Η Ελεόνορα Γκάτζεβα για τις ιστορίες από το παρελθόν για το μέλλον

Μη εμπορικό βιβλίο, αλλά πραγματικό και ανθρώπινο. Τέτοιο είναι το βιβλίο "Παραμυθάδες". Εάν πιάσετε το νήμα της σειράς ιστοριών δύσκολα θα το αφήσετε. Θα σας οδηγήσει σε ένα μακρύ ταξίδι στους βουλγαρικούς δρόμους. Θα διανύσετε χιλιάδες χιλιόμετρα. Θα γνωρίσετε λίγο γνωστά μέρη. Θα σταματάτε για να ξεκουραστείτε σε μικρές βιοτεχνίες ή στην άνεση σπιτιού φιλόξενων ανθρώπων στη χώρα.

Το εξώφυλλο του βιβλίου

Θα ζήσετε επίσης τις χαρές και τις ανησυχίες με τις αναμνήσεις και τις ελπίδες για το αύριο των απλών ανθρώπων, τεχνιτών, μουσικών, ψαράδων, χορευτών στα αναμμένα κάρβουνα που διατηρούν τις παλαιές παραδόσεις. Θα απολαύσετε τη μοναδική γεύση του ζεστού, μυρωδάτου ντόπιου ψωμιού, μόλις βγαλμένο από το φούρνο.

Στο ήχο της γκάιντας και το ρυθμό του τύμπανου θα χορέψετε μαζί με τη αναστενάρισσα από την Στράντζα φλογερό χορό πάνω στα αναμμένα κάρβουνα. Τα μάτια σας θα χορτάσουν τα χρώματα των χαλιών και άλλων υφαντών που φτιάχνουν, τραγουδώντας, οι δυο γυναίκες υφαντουργοί Αντιλέ και η Ζαϊνέμπ από το χωριό του Πιρίν, Μπρέζνιτσα.

Κάθε μια ιστορία είναι διαφορετική, έχει τη δική της ζωή και συγκίνηση, αλλά οι όλες μας οδηγούν στις ρίζες μας και μας θυμίζουν ότι δεν πρέπει να τους ξεχνάμε και ότι πρέπει να τους διατηρήσουμε για τις επόμενες γενιές.

Η δημοσιογράφος Ελεονόρα Γκάτζεβα, αρχισυντάκτρια του περιοδικού "Για τους ανθρώπους", έφερε στο φως όλες αυτές τις ιστορίες που περιμένουν την εξιστόρησή τους, και γι' αυτό τις μάζεψε στο βιβλίο "Παραμυθάδες". Το χρώμα, την διάθεση, το χαμόγελο ή την ματιά βλέπουμε σε κάθε μια απ αυτές μέσα από το φακό του Σβετοσλάβ Κουτσάροφ.

Η δημοσιογράφος με τις γυναίκες και κορίτσια από το φολκλορικό συγκρότημα του χωριού Μπαντιτσάρ, ΒΔ Βουλγαρίας. Φωτογραφία: Σβετοσλάβ Κουτσάροφ

"Πάντα τη προσοχή μου προσελκύουν και μου αρέσουν ιστορίες που σχετίζονται με τα παλιά επαγγέλματα, τις ξεχασμένες παραδόσεις και τα έθιμα", λέει η Ελεονόρα, μια και όλα αυτά την οδήγησαν στο μακρύ ταξίδι προς το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μας. "Πάντα πίστευα ότι αυτό είναι κάτι στο οποίο αξίζει να αναφερθεί κανείς ακόμα και όταν από δημοσιογραφική σκοπιά να φαίνεται μη εμπορικό. Αυτές είναι ιστορίες, στις οποίες πρέπει να στηριχθούμε, για να προχωρήσουμε. Ίσως οι δύο γιαγιάδες μου συνέβαλαν κατά κάποιο τρόπο στο να ξυπνήσουν το ενδιαφέρον μου προς τις ιστορίες αυτές. Όταν ήμουν μικρή μου άρεσε να μου λένε παραμύθια. Τα έλεγαν πολύ εύγλωττα και ακόμα τις θυμάμαι. Με προσελκύουν οι άνθρωποι που γνωρίζουν κάτι το διαφορετικό. Αλλά η ιστορία τους διαδίδονται από στόμα σε στόμα, μια και είναι άνθρωποι που δεν γράφουν. Ένας παπουτσής ή μια αναστεναριδα, ως παράδειγμα δεν θα καθίσει να γράψει όλα αυτά, προκείμενου να φτάσει σε μας. Ίσως γι 'αυτό εγώ τελείωσα το έργο αυτό, συλλέγοντας τις ιστορίες αυτές σε ένα βιβλίο".

Στο χωριό Γκάρβαν στη Δοβρουτσά οι περισσότερες ιστορίες είναι για το ψωμί. Φωτογραφία: Σβετοσλάβ Κουτσάροφ

Το βιβλίο είναι καρπός μιας εργασίας περισσότερων από δυο χρονών σε ένα πρόγραμμα, που υλοποιείται από κοινού με το "Εργαστήριο για πρωτοβουλίες πολιτών". Η Ελεόνορα και ο Σβετοισλάβ ταξιδεύουν πάνω από 13.500 χιλιόμετρα και σταματούν σε 37 οικισμούς στην Βουλγαρία, συλλέγοντας πάνω από εκατό ιστορίες και τραβώντας 3700 φωτογραφίες.

