Η υφηγήτρια Βάσια Βελίνοβα, διευθύντρια του Κέντρου Σλάβο-Βυζαντινών Σπουδών, για τις συλλογές του κέντρου

Το Κέντρο Σλάβο–Βυζαντινών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Σόφιας "Άγιος Κλήμης της Αχρίδας" έχει το όνομα ενός διακεκριμένου Βούλγαρου καθηγητή Ιστορίας, Ιβάν Ντούιτσεφ. Το πρώτο ήμισυ του 20ου αιώνα ο ίδιος κάνει μεταπτυχιακές στην Ιταλία και το Βατικανό. Εκείνα τα χρόνια κατέχει πλούσια βιβλιοθήκη με εκδόσεις μεσαιωνικής ιστορίας, πολιτισμού και τέχνης, καθώς και συλλογές χειρογράφων. Το επιστημονικό του ενδιαφέρον προς την μεσαιωνική ιστορία της Βουλγαρίας και του Βυζαντίου βρίσκει θέση στις πολυάριθμες δημοσιεύσεις του.

Ο καθηγητής Ιβάν Ντούιτσεφ

Αποκορύφωμα του έργου του είναι η διαθήκη του, σύμφωνα με την οποία μαζί με το σπίτι του, ο ίδιος κληροδοτεί στο Κέντρο και τη βιβλιοθήκη του με έργα μεσαιωνικής ιστορίας, πολιτισμού και τέχνης, συλλογή χειρογράφων, καθώς τα πλούσια και επιστημονικά και προσωπικά αρχεία του. Το 1986 μετά το θάνατο του καθηγητή Ιβάν Ντούιτσεφ, στο σπίτι του σε μια από τις συνοικίες της πρωτεύουσας, ιδρύεται το Κέντρο Σλάβο–Βυζαντινών Σπουδών.

Σύμφωνα με τα λόγια της διευθύντριας διδάκτορα Βάσια Βελίνοβα, για την 25 χρόνια της ύπαρξής του, το κέντρο καθιερώνεται ως μοναδικό στη μελέτη της μεσαιωνικής κληρονομιάς των Σλάβων και των Βυζαντινών ταυτόχρονα.

"Με τη επιστημονική του δραστηριότητα ο καθηγητής Ιβάν Ντούιτσεφ προωθούσε την ιδέα του, ότι κατά τα Μεσαίωνα ο ορθόδοξος κόσμος είναι μια ενιαία οντότητα και η ερευνά της σλάβο-βυζαντινής κοινότητας είναι αδύνατη χωρίς την έρευνα της βυζαντινής, βουλγαρικής, σερβικής, ρωσικής πολιτιστικής και πολιτικής ιστορίας ταυτόχρονα, για να περιγράψει την πολύχρωμη εικόνα των σχέσεων ανάμεσα στους Σλάβους και το Βυζάντιο.

"Το κέντρο διαθέτει πλούσια συλλογή ελληνικών, βουλγαρικών μεσαιωνικών χειρογράφων, επίσης ανατολικών, που αποτελούν μέρος της προσωπικής συλλογής του καθηγητή Ντούιτσεφ", τονίζει η Βάσια Βελίνοβα. "Το κέντρο έχει διεθνές επιστημονικό συμβούλιο, μέλη του οποίου είναι μερικοί από τους διακεκριμένους εκπρόσωπους της βυζαντινολογίας και της παλαιοσλαβικης. Είναι επιστήμονες μεγάλου κύρους που συμβάλουν στην φήμη του κέντρου, έτσι ώστε το Κέντρο έχει την θέση του στην βουλγαρική και στη διεθνή επιστήμη".

Σε μια από τις αίθουσες του κέντρου. Φωτογραφία: Κέντρο "Καθ. Ιβάν Ντούιτσεφ"

"Πέρσι το κέντρο ήταν βασικός συνδιοργανωτής του 22ου Διεθνούς συνεδρίου βυζαντινών σπουδών στη Σόφια, και μια από τις μεγαλύτερες εκθέσεις ήταν δικό μας έργο. Το κέντρο επιβλήθηκε ανά τα χρόνια και η θέση του στην επιστήμη πρέπει να διατηρείται και αναπτύσσεται", είπε η Βάσια Βελίνοβα.

