126 χρόνια από την Ένωση της Βουλγαρίας - μια λαμπρή πράξη στην εθνική ιστορία

Την 6η Σεπτεμβρίου συμπληρώνονται 126 χρόνια από την Ένωση της Βόρειας και Νότιας Βουλγαρία. Η πράξη αυτή γίνεται δυνατή μετά το τέλος του Ρωσοτουρκικού πόλεμου του 1877–1878 που έχει σαν αποτέλεσμα την απελευθέρωση της Βουλγαρίας, μετά από πέντε αιώνες, από την οθωμανική κυριαρχία.

Με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου που υπογράφεται στο τέλος του πόλεμου, στο αναγεννημένο κράτος περιλαμβάνονται εδάφη τα οποία κατοικούνται κυρίως από Βούλγαρους. Μερικούς μήνες αργότερα, το καλοκαίρι του 1878, το Συνέδριο των Μεγάλων Δυνάμεων στο Βερολίνο αποφασίζει το διαμελισμό της χώρας, η Ένωση της οποίας μετατρέπεται σε εθνική υπόθεση της βουλγαρικής κοινωνίας.

Η πρώτη επιτυχημένη επιχείρηση, στην κατεύθυνση αυτή, είναι η Ένωση του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας με την Ανατολική Ρωμυλία, αυτόνομη περιοχή στην κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στην πόλη Πλόβντιφ, τη μεγαλύτερη πόλη της Ανατολικής Ρωμυλίας, την 10η Φεβρουαρίου του 1885, με πρωτοβουλία του Ζαχάρι Στογιάνοφ, επαναστάτη, πολιτικού και συγγραφέα, δημιουργείται η Βουλγαρική μυστική επαναστατική επιτροπή.

Από την έκθεση στο Εθνικού στρατιωτικού ιστορικού μουσείου αφιερωμένη στην Ένωση. Φωτογραφία: Βενέτα Παβλόβα

"Στην προετοιμασία για την απελευθέρωση της Ανατολικής Ρωμυλίας από την εξουσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, συμμετέχουν στρατιωτικοί από τον τοπικό στρατό και το στρατό του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας, γυμναστικές και σκοπευτικές οργανώσεις, οι επιτροπές "Ενότητα" και επαναστατικές ομάδες", λέει στη συνέντευξή του στη Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο κ Νικολάι Ιβανόφ, επιστημονικός συνεργάτης του Εθνικού στρατιωτικού ιστορικού μουσείου. "Ο Βούλγαρος πρίγκιπας Αλέξανδρος Α' Μπάτενμπεργκ, ο οποίος τον Αύγουστο συμμετέχει σε στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή του Σούμεν, είναι ενημερωμένος, για την ενωτική επιχείρηση, από το μέλος της Βουλγαρικής μυστικής επαναστατικής επιτροπής, Ντιμίταρ Ρίζοφ, και τον ταγματάρχη, Σάβα Μουτρούκοφ, διοικητή ομάδας της χωροφυλακής της Ανατολικής Ρωμυλίας. Ο πρίγκιπας έχει προειδοποιηθεί από τις Μεγάλες Δυνάμεις, οι οποίες αντιτίθενται στην Ένωση και την καταστρατήγηση της υφιστάμενης κατάστασης στην περιοχή αυτή της ΝΑ Ευρώπης και αποφασίζει ότι η Βουλγαρία θα πρέπει να αναλάβει μόνη της την πρωτοβουλία της Ένωσης των εδαφών της".

