Παρά την οικονομική στασιμότητα, ο συνολικός όγκος των δανείων που χορηγήθηκαν πέρυσι, αυξήθηκε κατά 1%. Τα δάνεια για τις επιχειρήσεις αυξήθηκαν κατά 2,5 τοις εκατό. Σε παγκόσμια βάση, η κρίση χτύπησε πιο πολύ τον τομέα των ακινήτων, αλλά τα στατιστικά στοιχεία της Βουλγαρικής Κεντρικής Τράπεζας δείχνουν ότι ακριβώς στον κλάδο αυτό η χορήγηση δανείων καταγράφει τα μεγαλύτερα ποσοστά αύξησης.

Από τις αρχές του έτους οι τράπεζες καταγράφουν αύξηση του ενδιαφέροντος των επιχειρηματιών για τις τραπεζικές πιστώσεις που είναι χαρακτηριστικό σημάδι ότι η βουλγαρική οικονομία σημειώνει ανάκαμψη. Το ποσοστό αύξησης στις εταιρικές πιστώσεις για φέτος είναι 3%.

Μεγαλύτερη ζήτηση υπάρχει στους κλάδους με εξαγωγικό προσανατολισμό παραγωγής. Ένας από αυτούς είναι η βιομηχανία. Ένας άλλος ισχυρός πελάτης των τραπεζών είναι η μεταποίηση που στα χρόνια οικονομικής ανόδου είχε σχεδόν εξαφανιστεί για να αναστήσει τώρα ως το μυθικό Φοίνικα, ελκύοντας την ελαφριά βιομηχανία προς τα εμπρός αφού υπέστη τα βαριά πλήγματα της κρίσης.

Λόγω της περιορισμένης κατανάλωσης στην Ευρώπη, οι παραγωγές που είχαν μεταφερθεί στην Κίνα και την Ινδία, επιστρέφουν ξανά στην ήπειρο. Πολλές φορές οι τράπεζες χρηματοδοτούν υφαντουργεία που εκτελούν παραγγελίες για παγκοσμίως γνωστές εταιρείες όπως Boss, Max Mara καθώς και για τους Βούλγαρους στρατιώτες που εκτελούν αποστολές του ΝΑΤΟ.

Την ίδια στιγμή, το μερίδιο των μη εξυπηρετούμενων δανείων έφτασε το 18-20% του συνόλου των πιστώσεων. Οι τράπεζες ισχυρίζονται ότι η τάση επιδείνωσης του πορτοφολιού του τραπεζικού τομέα διακόπηκε, και ότι έχουν αρκετά έσοδα για να τα καλύπτουν.

Σύμφωνα με τις προγνώσεις ορισμένων ειδικών, αναμένεται το 2011 τα δάνεια αυτά να φτάσουν το αποκορύφωμά τους, ενώ άλλοι, αντίθετα, θεωρούν ότι θα σημειώσουν πτώση. Τα επιχειρήματα είναι ότι η οικονομική ανάκαμψη θα οδηγήσει σε νέες παραγγελίες που θα δώσει περιθώριο στις επιχειρήσεις να εξυπηρετούν τα δάνειά τους.

Είναι γεγονός ότι αναζωογόνηση της αγοράς παρατηρείται ήδη από τα τέλη του περασμένου έτους: οι επιχειρήσεις αρχίζουν να δραστηριοποιούνται και αυτό επιφέρει αύξηση στη ζήτηση χρημάτων. Αλλά ο κίνδυνος σχετικά με αυτά τα δάνεια παραμένει.

Διακινδυνεύει το τραπεζικό σύστημα από το υψηλό ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η ερώτηση είναι στον οικονομικό σύμβουλο κ Εμίλ Ποπόφ.

"Βέβαια υπάρχει. Παρά ταύτα, οι τράπεζες διαθέτουν τις απαραίτητες προμήθειες, είναι σταθερές και προς το παρόν σίγουρα θα αντιμετωπίσουν τους κινδύνους. Ήδη υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις η οικονομία να ανακάμψει, να υπάρχει μεγαλύτερη απασχόληση, μεγαλύτερη κατανάλωση που να αρχίσει να σταθεροποιεί όχι μόνο την οικονομία αλλά και τον χρηματοοικονομικό τομέα που, με τη σειρά του, να διαδραματίσει βασικό ρόλο για την άνοδο αυτή".

Η επόμενη ερώτηση στον κ Εμίλ Ποπόφ είναι: "Οι επιχειρήσεις παραπονιούνται ότι τα επιτόκια στη Βουλγαρία είναι υψηλοί και φτάνουν μερικές φορές στο 15-18%, ενώ στις υπόλοιπες δυτικοευρωπαϊκές χώρες είναι μόλις 3-5%".

'Στις εταιρικές πιστώσεις είναι πιθανό να κλείνονται συμβόλαια για 6-7% τόκο που για τους βούλγαρους επιχειρηματίες είναι αποδεκτό, ενώ οι τόκοι στις καταναλωτικές πιστώσεις φτάνουν το 9-10%. Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν πιστώσεις που αξιολογούνται ως περισσότερο επικίνδυνες και τα επιτόκια εκεί φτάνουν στο 11%. Αλλά τόσο υψηλοί – της τάξεως του 15-18% κατά κανόνα δεν υπάρχουν. Πολλοί από τους Βούλγαρους επιχειρηματίες που εκπονούν μεγάλα σχέδια, ζητούν άμεση χρηματοδότηση από τράπεζες του εξωτερικού με χαμηλότερους τόκους. Η Βουλγαρία βρίσκεται σε μια περιοχή και κατάσταση με μεγαλύτερο δανειοδοτικό κίνδυνο και αυτό οπωσδήποτε επηρεάζει τα ποσοστά. Ακριβώς για το λόγο αυτό ένας από τους στόχους της κυβέρνησης είναι να ενταχθούμε στην ζώνη του ευρώ, μια και αυτό αυτόματα θα αναπροσαρμόσει το επίπεδο επικινδυνότητας μειώνοντας το με αποτέλεσμα τη μείωση των τόκων των πιστώσεων".

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