Κάθε χρόνο στο κέντρο καταρτίζονται φοιτητές της Ιστορικής Σχολής, της Σχολής Σλαβικών Φιλολογιών και της ειδικότητας "Βιβλιοθηκονομία και επιστήμη της πληροφόρησης" στο Πανεπιστήμιο Σόφιας. Το Κέντρο προσελκύει πολλούς σπουδαστές και υποψηφίους διδάκτορες που έχουν τη μοναδική ευκαιρία να χρησιμοποιούν την πλούσια συλλογή αυθεντικών μεσαιωνικών χειρογράφων και εγγράφων και να εργάζονται στο εργαστήριο αναστήλωσης του κέντρου.

Ο τάφος του καθηγητή Ιβάν Ντούιτσεφ. Φωτογραφία: Κέντρο "Καθ. Ιβάν Ντούιτσεφ"

Τα χειρόγραφα φυλάσσονται σε ειδικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας
Κάθε χρόνο γίνεται η αξιολόγηση της συλλογής χειρογράφων. Στο κέντρο λειτουργεί εργαστήριο συντήρησης και αναστήλωσης. Η συλλογή χειρογράφων πλουτίζεται συνεχώς από δωρεές και αγορές.

Ένα από τα πολύτιμα σχέδια που υλοποίησε το κέντρο συνδέεται με τον βουλγαρικό Μεσαίωνα και η παρουσία της Κύπρου σ' αυτό. Ο καθηγητής Ιωάννης Θεοχαρίδης, διευθυντής του Ερευνητικού κέντρου στη Ιερά Μονή Κύκκου της Κύπρου, δώρισε πολλές πολύτιμες εκδόσεις στο Κέντρο μας εξηγεί η Βάσια Βελίνοβα.

"Διατηρούμε πολύ καλές σχέσεις με την Ελλάδα με τα πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης και της Αθηνάς, στα Γιάννενα, με τους συναδέλφους μας από την Σερβία και τη Δημοκρατία της Μακεδονίας", αναφέρει η κα Βελίνοβα. "Υλοποιούμε επιστημονικό σχέδιο με την Ρουμανία, η οποία έχει παραδόσεις και ειδικούς στη περγαμηνή κάτι που είναι ιδιαίτερης σημασίας για την συλλογή μας. Το σχέδιο αυτό αναπτύσσεται ήδη τρία χρόνια και οι συνάδελφοί μας που ασχολούνται με την συντήρηση και ανακαίνιση έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν την πιο σύγχρονη τεχνολογία συνδεδεμένη με χειρόγραφα σε περγαμηνή. Τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν και οι επαφές μας με τη Αλβανία σε σχέση με τα ελληνικά χειρόγραφα στο αλβανικό αρχείο. Καρπός αυτής της συνεργασίας είναι η δίτομη έκδοση, που δίνει πρωταρχικά στοιχεία για τα διακοσμημένα Ευαγγέλια, ετοιμασμένη από την καθηγήτρια Αξίνια Τζούροβα. Εγώ είχα την ευκαιρία να εργαστώ με τα σλαβικά παλαίτυπα βιβλία. Στο αλβανικό αρχείο είναι λίγα, αλλά παρουσιάζουν τις παραμέτρους της σλαβικής παρουσίασης κατά το Μεσαίωνα και την Πρώιμη Αναγέννηση.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Διαδώστε

Η υφηγήτρια Βάσια Βελίνοβα, διευθύντρια του Κέντρου Σλάβο-Βυζαντινών Σπουδών, για τις συλλογές του κέντρου

Περισσότερα στην κατηγορία

Πότε δημιουργήθηκε το γλαγολιτικό αλφάβητο;

Παρουσιάστηκε η παλαιότερη βουλγαρική ιστορία του 17ου αιώνα

Τιμούμε τους αγίους ισαποστόλους Κωνσταντίνο και Ελένη