Σ’ αυτή την ερώτηση απαντά σε συνέντευξη για την εφημερίδα Capital Daily η Ντεσισλάβα Νικόλοβα από το Ινστιτούτο Οικονομίας της Αγοράς. Κατά τη γνώμη της, αν κοιτάξουμε τις προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και των περισσότερων επενδυτικών τραπεζών τίποτε καλό δεν περιμένει του χρόνου τη βουλγαρική οικονομία. Το 2012 πιθανόν θα είναι χειρότερο για τη Βουλγαρία από το 2011, αν λάβουμε υπόψη τις προβλέψεις αυτές. Το μεγάλο ερώτημα είναι πώς οι προοπτικές αυτές θα επηρεάσουν την οικονομική ανάπτυξη του χρόνου.

Είναι σαφές ότι αν η Eυρωζώνη βρίσκεται σε ύφεση, η Βουλγαρία όπως τις υπόλοιπες χώρες θα σημειώσει ελάχιστη άνοδο, που είναι λίγο πιθανόν να ξεπεράσει το 1%.

Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την οικονομία μας είναι οι βουλγαρικές εξαγωγές για την Еυρωζώνη (то 61% περίπου του συνολικού ύψους των εξαγωγών) και οι επενδύσεις.

Η αύξηση των εξαγωγών που ήταν η βασική κινητήρια δύναμη και ελπίδα για ανασυγκρότηση της οικονομίας μας από την κρίση, επιβραδύνθηκε το 2011 και ανήλθε στο 2,3% και κατά πάσα πιθανότητα θα διατηρηθεί στο 2-3% και το 2012.

Οι χώρες της περιοχής για τις οποίες εξάγουμε τα προϊόντα μας, επίσης δεν είναι σε θέση να βοηθήσουν τη Βουλγαρία με αύξηση των εισαγωγών γιατί οι περισσότερες εξαρτώνται από τις εξελίξεις στην ΕΕ. Οι χώρες της Άπω Ανατολής, προπάντων η Κίνα και η Σιγκαπούρη, για τις οποίες κατά την περίοδο μετά τη κρίση παρατηρούταν ορισμένη αύξηση των βουλγαρικών εξαγωγών, επίσης αναμένεται του χρόνου να επιβραδύνουν τους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξής τους.

Εξάλλου, πρέπει να ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι για τις δύο χώρες προσανατολίζεται μόλις το 3% του συνολικού ύψους των εξαγωγών μας. Γι’ αυτό ακόμη και οι εξαγωγές μας για την Κίνα και τη Σιγκαπούρη να μην συρρικνωθούν, κάτι που είναι λίγο πιθανό, αυτό δεν θα καλύψει την αναμενόμενη συρρίκνωση ή ελάχιστη άνοδο των εξαγωγών μας για τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.

Είναι σαφές ότι αν δεν παρατηρείται οικονομική ανάπτυξη, δεν μπορούν να αυξάνονται και τα εισοδήματα των Βουλγάρων και συνεπώς η κατανάλωση. Η κατανάλωση εξαρτάται από τα τρέχοντα εισοδήματα, τις αποταμιεύσεις και τα ληφθέντα δάνεια. Ούτε ένας από τους τρεις παράγοντες όμως δεν υπόσχεται αύξηση της κατανάλωσης στη Βουλγαρία το 2012.

Ταυτόχρονα, η απασχόληση εξακολουθεί να μειώνεται και η ανεργία αυξάνεται. Τα καταναλωτικά δάνεια επίσης σημειώνουν σταθερή συρρίκνωση όλο το 2011 και κατά πάσα πιθανότητα η τάση θα διατηρηθεί και το πρώτο ήμισυ του 2012 λόγω των αυστηρότερων όρων των τραπεζών για τη χορήγησή τους, παράλληλα με τη μικρότερη ζήτησή τους. Από την άλλη, οι αποταμιεύσεις των πολιτών αυξάνονται το 2011, κάτι που υποδηλώνει προτιμήσεις για αναβεβλημένη κατανάλωση.

Στο κάτω κάτω της γραφής, η Ντεσισλάβα Νικόλοβα λέει στο τέλος της συνέντευξής, η γενική εικόνα για τη Βουλγαρία το 2012 δεν είναι καθόλου αισιόδοξη: η αύξηση των εξαγωγών στην καλύτερη περίπτωση θα επιβραδυνθεί αισθητά, η κατανάλωση θα διατηρηθεί συρρικνωμένη και οι ξένες επενδύσεις είναι δυνατό ακόμη και να μη φτάσουν τα επίπεδα του 2011. Γι’ αυτό τόσο η κυβέρνηση, όσο και όλοι οι Βούλγαροι πρέπει να σφίξουν τα λουριά τους και να περιμένουν να έρθουν καλύτερα χρόνια.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα