Ο Άγιος Τρύφωνας είναι σεβαστός στη Βουλγαρία σαν προστάτης των αμπελουργών και των οινοποιών. Είναι γεννημένος στη ρωμαϊκή επαρχία Φρυγία της Μικράς Ασίας που θεωρείται πατρίδα του αμπελιού και του κρασιού. Ονομάζουν τον άγιο ακόμα Ζαρεζάν (Κλαδευτή) επειδή την ημέρα αυτή, στην 1 Φεβρουαρίου σύμφωνα με το νέο ημερολόγιο, οι Βούλγαροι κλαδεύουν τα αμπέλια τους.

Η αμπελουργία και η οινοποιία στα εδάφη μας είναι γνωστή ακόμα από την περίοδο των αρχαίων Θρακών. Θαυμάσια αμπέλια από τα οποία γίνεται θαυμάσιο κρασί υπάρχουν και σήμερα.

Η παγκόσμια κρίση επέφερε όμως βαρύ πλήγμα στην βουλγαρική οινοποιία ακριβώς όταν είχε αρχίσει να αναπτύσσεται πιο σταθερά μετά την μεταβατική περίοδο προς ελεύθερη οικονομία στη δεκαετία του '90 του περασμένου αιώνα. Τότε η Βουλγαρία έχασε πολλές από τις παραδοσιακές της αγορές στην Ανατολική Ευρώπη. Και ακριβώς άρχισε η ανανέωση των εκτάσεων με αμπέλια και της οινοποιίας, με ποσά και από το προενταξιακό πρόγραμμα SAPARD της ΕΕ, ήρθε η νέα παγκόσμια κρίση που συρρίκνωσε δραστικά την αγορά οίνου.

"Η μεγαλύτερη πτώση σημειώθηκε το 2009", ισχυρίζεται ο καθηγητής Πλάμεν Μολόφ, πρόεδρος του Βουλγαρικού Επιμελητηρίου των Αμπελουργών και Οινοπαραγωγών.
"Καταγράφηκε συρρίκνωση της αγοράς κατά 40-45% που είναι πολύ σοβαρή", λέει ο καθ. Μολλόφ. "Τελευταία παρατηρούμε κάποια αναζωογόνηση αλλά ακόμα δεν μπορεί να διαπιστωθεί εάν πρόκειται για μόνιμη τάση βελτίωσης ή απλώς για διατήρηση του υφιστάμενου επιπέδου".

Το 2010 συγκριτικά με το 2009 καταγράφηκε άνοδος κατά 10% στις εξαγωγές οίνου. Οι εξαγωγές του περασμένου έτους ήταν κυρίως προς τη Ρωσία, Πολωνία, Μεγάλη Βρετανία και Γερμανία. Για πρώτη φορά το 2010 βουλγαρικά κρασιά εμφανίστηκαν και στη Βραζιλία. Στόχος γίνονται και οι αγορές της Ιαπωνίας και της Κίνας.

Το κακό είναι ότι τα καλύτερα βουλγαρικά κρασιά δεν κυκλοφορούν στις παγκόσμιες αγορές, επειδή εκεί προτιμούνται τα πιο φθηνά κρασιά, λόγω του καλού συσχετισμού μεταξύ τιμής και ποιότητας. Ουσιαστικά τα εκλεκτά κρασιά υποτιμούνται επειδή δεν έχουν την φήμη των καθιερωμένων από χρόνια στις αγορές γαλλικών ιταλικών ή ισπανικών κρασιών π.χ.
 
"Σαν ποιότητα τα γαλλικά κρασιά δεν είναι καλύτερα από τα βουλγαρικά", ισχυρίζεται ο καθηγητής Μολόφ. "Η Γαλλία όμως πουλά με το κρασί της και ιστορία, παραδόσεις και όλα τα συνδεδεμένα με την οινοποιία και το κάνει με έναν άψογο τρόπο".

Η μικρή ως προς το έδαφος Βουλγαρία δε μπορεί να διαφημίσει τα κρασιά της στον κόσμο, πλημμυρίζοντας τις αγορές με μεγάλες ποσότητες. Αυτό που της μένει είναι να δώσει έμφαση στην ποιότητα, κάτι που κάνει.

"Η Βουλγαρία παράγει έστω και σε μικρές σειρές όλο και πιο ποιοτικά κρασιά", συνεχίζει ο καθηγητής Μολόφ. "Εάν πριν 5-10 χρόνια ήταν δύσκολο να αναφερθούν περισσότερα από 10 είδη βουλγαρικών κρασιών παγκόσμιου επιπέδου, σήμερα σχεδόν κάθε οιναποθήκη μπορεί να παρουσιάσει τουλάχιστον δύο-τρία, ενώ ορισμένες φορές και περισσότερα είδη θαυμάσιων κρασιών. Από δύο χρόνια στην αγορά εμφανίζονται πραγματικά μοναδικά ως προς την ποιότητα τους κρασιά μπουτίκ. Και όχι επειδή εμείς τα εκτιμούμε έτσι, αλλά απλώς επειδή οι διεθνείς διαγωνισμοί συνεχώς το αποδεικνύουν. Για αυτό είμαι και αισιόδοξος. Το ζήτημα είναι ότι για να καθιερωθεί στην αγορά έστω και ένα εκλεκτό είδος κρασιού πρέπει να γίνει τεράστιο βήμα, είναι απαραίτητες μακροπρόθεσμες, συστηματικές προσπάθειες για την εκλαΐκευση του".

Ένας από τους τρόπους προώθησης είναι και ο τουρισμός – να μάθουμε τους επισκέπτες της Βουλγαρίας ότι η χώρα διαθέτει μεγάλη ποικιλία εκλεκτών κρασιών. Γι' αυτό εάν θέλετε να δοκιμάσετε το καλύτερο βουλγαρικό κρασί ελάτε στη Βουλγαρία – στις οιναποθήκες και τα καλά εστιατόρια. Η άλλη δυνατότητα είναι οι ειδικευμένες οινολογικές γευσιγνωσίες στα παγκόσμια φόρουμ οινοποιίας, εκεί όμως η πρόσβαση είναι αρκετά περιορισμένη. 

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα