23η Σεπτεμβρίου – Γιορτή του εβραϊκού χιούμορ

Την 23η Σεπτεμβρίου θα γιορταστεί στη Βουλγαρία η Ευρωπαϊκή ημέρα εβραϊκού πολιτισμού. Ο εορτασμός θα πραγματοποιηθεί στο Κέντρο Εβραϊκού Πολιτισμού στη Σόφια - έδρα της οργανώσεως των Εβραίων της Βουλγαρίας ΣΑΛΟΜ.
Η οργάνωση, στην οποία συμμετέχουν 15 περιφερειακές οργανώσεις, από τη Σόφια και άλλες 14 πόλεις στις οποίες ζουν εβραίοι αδώ και αιώνες, ιδρύθηκε μετά την μεταπολίτευση του 1989.

"Σύμφωνα με τα στιχεία που διαθέτουμε, στη Βουλγαρία ζουν 6 έως 8 χιλιάδες Εβραίοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων στη Σόφια", λέει ο αντιπρόεδρος της οργάνωσης ΣΑΛΟΜ και πρόεδρος του τμήματός της στη Σόφια, κ Αλεξάντερ Όσκαρ. "Τα στοιχεία μας δεν είναι ακριβή μια και πολλοί αναχωρούν για το Ισραήλ και ξαναγυρίζουν στη Βουλγαρία. Η οργάνωσή μας είναι κοσμική. Υπάρχουν πολλές οικογένειες από μικτούς γάμους, αλλά εμείς είμαστε ανοικτοί για όλους όσους δεν έχουν εβραϊκή καταγωγή, αρκεί να βρίσκονται σε οικογενεικές σχέσεις με Εβραίους. Στη Σόφια υπάρχουν περίπου 6 με 7 χιλιάδες δραστήρια μέλη, τα οποία συμμετέχουν στη ζωή της εβραϊκής κοινότητας. Τα προγράμματα και οι ασχολίες μας καλύπτουν όλες τις ηλικίες. Διαθέτουμε παιδικό σταθμό, σχολείο, προγράματα για τους νέους, τους φοιτητές, τα άτομα μέσης και τρίτης ηλικίας. Δίνουμε μεγάλη σημασία στις κοινωνικές επαφές και στην ατμόσφαιρα που επικρατεί στην κοινότητά μας".

Στη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου, αν και σύμμαχος της Γερμανίας, η Βουλγαρία σώζει περίπου 50 χιλιάδες πολίτες εβραϊκής καταγωγής της από τα στρατόπεδα του θανάτου. Κατά της αποστολής τους ξεσηκώνονται πολιτικοί, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Βουλγαρίας, διανοούμενοι και απλοί άνθρωποι. Πρόκειται για μια φυσική αντίδραση της βουλγαρικής κοινωνίας, σύμφωνα με την οποία ο γείτονας, ασχέτως έθνους και θρησκίας, είναι φίλος και βοηθός. Μετά τη λήξη του πόλεμου πολλοί Βούλγαροι Εβραίοι αναχωρούν για το Ισραήλ.

"Όλοι οι Εβραίοι που είναι γεννημένοι στη Βουλγαρία ή κατά κάποιο τρόπο συνδέονται μαζί της, είναι εξαιρετικά υπερήφανοι για το γεγονός αυτό", συνεχίζει ο κ Αλεξάντερ Όσκαρ. "Όταν ταξιδεύω στο εξωτερικό δεν παραλείπω να τονίσω την καταγωγή μου. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμάς, τους γονείς μας, τους παπούδες και τις γιαγιάδες μας οι οποίοι έφυγαν από τη χώρα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Όλοι αυτοί ανήκουν στους θεμελιωτές του κράτους του Ισραήλ και με μεγάλη αγάπη θυμούνται και έρχονται στη Βουλγαρία. Πάρα πολλά από τα παιδιά τους, τα οποία έχουν γεννηθεί στο Ισραήλ, μιλούν βουλγαρικά και αγαπούν τη Βουλγαρία".

Ο κ Αλεξάντερ Όσκαρ τελείωσε το Πρώτο αγγλικό γυμνάσιο της Σόφιας και στη συνέχεια σπούδασε στην Ιατρική Ακαδημία. Είναι νευρολόγος, με δεύτερη ειδικότητα την οφθαλμολογία και έχει υπερασπίσει διδακτορική διατριβή. Συζητούμε μαζί του και με την καθηγήτρια Χάνα Λόρερ στο Κέντρο Εβραϊκού Πολιτισμού στη Σόφια. Η καθ. Λόρερ είναι γνωστή χημικός, με πολλά επιστημονικά άρθρα και μονογραφίες καθώς και διαλέξεις στο εξωτερικό. Η κα Λόρερ είναι υπεύθυνη για το συντονισμό της Ευρωπαϊκής ημέρας του εβραϊκού πολιτισμού στη Βουλγαρία, η οποία εορτάζεται την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου. Όπως λέει η κα Λόρερ, η ιδέα για τη γιορτή ήταν αυθόρμητη αλλά, μια και βρήκε απήχηση, έγινε πλέον παράδοση.

