Καλύτερα νωρίς, για να προετοιμαστούμε καλύτερα. Μ’ αυτή την ιδέα ο Δήμος της Σόφιας έθεσε την αρχή σειράς πρωτοβουλιών που σχετίζονται με τη μετατροπή της Σόφιας σε πολιτιστικό κέντρο της Ευρώπης κατά το μακρινό 2019. Για τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναθέσει στη Βουλγαρία και την Ιταλία να προτείνουν από μια πόλη τους για Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα. Οι πρωτευουσιάνοι ελπίζουν μια απ’ αυτές να είναι η Σόφια.

Η βουλγαρική και η ιταλική πόλη που θα μοιραστούν τον τίτλο Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα το 2019 δεν θα συναγωνίζονται, αλλά θα αλληλοσυμπληρώνονται. Τέτοια είναι η ιδέα της λεγόμενης "διπλής φιλοξενίας". Οι βασικές υποψήφιες πόλεις από βουλγαρικής πλευράς, παράλληλα με τη Σόφια, είναι το Πλόβντιφ, η Βάρνα και το Ρούσε. Είναι όμως ολοφάνερο ότι η πλάστιγγα γέρνει προς την πλευρά της πρωτεύουσας – τουλάχιστον τέτοιες ελπίδες τρέφει ο Δήμος της Σόφιας.

Αυτές τις μέρες η τοπική διοίκηση ξεκίνησε σειρά συναντήσεων και συζητήσεων με την ιδέα εκπόμησης επιτυχούς στρατηγικής για την υποψηφιότητα της πόλης. Την τελευταία λέξη όμως θα έχει η Επιτροπή εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βουλγαρίας, η οποία το 2014 θα διαλέξει την πιο κατάλληλη βουλγαρική πόλη.


Αν και στις εικόνες μας τα τέλη της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα χάνονται κάπου μακριά στο μέλλον, ο Δήμος έχει πια ιδέα για το πώς η Σόφια να γίνει κέντρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Ένα από τα ατού της πόλης είναι η χιλιετής της ιστορία και τα αναρίθμητα ιστορικά μνημεία διάφορων εποχών. "Στην πράξη η Σόφια έχει μεγάλους πόρους ανάπτυξης του πολιτισμού. Ακόμα και τώρα ανασυγκροτούνται μερικά κτίρια, όπου θα στεγαστούν μουσεία και γκαλερί", είπε η δήμαρχος της Σόφιας, Γιορντάνκα Φαντάκοβα, και πρόσθεσε ότι σε δύο χρόνια ένα τμήμα του αρχιτεκτονικού ιστορικού χώρου "Σερδική-Σρεντέτς", που αποκαλύπτει την ζωή της πόλης κατά την αρχαιότητα και το Μεσαίωνα, θα γίνει προσιτό για τους επισκέπτες της Σόφιας. Μέχρι τότε θα εγκαινιαστεί και το μουσείο στη βασιλική της Αγίας Σοφίας, στο υπόγειο της οποίας ανακαλύφθηκαν 42 τάφοι από τον 1ο μέχρι τον 4ο αι. μ.Χ.

Παράλληλα με τις πολυάριθμες εκκλησίες, γκαλερί και αρχιτεκτονικά μνημεία, η Σόφια είναι πρωτεύουσα με πλούσια πολιτιστική ζωή. Στην πρωτεύουσα γίνονται όλο και πιο συχνές οι εκδηλώσεις της μοντέρνας τέχνης και γι’ αυτό τώρα αναζητούνται "ελεύθεροι χώροι" για τους νέους δημιουργούς. Από την άποψη αυτή ο Δήμος της Σόφιας έχει ενδιαφέρουσες ιδέες. Για παράδειγμα – οι σταθμοί του μετρό στην πόλη πολλών εκατομμυρίων κατοίκων να διαμορφωθούν ως πολιτιστικοί χώροι. Ή το κτίριο της φυλακής της Σόφιας που επίκειται να αλλάξει τον προορισμό του, να γίνει κέντρο τεχνών.


Η τοπική διοίκηση όμως κατανοεί ότι για να εκλεγεί ως Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα η Σόφια πρέπει να εγκαταλείψει το στερεότυπο της πόλης με μακραίωνη ιστορία και πολλά ιστορικά μνημεία και να προσφέρει στους θαυμαστές της τέχνης κάτι καινούργιο και άτυπο. Γι’ αυτό η στρατηγική για την υποψηφιότητά της θα καταρτιστεί μετά από πλατιά δημόσια συζήτηση και κάθε πρωτότυπη ιδέα θα εξεταστεί λεπτομερειακά.
Αλλιώς, τα οφέλη για τη Σόφια, αν γίνει Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα, θα είναι μεγάλα. Αρκεί να δούμε τη γειτονική Κωνσταντινούπολη που ήταν μια από τις ευρωπαϊκές πολιτιστικές πρωτεύουσες κατά τον απερχόμενο 2010.

"Πρόκειται για σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων που διεξάγονται καθημερινά", εξηγεί η Γιορντάνκα Φαντάκοβα. "Πολλά άτομα έρχονται απ’ όλον τον κόσμο, για να παραστούν σ’ αυτές τις πολιτιστικές εκδηλώσεις. Οι εκδηλώσεις είναι οικονομία και τρόπος εξόδου από την κρίση μέσω της τέχνης. Για μένα όμως είναι σημαντική η ίδια η διαδικασία. Καθώς προετοιμαζόμαστε να υποβάλουμε την υποψηφιότητά μας, θα ξεκινήσουμε διάφορες πρωτοβουλίες, από τις οποίες η πόλη μας μόνο θα κερδίσει! Ακόμα και αν η Σόφια δεν εκλεγεί, κάτι που δεν μπορώ να το υποθέσω, το όφελος για την πόλη θα είναι τεράστιο!"

Μετάφραση: Έλλη Γκέκοβα