"Αυτό που με εξέπληξε όταν ξεκινήσαμε το ταξίδι είναι ότι υπάρχουν τόσες πολλές ιστορίες από τη ζωή που αξίζει να διαβαστούν", ομολογεί η συγγραφέας. "Είναι σαν ένα κιβώτιο θησαυρού. Ψάχνοντας σ' αυτό, βρίσκεις ενδιαφέροντα πράγματα και δεν μπορείς να σταματήσεις να βγάζεις από το κιβώτιο".

"Αυτοί είναι οι πραγματικοί ήρωες σήμερα, γιατί δημιουργούν πολλά στα οποία μπορούμε να στηριχθούμε", είναι πεπεισμένη η Ελεονόρα. "Δεν πρόκειται για κλισέ και λαϊκιστικές δηλώσεις ότι πρέπει να γνωρίζουμε το παρελθόν μας, πρέπει να θυμόμαστε ποιοι ήταν οι παππούδες μας, και πώς ζούσαν. Στην ουσία όμως, αυτοί είναι οι άνθρωποι που προσπάθησαν όλα που συνέβηκαν στο παρελθόν μας, να τα μεταφέρουν στο μέλλον. Είναι απλοί άνθρωποι που ασχολούνταν με τα λαϊκά επαγγέλματα. Ο καθένας από αυτούς τράβηξε το ενδιαφέρον μου με το διαφορετικό, που ξέρει και από καθένα έμαθα πάρα πολλά ενδιαφέροντα πράγματα".

Ο κατασκευαστής βιολιών Αντριάν Αντρέεφ. Φωτογραφία: Σβετοσλάβ Κουτσάροφ

"Σε αυτές τις 25 ιστορίες που περιέχει το βιβλίο, προσπάθησα να παρουσιάσω πληροφορίες σχετικά με τις διάφορες λαϊκές τέχνες και επαγγέλματα", συνεχίζει η Ελεονόρα. "Εδώ μπορείτε να βρείτε ιστορία για αναστενάρισσα, που χορεύει σε αναμμένα κάρβουνα, και για μάστορα βιολιών που έχει πολύ περίεργη ιστορία. Έζησε και σπούδασε στην ειδικότητα αυτή πέντε χρόνια στην Κρεμόνα, Ιταλία, γνωστό κέντρο στο οποίο κατασκευάζονται έγχορδα μουσικά όργανα αλλά στη συνέχεια επέστρεψε στη Βουλγαρία. Στην ερώτησή μου: "Γιατί το έκανες", μου απάντησε: "Επειδή ο ήχος του βιολιού που φτιάχνω εδώ στην Βουλγαρία είναι διαφορετικός." Όλα αυτά τα πράγματα σε αγγίζουν τόσο βαθιά που λες στον εαυτό σου το συναίσθημα των ανθρώπων αυτών, που μεταφέρουν και στο μέλλον είναι τόσο δυνατή ώστε δεν μπορείς να μείνεις αδιάφορος".

Για προσωπικές εμπειρίες κατά τη διάρκεια όλων αυτών των συναντήσεων και την ευκαιρία να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό της, η Ελεονορα λέει: "Κάθε μια ιστορία μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Το ότι έμαθα για τον εαυτό μου και αυτό που με άλλαξε είναι ότι απλώς εγώ έγινα πιο υπεύθυνη για τις πληροφορίες αυτές. Κάπως, το ο, τι άρχισε να συμβαίνει με κάθε μια ιστορία, μας υποχρέωνε να κάνουμε κάτι τέτοιο. Είχαμε μια ευθύνη απέναντι στους ανθρώπους και ήμασταν υπεύθυνοι για το θέμα που ξεκινήσαμε έτσι κι αλλιώς. Πράγματι, όλες αυτές οι συνεντεύξεις, που πήραμε, κάθε ιστορία, κάθε λέξη της γιαγιάς Νικούλα από το χωριό Σάντινα ως παράδειγμα, από τον υποδηματοποιό ή κάποιο άλλον μας υποχρέωνε ήδη με κάποιο τρόπο".

Η Ελεονόρα και ο φωτογράφος Σβετοσλάβ στο χωριό Ασένοβο, στο οποίο ζουν κυρίως Βούλγαροι από την περιοχή Μπανάτ

Το βιβλίο "Παραμυθάδες" πωλείται με φιλανθρωπικούς σκοπούς. Τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν είναι για το ταμείο "Ζωντανή κληρονομιά " και στο ίδρυμα "Εργαστήριο για πρωτοβουλίες πολιτών". Το ταμείο υποστηρίζει έργα που σχετίζονται με βουλγαρικές βιοτεχνίες, την αποκατάσταση ξεχασμένων παραδόσεων και εθίμων, δηλαδή ο τροχός γυρίζει και πάλι, λέει η Ελεονόρα Γκάτζεβα.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Διαδώστε

Η Ελεόνορα Γκάτζεβα για τις ιστορίες από το παρελθόν για το μέλλον

Περισσότερα στην κατηγορία

Διαλέξεις, επιδείξεις και διασκεδαστικά πειράματα για όλους στη Σχολή Φυσικής του Πανεπιστημίου της Σόφιας

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Οι ανέκδοτες ιστορίες των Βουλγάρων» με μεγάλη υποστήριξη στη χώρα και στο εξωτερικό

Το Innovate VT ενθαρρύνει νεαρά ταλέντα για τεχνολογικό τρόπο σκέψης και επιχειρηματικότητα