Από ανέκαθεν, στην διάρκεια γιορτής, με τα καλά τους τα ρούχα, οι πρόγονοί μας βιάζονταν να πάνε στην κεντρική πλατεία του χωριού, για να πιαστούν στα χέρια και από το σώμα και την ψυχή τους να περάσει η ενέργεια και η μαγεία του βουλγαρικού χορού.

Τα τελευταία χρόνια με νέα δύναμη αναγεννιέται το ενδιαφέρον για τους βουλγαρικούς παραδοσιακούς ρυθμούς. Μόνο για 5-6 χρόνια οι λέσχες στην πρωτεύουσα, που προσφέρουν εκμάθηση χορού, έχουν γίνει περισσότερο από 60.

Από πρόσφατα ο βουλγαρικός παραδοσιακός χορός έχει και δικό του στέγη στο κέντρο της πρωτεύουσας, στην Λέσχη του χορού. Έτσι η ζωηρή διασκέδαση και διαγωνισμοί χορού από τις πλατείες του χωριού μεταφέρθηκαν στο ντάνσινγκ υπό το φως των προβολέων.

Καθ' όλο το εικοσιτετράωρο ο καθένας, που νοιώθει μαγεμένος από τον βουλγαρικό χορό μπορεί να πάει εκεί, για να χορέψει ή για να πιει από ένα ποτό σε φιλική παρέα υπό τους ρυθμούς των αγαπημένων του δημοτικών σκοπών.

"Είναι πολύ ασυνήθιστο και την ίδια ώρα ευχάριστο να δεις νέους, ντυμένους σε μπλου τζην και φανελάκια, να παίζουν βουλγαρικούς χορούς. Νοιώθεις, ότι το βουλγαρικό πνεύμα αναγεννιέται και αυτό το γεγονός είναι ελπιδοφόρο", λέει ο Μπορισλάβ Σλάβοβ.


Φωτογραφία: Λέσχη του χορού

Ο ίδιος και ο Κωσταντίν Γκοσποντίνοφ, ιδρυτής της πρώτης ερασιτεχνικής σχολής "Τσάνοβε" (είδος παραδοσιακά κουδούνια) άνοιξαν την προαναφερόμενη λέσχη του χορού. Για εκείνους, που πραγματικά αγάπησαν τον βουλγαρικό χορό και επισκέπτονται τις διάφορες σχολές, για να μάθουν τα βήματα και τις λεπτομέρειες έλειπε χώρος, όπου να μπορούν ελεύθερα να ασκήσουν τα όσα έμαθαν, εξηγεί ο Μπορσιλάβ την αιτία για να στεγάσουν τον χορό σ' αυτό το σπίτι.

Αυτή είναι μόνο μία από τις ιδέες και πρωτοβουλίες των δύο ενθουσιασμένων νέων. Πριν μερικά χρόνια οι ίδιοι εξέδωσαν υπό την μορφή CD και DVD τα πρώτα μαθήματα βουλγαρικών παραδοσιακών χορών. Χάρη στο έργο τους ο καθένας μπορεί να μάθει τους 40 δημοφιλέστερους βουλγαρικούς χορούς.

Το ενδιαφέρον για τα μαθήματα αυτά είναι πραγματικά μεγάλο και όχι μόνο ανάμεσα στους Βούλγαρους εδώ και στο εξωτερικό, αλλά και στους ξένους. Γι' αυτό και οι εξηγήσεις σ αυτό είναι όχι μόνο στα βουλγαρικά, αλλά και στα Αγγλικά, Γαλλικά και Ιαπωνικά. Η νέα έκδοση, που θα περιλαμβάνει άλλους 20 χορούς, θα μεταφραστεί και στα ολλανδικά.

Το 2007 ο Μπορισλάβ δημιουργεί ειδική σελίδα, αφιερωμένη μόνο στους βουλγαρικούς χορούς – horo.bg. Και αφού ο Κωσταντίν είναι επαγγελματίας και καθ όλη του την ζωή χόρευε, ο Μπορισλάβ είναι μόνο ερασιτέχνης. Παρ όλα αυτά τα τελευταία μερικά χρόνια λες και η ζωή του είναι αφιερωμένη στον χορό και όλες οι ιδέες του συνδέονται μ'αυτόν.


