καθημερινή ζωή μας αυτά τα λόγια, τότε θα μπορέσουμε πλέον να ζήσουμε γενναία και συνειδητά. Ας φυλάμε τις αισθήσεις μας για αυτήν την μεταφυσική εμπιστοσύνη. Αυτό θα ευχόμουνα στον εαυτό μου, στους συγγενείς μου και σε όλους τους ακροατές σας".

Mετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

Διαδώστε

Τα σύμβολα των Χριστουγέννων

Περισσότερα στην κατηγορία

Αργυρό μετάλλιο στη Διεθνή Ολυμπιάδα Φιλοσοφίας για μαθητή από το Ρούσε

Διαγωνισμός για λόγκο της Εθνικής Τηλεφωνικής Γραμμής για Παιδιά

Το Ίδρυμα «Βουλγαρική μνήμη» εργάζεται με παιδιά στις ιστορικές διασπορές μας

Αργυρό μετάλλιο στη Διεθνή Ολυμπιάδα Φιλοσοφίας για μαθητή από το Ρούσε