Στολές και προσωπικά αντικείμενα του πρίγκιπα Αλέξανδρου Α' Μπάτενμπεργκ. Φωτογραφία: Βενέτα Παβλόβα

"Η εξέλιξη των γεγονότων είναι δυναμική", συνεχίζει ο κ. Ιβανόφ. "Την 2α Σεπτεμβρίου του 1885, στην πόλη Παναγκιούριστε δημιουργούνται συγκεντρώσεις κόσμου και ξεσπούν αναταραχές. Λαμβάνεται απόφαση να προχωρήσουν στην Ένωση την 5η προς την 6η Σεπτεμβρίου. Στις 4 το πρωί ο στρατός της Ανατολικής Ρωμυλίας και οι επαναστατικές ομάδες, με επικεφαλής τον ταγματάρχη Νταναήλ Νικολάεφ, καταλαμβάνουν το τουρκικού διοικητήριο της πόλεως Πλόβντιφ και συλλαμβάνουν τον περιφερειάρχη Γαβριήλ Κράστεβιτς. Αμέσως μετά ανακοινώνεται η Ένωση του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας και της Ανατολικής Ρωμυλίας, υπό το σκήπτρο του πρίγκιπα Αλεξάντερ Α'".

Η Βουλγαρική μυστική επαναστατική επιτροπή διαλύεται και δημιουργείται προσωρινή κυβέρνηση με επικεφαλής τον Γκεόργκι Στράνσκι. Ο Αλεξάνδρος Α’, με μανιφέστο που εκδίδει την 8η Σεπτεμβρίου στην πόλη Βελίκο Τίρνοβο, αναγνωρίζει την Ένωση. Την 9η του μήνα μπαίνει θριαμβευτής στην πόλη Πλόβντιφ, όπου τον υποδέχεται μεγάλο πλήθος κόσμου. Οι Μεγάλες Δυνάμεις, με εξαίρεση τη Μεγάλη Βρετανία, δεν δέχονται την Ένωση. Υποστηριζόμενη από την Αυστροουγγαρία, η Σερβία συγκεντρώνει στρατεύματα στα σύνορα της Βουλγαρίας, επικαλούμενη την καταστρατήγηση της ισορροπίας των δυνάμεων στην περιοχή. Τα βουλγαρικά στρατεύματα, φοβούμενα επίθεση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, βρίσκονται συγκεντρωμένα στα σύνορα με την Τουρκία. Την 24η Οκτωβρίου, για να αποφευχθεί η διεύρυνση της έντασης, αρχίζει Διεθνής συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη. Η Σερβία, την 2α Νοεμβρίου, επιτίθεται στη Βουλγαρία χωρίς να περιμένει το αποτέλεσμα της συνάντησης.

Το σπαθί του ταγματάρχη Νταναήλ Νικολάεφ. Φωτογραφία: Βενέτα Παβλόβα

"Ο στρατός της Βουλγαρίας αναδιπλώνεται σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα και από τα σύνορα με την Τουρκία συγκεντρώνεται στην περιοχή του Σλίβεν, στη νοτιοκεντρική Βουλγαρία, όπου βρίσκεται το νέο μέτωπο. Ο πατριωτικός ενθουσιασμός είναι απερίγραπτος και πολλοί κατατάσσονται εθελοντικά στο στρατό", λέει στη συνέντευξή του ο κ Νικολάι Ιβανόφ. "Ηγέτες των εθελοντικών ομάδων είναι, μεταξύ των άλλων, οι βοεβόδες Ζέλιο, Ήλιο Μάρκοφ και Παναγιώτ Χίτοφ. Από τη Ρωσία, την Αυστροουγγαρία, τη Γερμανία και τη Γαλλία έρχονται φοιτητές που κατατάσσονται εθελοντικά. Το ίδιο κάνουν δάσκαλοι και μαθητές από τις πόλεις Γκάμπροβο, Πλόβντιφ και Τίρνοβο, οι οποίοι δημιουργούν τη μαθητική λεγεώνα η οποία, με τα χιλιάδες μέλη της, συμμετέχει στην εδραίωση της Ένωσης. Οι δυνάμεις της Βουλγαρίας απωθούν το σερβικό στρατό στις μάχες της Σλίβνιτσα. Την 10η Νοεμβρίου καταλαμβάνεται η πόλη Ντραγκομάν και την 15η η πόλη Πίροτ. Τα στρατεύματα του βορά, με επικεφαλής τον αξιωματικό Ατανάς Ουζούνοφ, καταφέρουν σοβαρό πλήγμα στο σερβικό στρατό στην περιοχή Μπελογκρατσίκ και υπερασπίζουν με επιτυχία την πολιορκημένη περιοχή της πόλης Βίντιν. Την 9η Δεκεμβρίου, για να αποφύγει την απόλυτη ήττα, η Σερβία υπογράφει πρωτόκολλο ειρήνης και συμμετέχει στις ειρηνευτικές συνομιλίες του Βουκουρεστίου. Η Βουλγαρία αποσύρει τις απαιτήσεις της για την καταβολή πολεμικών αποζημιώσεων και την 19η Φεβρουαρίου του 1886 υπογράφεται η συμφωνία ειρήνης με τη Σερβία. Με τον τρόπο αυτό ο λαός της Βουλγαρίας δείχνει στον κόσμο ότι αγωνίζεται για μια δίκαιη υπόθεση και ότι είναι άξιος να προστατεύσει την ενότητα της χώρας του".