Φωτογραφία: Λέσχη του χορού

"Ασχολούμαι με κάτι το τελείως διαφορετικό. Τελείωσα ηλεκτρονική στην Πολωνία και έχω εταιρεία στον χώρο της ηλεκτρονικής", εξηγεί ο Μπορισλάβ. "Έγινα φανατικός με τους χορούς τυχαία. Έχουμε εξοχικό σε ένα μικρό χωριό κοντά στη Σόφια και εκεί κατά παράδοση δύο φορές το χρόνο οργανώνονται συναντήσεις με πολλή μουσική και χορούς. Στην διάρκεια αυτών των συναντήσεων παρακολουθούσα πώς οι ντόπιοι παίζουν με μεγάλη ευχαρίστηση και διασκεδάζουν. Χαιρόμουν και εγώ για τους ίδιους και προσπαθούσα να πιάσω κάποια βήματα, αλλά δεν μπορούσα να κάνω τίποτε. Οι ίδιοι αν και ήθελαν, δεν μπορούσαν να μου εξηγήσουν τα βήματα αυτά. Και βέβαια, γίνεται λόγος για πολύπλοκους χορούς. Αν και οι απλοί βουλγαρικοί χοροί δεν είναι καθόλου απλοί. Γι' αυτό αναζήτησα πληροφορίες στο Ιντερνετ. Βρέθηκα στην λέσχη "Τσάνοβε" και άρχισα να επισκέπτομαι τα μαθήματά τους. Σιγά-σιγά εγώ, που δεν ήξερα τίποτε, έμαθα 50 χορούς και ένοιωθα πολύ υπερήφανος. Από τότε η βουλγαρική δημοτική μουσική, που ακούω, μου αρέσει πολύ και αμέσως αρχίζω να φαντάζομαι από ποια περιοχή είναι και ποιον χορό μπορώ να παίξω μ αυτήν. Έτσι γνωρίστηκα με τον Κωνσταντίν και την σύζυγό του Μιλένα. Αρχίσαμε να ανταλλάσσουμε ιδέες και μένα μου αρέσει να πραγματοποιώ κάθε καλή ιδέα".

 
Φωτογραφία: Λέσχη του χορού

Πραγματικό φαν του χορού είναι και η συνάδελφός μας Βενέτα ΝικόλΟβα. Χορεύει δημοτικούς χορούς ακόμη από τότε, που ήταν φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας. Τότε ταξίδευε μαζί με το συγκρότημά της για συμμετοχές στο εξωτερικό. Τώρα η αγάπη της για τους βουλγαρικούς ρυθμούς γίνεται όλο και πιο καυτή.

"Οι βουλγαρικοί χοροί δεν παίζονται μόνο με τα πόδια, αλλά και με την ψυχή", λέει η Βενέτα. "Ο χορός είναι ένα πνευματικό βίωμα. Ακόμη από τα αρχαία χρόνια ο άνθρωπος έχει την ανάγκη να εκφράζεται μέσω της κίνησης και της μουσικής. Ο παραδοσιακός χορός είναι κάτι το πολύ ειδικό και επειδή ξέρουμε πώς κάποτε το χόρευαν οι πρόγονοί μας, πώς εξέφρασαν την χαρά, αλλά και τη λύπη τους. Επικοινωνούσαν μεταξύ τους μέσω των ίδιων αυτών κινήσεων και βημάτων. Αυτό το βίωμα μας εμπλουτίζει, επειδή είναι μια ματιά προς τα πίσω, προς το παρελθόν μας Είναι ενδιαφέρον να δεις τους νέους, ντυμένους με μοντέρνα ρούχα να παίζουν στα ντισκοτέκ τους παλιούς αυτούς χορούς. Είναι πραγματικά απίθανο. Σε μια στιγμή αισθάνεσαι λες και δεν είσαι πάνω στη γη, λες και βαθμιαία έχεις υψωθεί πάνω από την καθημερινή ζωή, πάνω από τα προβλήματα, πάνω απ όλα γύρω σου. Ο χορός είναι σαν ένα νησάκι στον σύγχρονο νευρικό και αγχώδη κόσμο".

 
Φωτογραφία: Λέσχη του χορού

Το ανανεωμένο ενδιαφέρον για τους βουλγαρικούς χορούς δεν είναι κάποια μόδα, αλλά συνειδητοποιημένη εσωτερική ανάγκη, θεωρεί ο Μπορσιλάβ: "Ο βουλγαρικός χορός πέρα από κουλτούρα, είναι και πηγή θετικής ενέργειας. Όταν χορεύει κανείς κουράζεται σωματικά, αλλά ψυχικά εμπλουτίζεται. Ο βουλγαρικός χορός έχει κάποια περίεργη δύναμη. Την νοιώθουν ακόμη και οι ξένοι και βιάζονται να πιαστούν στον χορό. Πριν μερικές εβδομάδες στην Λέσχη του χορού ήρθε ένας μεσήλικος, με τον οποίο συζητήσαμε. Κατάλαβα πως είναι ξένος. Αποδείχθηκε Ολλανδός, παντρεμένος με Βουλγάρα. Και να δείτε τι έγινε, όταν πιάστηκε στο χορό. Χόρευε σαν τρελός!"

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα