Η Κεντρική Συναγωγή της Σόφιας – πνευματικό κέντρο των Εβραίων της Βουλγαρίας

Εδώ και περισσότερο από ένα αιώνα, στο κέντρο της Σόφιας, βρίσκεται το μεγαλοπρεπές κτήριο της Κεντρικής Συναγωγής. Το κτήριο προκαλεί εντύπωση στους επισκέπτες της πρωτεύουσας, όχι μόνο με την υπέροχη αρχιτεκτονική του, αλλά και με τις λεπτομέρειες της ενδιαφέρουσας ιστορίας της κατασκευής του, ιστορία που συμβολίζει τη συμβίωση του εβραϊκού και βουλγαρικού λαού.

Φωτογραφία: Μαρία Πέεβα

"Η συζήτηση για την κατασκευή του κτηρίου της Συναγωγής αρχίζει μετά την απελευθέρωση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την αρχή της άνθησης του σύγχρονου κράτους της Βουλγαρίας", λέει στη συνέντευξή του στη Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο κ Ρόμπερτ Τζεράσι, αντιπρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού πνευματικού Συμβουλίου στη Βουλγαρία. "Πρέπει να πούμε ότι ένα μέρος των Εβραίων της Βουλγαρίας ήταν σιωνιστές και επιθυμούσαν τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ. Όμως, παρά το γεγονός αυτό, πολλοί ήθελαν να παραμείνουν στη χώρα και για το λόγο αυτό ήθελαν να χτίσουν μια μεγάλη και επιβλητική Συναγωγή, ένα κτήριο το οποίο θα δηλώνει την επιθυμία τους αυτή. Σε μια εποχή που ο πληθυσμός της Σόφιας δεν ξεπερνούσε τις 200 χιλιάδες άτομα, οι Εβραίοι ήταν τουλάχιστον 10 χιλιάδες, αριθμός που ασκούσε δυνατή επιρροή στην ζωή της".

Φωτογραφία: Μαρία Πέεβα

Τα σχέδια κατασκευής ανατέθηκαν στον Αυστριακό αρχιτέκτονα Φρίντριχ Γκρουνάνγκερ, ο οποίος είχε κατασκευάσει ορισμένα από τα πιο αξιόλογα κτήρια της Βουλγαρίας, όπως το Ιστορικό μουσείο της πόλεως Ρούσε, την Θεολογική σχολή της Σόφιας κ.ά.

Μετά από εξέταση των Συναγωγών των άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, ο Αυστριακός αρχιτέκτονας αποφασίζει να χρησιμοποιήσει ένα μοντέλο εμπνευσμένο από την Συναγωγή της Βιέννης. Οι εργασίες κατασκευής αρχίζουν το 1905 και ο ναός αρχίζει να λειτουργεί το 1909. Η χωρητικότητά του είναι 1.100 άτομα. Στα εγκαίνιά του, την 9η Σεπτεμβρίου του 1909, συμμετέχει όλη η πολιτική ελίτ της Βουλγαρίας, με επικεφαλής τον βασιλιά Φερδινάνδο, τον πρωθυπουργό Αλεξάντερ Μαλίνοφ, υπουργούς, ιερείς κ.ά.

Φωτογραφία: Μαρία Πέεβα

Η Συναγωγή, η οποία τηρεί τους κανόνες της εβραϊκής θρησκείας, είναι χτισμένη σε ισπανικό–μαυριτανικό στυλ. Μεγάλο μέρος του στολισμού της παραγγέλθηκε στη Βιέννη, όπως ο κεντρικός χάλκινος πολυέλαιος, η μεγάλη μενόρα (κηροπήγιο) κ.ά. Στην κατασκευή του εσωτερικού της εργάζονται Ιταλοί και Βούλγαροι ειδικοί και μάστορες. Τα ξυλόγλυπτα που φιλοτεχνούν κοσμούν ακόμα και σήμερα το ναό και εντυπωσιάζουν με τη λεπτότητα, την ομορφιά και τις λεπτομέρειές τους.

Φωτογραφία: Μαρία Πέεβα

Στο κτήριό της στεγάζεται εβραϊκή βιβλιοθήκη με στην οποία βρίσκονται μεσαιωνικά θρησκευτικά χειρόγραφα. Στο διάστημα των βομβαρδισμών του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου, μια βόμβα καταστρέφει πολλά από τα σπανιότατα έγγραφα και έντυπα βιβλία των συλλογών της.

Μετά την ανοικοδόμησή της με την ευκαιρία των 100 ετών από την έναρξη της λειτουργίας της, η Κεντρική Συναγωγή της Σόφιας αποκτά την πρωταρχική του λάμψη και μεγαλοπρέπεια. Οι λειτουργίες πραγματοποιούνται στην εβραϊκή γλώσσα και ορισμένοι από τους ψαλμούς είναι στη "λαντίνο" (ρομανική γλώσσα που προέρχεται από την αρχαία ισπανική την οποία μιλούσαν οι Εβραίοι Σεφαραδίτες.

Φωτογραφία: Μαρία Πέεβα

"Η Συναγωγή γεμίζει από τους πιστούς και τους επισκέπτες μας", λέει ο Ρομπέρτ Τζεράσι. "Τα τελευταία χρόνια στο κτήριό της πραγματοποιούνται συναντήσεις της κοινότητας με γνωστούς πολιτικούς και κρατικούς ηγέτες".

Κοντά στη Συναγωγή βρίσκεται η ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Κυριακής, ο καθολικός ναός του Αγίου Ιωσήφ και το τζαμί Μπάνια Μπασί. Αυτή η εγγύτητα συμβολίζει το μοντέλο θρησκευτικής συνύπαρξης.

Την 18η Ιουλίου τρομοκράτης σκοτώθηκε σε επίθεση αυτοκτονίας στο αεροδρόμιο της πόλεως Μπουργκάς, στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Θύματα της επίθεσης ήταν πέντε νεκροί ισραηλινοί τουρίστες και ο βούλγαρος οδηγός του λεωφορείου στο οποίο επέβαιναν.

"Η επίθεση αυτή άλλαξε τη Βουλγαρία. Μέχρι τότε όλοι πιστεύαμε οτι παρόμοιες τρομοκρατικές πράξεις δεν ήταν δυνατό να συμβούν εδώ", λέει στη συνέντευξή του ο κ Ρομπέρτ Τζεράσι. "Πρέπει να τονίσω οτι με εξέπληξε ευχάριστα η αντίδραση των πολιτών της Βουλγαρίας, οι οποίοι μας τηλεφωνούσαν και έστελναν επιστολές για να εκφράσουν τα συλλυπητήρια και τη συμπαράστασή τους".

Οι φωτογραφίες των θυμάτων της βομβιστικής επίθεσης στο αεροδρόμιο του Μπουργκάς. Φωτογραφία: Μαρία Πέεβα

Στα τέλη του Αυγούστου, στο κτήριο της Συναγωγής θα πραγματοποιηθεί μνημόσυνο στη μνήμη των αθώων θυμάτων της τρομοκρατικής επίθεσης της 18ης Ιουλίου.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Διαδώστε

Η Κεντρική Συναγωγή της Σόφιας – πνευματικό κέντρο των Εβραίων της Βουλγαρίας

Περισσότερα στην κατηγορία

Το Ψυχοσάββατο του Αρχαγγέλου Μιχαήλ τιμάμε τη μνήμη των νεκρών

Μετά το «ΟΧΙ» ακολούθησαν δύσκολα χρόνια για την Ελλάδα

Ανακαλύφθηκε πλήρως διατηρημένο άγαλμα του 2-3ου αιώνα στη Βάρνα