Στολές και όπλα στρατιωτών από το Βούλγαρο-σερβικό πόλεμο. Φωτογραφία: Βενέτα Παβλόβα

Η διεθνής αναγνώριση της Ένωσης επιβεβαιώνεται, την 24η Μαρτίου του 1886 με την αποκαλούμενη υπογραφή της πράξης του Τοπχάν. Τον Απρίλιο ο πρίγκιπας Αλεξάνδρος Μπάτενμπεργκ παραλαμβάνει φιρμάνι με το οποίο του ανατίθεται η διοίκηση της Νότιας Βουλγαρίας. Την 2α Ιουνίου ξεκινούν οι εργασίες της 4ης Λαϊκής Εθνοσυνέλευσης, στην οποία, ήδη, συμμετέχουν βουλευτές από τη Νότια Βουλγαρία.

"Το Εθνικό στρατιωτικό ιστορικό μουσείο διαθέτει πολλά κειμήλια από την εποχή της Ένωσης και του πόλεμου της Σερβίας με τη Βουλγαρία. Στη μόνιμη συλλογή του περιέχονται προσωπικά αντικείμενα του πρίγκιπα Αλέξανδρου Μπάτενμπεργκ. Εδώ μπορεί κανείς να δει τη στολή και τη σπάθα του Νταναήλ Νικολάεφ, μετέπειτα υπουργού Αμύνης και πρώτου στρατηγού του στρατού της Βουλγαρίας, τον οπλισμό του Κωνσταντίν Νικηφόροφ, υπουργού αμήνης στην περίοδο του πολέμου Σεβίας- Βουλγαρίας και πολλών άλλων αγωνιστών", αναφέρει ο κ. Ιβανόφ.

Η Ένωση της Βουλγαρίας είναι μια λαμπρή ιστορική στιγμή της ιστορίας της Βουλγαρίας. Πρόκειται για μια πράξη που πραγματοποιήθηκε με την κοινή βούληση και τις κοινές προσπάθειες των επαναστατών, των στρατιωτικών, των διπλωματών του πρίγκιπα της Βουλγαρίας και του λαού της. Μετά την Ένωση τα εδάφη της Βουλγαρίας αυξάνονται σημαντικά και η χώρα γίνεται μια από τις μεγαλύτερες της Βαλκανικής χερσονήσου. Μπροστά της ανοίγονται νέες προοπτικές και νέες δυνατότητες οικονομικής άνθησης και εκσυγχρονισμού.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Διαδώστε

126 χρόνια από την Ένωση της Βουλγαρίας - μια λαμπρή πράξη στην εθνική ιστορία

Περισσότερα στην κατηγορία

Επιστήμονες συζητούν την ιστορία και τις προοπτικές των Δυτικών Βουλγαρικών Περιχώρων

Εβδομάδα Ορθόδοξου Βιβλίου στην Βάρνα

Ημέρες Κροατικής Αρχαιολογικής Κληρονομιάς στη Σόφια