"Πρωτογιορτάστηκε το 2000 και στη Βουλγαρία το 2001. Το κεντρικό όργανο εδρεύει στις Βρυξέλες και κάθε χρόνο επιλέγει το θέμα της Ημέρας του εβραϊκού πολιτισμού. Η Ημέρα δεν είναι απαραίτητο να είναι η πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου και σε ορισμένες χώρες διαλέγουν κάποια άλλη από τις Κυριακές του μήνα. Μέχρι τώρα έχουμε χρησιμοποιείσει διάφορα θέματα, όπως το εβραϊκό ημερολόγιο, την εβραϊκή κουζίνα, την εβραϊκή μουσική, τις εβραϊκές γιορτές και παραδόσεις. Το θέμα του περασμένου έτους ήταν "Με το βλέμα στο μέλλον" και αφορούσε τους σύγχρονους τρόπους επικοινωνίας. Το φετεινό μας θέμα είναι το "Εβραϊκό χιούμορ". Κάθε χρόνο, με βάση το θέμα της γιορτής, ετοιμάζουμε προγράμματα τα οποία σχετίζονται όχι τόσο με το εβραϊκό μέρος του πληθυσμού της Βουλγαρίας, αλλά, περισσότερο, με τους υπόλλοιπους συμπατριώτες μας. Σκοπός μας είναι να δείξουμε τι διακρίνει την εθνοτική μας ομάδα, η οποία ζει μαζί με τον βουλγαρικό πληθυσμό, να συγκριθούμε μ’ αυτόν και να δούμε, οτι ανεξάρτητα από τις ιδιαιτερότητες υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα, πολλές πανανθρώπινες αξίες που πρέπει να μας ενώνουν".

Στην ουσία το χιούμορ είναι ένα από τα καλύτερα μέσα επικοινωνίας. Το χιούμορ ρίχνει τα εμπόδια, λοιώνει τον πάγο, δίνει ζωή και φρεσκάδα στην καθημερινότητα. Κάθε έθνος έχει το ιδιαίτερό του χιούμορ. Η Χάνα Λόρερ επικαλείται τα λεγόμενα του Γερμανού, εβραϊκής καταγωγής, ποιητή Χάινε. Ο οποίος συγκρίνει το χιούμορ με τα εθνικά ποτά. Ο Χάινε λέει οτι το γερμανικό χιούμορ είναι βαρύ σαν την μπύρα, το γαλλικό είναι λαμπερό και αφρώδες σαν τη σαμπάνια, ενώ το αγγλικό έχει τα χαρακτηριστικά του ουίσκι.

"Το εβραϊκό χιούμορ ξεχωρίζει με μεγάλη δόση αυτοειρωνίας, το στοιχείο της κατανόησης, ανεκτικότητα και, πάντα, δημιουργεί καλή διάθεση και ευθυμία", λέει η κα Λορερ. "Το χιούμορ ήταν μια μορφή αυτοπροστασίας την εποχή που οι εβραίοι ήταν νομάδες, αργότερα υπέστησαν διώξεις και στη συνέχεια υποδουλώθηκαν. Αν ο λαός μας δεν είχε το αίσθημα του χιούμορ, είναι σίγουρο οτι δύσκολα θα κατάφερνε να διατηρηθεί".

Η γιορτή θα αρχίσει την 23η Σεπτεμβρίου στις 10:00. Οι επισκέπτες του στο Κέντρο Εβραϊκού Πολιτισμού στη Σόφια θα έχουν τη δυνατότητα να ακούσουν εκτελέσεις της μικτής χορωδίας "ΑΓΚΑΝΤΑ", τον πιανίστα καθ. Μάγιερ Φρανκ, την τραγουδίστρια Λίκα Εσκενάζι, τις ηθοποιούς Έβα Βολιτσέρ, Ντέση Τενακερτζίεβα, το Λιουμπομίρ Μλαντένοφ και τον Σκούμπατα. Θα ακουστούν εβραϊκά ανέκδοτα και ενδιαφέρουσες ιστορίες, θα παιχτούν χιουμοριστικά σκετς και τραγούδια με αστείο και χαρούμενο περιεχόμενο. Θα ακουστούν μουσικές εκτελέσεις συνθετών εβραϊκής καταγωγής – όπως η "Χιουμορέσκα" του Πάντσο Βλαντιγκέροφ. Θα παρουσιαστούν δυο εκθέσεις. Η μια είναι αφιερωμένη στο διάσημο καλλιτέχνη – σκιτσογράφο Μάρκο Μπεχάρ (1914 – 1973). Η δεύτερη είναι οργανωμένη από την οργάνωση ΣΑΛΟΜ και τη Λέσχη Ρόταρι και θα παρουσιάσει έργα μη εβραίων σκιτσογράφων με θέμα τους εβραίους.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Διαδώστε

23η Σεπτεμβρίου – Γιορτή του εβραϊκού χιούμορ

Περισσότερα στην κατηγορία

Διεθνής μπιενάλε ακουαρέλας συγκεντρώνει στη Σόφια ζωγράφους από 7 κράτη

Δημιουργοί από 5 χώρες συμμετέχουν σε διεθνές φεστιβάλ στο Ρούσε

Οι ΗΠΑ επενδύουν 240 000 δολάρια στο πολιτιστικό κέντρο «ReBonkers» στην Βάρνα

Στο Βερολίνο προβάλλεται το ντοκιμαντέρ «Ο Γιώργος Γουναρόπουλος από τη Σωζόπολη»