Πριν 140 χρόνια, σε κρεμάλα κοντά στη Σόφια, απαγχονίζεται ο εθνικός ήρωας Βασίλ Λέβσκι. Κάθε χρόνο στις 19 Φεβρουαρίου ο λαός μας τιμά την μνήμη του με πολύ πόνο και αγάπη. Είναι αναμφισβήτητα η πιο λαμπρή προσωπικότητα από τους απελευθερωτικούς μας αγώνες εναντίων της οθωμανικής σκλαβιάς, που τον λέμε Απόστολο της ελευθερίας, και είναι αγαπητός από κάθε Βούλγαρο.
Ο Απόστολος κατορθώνει να εμπνεύσει ελπίδα και πίστη στους προγόνους μας και να τους ενώσει γύρω από την ιδέα του για ελευθερία.

Γεννήθηκε το 1837 στην πόλη Κάρλοβο στην οικογένεια φτωχού επαγγελματία. Πήγε στο ντόπιο σχολείο και μόλις 14 χρονών έμεινε ορφανός. Λόγω της μεγάλης φτώχειας της οικογένειάς του πήγε στον θείο του, που ήταν πνευματικός, και έγινε δόκιμος.

Συνέχισε την εκπαίδευσή του στη Στάρα Ζαγκόρα και το Πλόβντιφ. Υπό την επιρροή του θείου του το 1858 έγινε μοναχός υπό το όνομα Ιγνάτιο. Το επόμενο χρόνο χειροτονήθηκε διάκονος.

Το 1861 στον Βασίλ έφτασαν οι ιδέες του επιφανούς Βούλγαρου Γκεόργκι Ρακόφσκι για ένοπλο αγώνα εναντίων του οθωμανικού ζυγού και ο ίδιος αποφάσισε να αφοσιωθεί σ' αυτό το έργο. Έτσι βρέθηκε στην Πρώτη βουλγαρική λεγεώνα, που συγκροτήθηκε από τον Ρακόφσκι, ο σκοπός της οποίας ήταν αγώνας για απελευθέρωση σε συντονισμό με άλλες βαλκανικές χώρες. Μαζί με Βούλγαρους εθελοντές συμμετείχε στις μάχες των σερβικών τμημάτων εναντίων της τουρκικής φρουράς στο Βελιγράδι. Λόγω της γενναιότητας και της επιδεξιότητάς του τον αποκάλεσαν Λέβσκι του θα πει "του λέοντα".
Αργότερα απαρνήθηκε το εκκλησιαστικό του αξίωμα. Η συμμετοχή του στο κίνημα των τσετών και στην Δεύτερη βουλγαρική λεγεώνα τον έπεισε, ότι αυτός δεν ήταν ο δρόμος απελευθέρωσης της Βουλγαρίας. Ύστερα ανέλαβε πολλές περιοδείες στη χώρα, ίδρυσε επιτροπές σε πολλά χωριά και πόλεις και τις ένωσε σε Εσωτερική επαναστατική οργάνωση.

Ιδού η άποψη του καθηγητή Ντόϊνο Ντόϊνωφ, πρόεδρο της Παμβουλγαρικής επιτροπής "Βασίλ Λέφσκι": "Ο Λέφσκι καταλαβαίνει ένα πράγμα – ότι χωρίς την αφύπνιση του λαού για δραστήρια πολιτική ζωή και αγώνα για απελευθέρωση δεν μπορεί να επιτευχθεί ελευθερία. Και βέβαια, δεν μπορώ να μην αναφέρω τον ρόλο και των Μεγάλων Δυνάμεων, χωρίς τις οποίες η ίδρυση ενός νέου κράτους σ' αυτό το μέρος της Ευρώπης είναι αδύνατη. Το μεγαλείο του Λέφσκι έγκειται στο ότι ο ίδιος βρίσκει το μέσο, δηλαδή την Εσωτερική επαναστατική οργάνωση, οργανώνει τον λαό, για να αρχίσει τον αγώνα για την ελευθερία του".

Το έργο του Λέφσκι βρίσκει την συνέχειά του και μετά τον θάνατό του, στην εξέγερση του Απρίλη το 1876, το ύψιστο σημείο των αγώνων του βουλγαρικού λαού για εθνική ανεξαρτησία.

"Πρέπει να πω, ότι στα θεμέλια της εξέγερσης του Απρίλη βρίσκονται οι προσπάθειες του Λέφσκι", εξηγεί ο καθηγητής Ντόϊνοφ. "Ένα μεγάλο μέρος των ανθρώπων, που οργάνωσαν και συμμετείχαν στην εξέγερση, είχαν συμμετάσχει και στις επαναστατικές του επιτροπές. Το καταστατικό, που δημιούργησε ο Λέφσκι, βρέθηκε στην βάση της εξέγερσης".

Οι ιδέες του Λέφσκι δεν χάνουν την επικαιρότητά τους μέχρι και σήμερα. "Συχνά αναφερόμαστε στα λόγια του Αποστόλου της ελευθερίας, αλλά πολλές φορές δεν μπορούμε να αισθανθούμε το βαθύ νόημα των μηνυμάτων του", λέει ο καθηγητής Ντόϊνωφ. "Ο Λέβσκι μας διδάσκει να είμαστε ανεκτικοί προς τις άλλες εθνικότητες, να είμαστε δημοκρατικοί – όσον αφορά την ελευθερία μας, αλλά και όσον αφορά τις υποχρεώσεις μας. Ιδού τι γράφει ο ίδιος: "Οι Βούλγαροι, Τούρκοι, Εβραίοι και άλλοι θα είναι ίσιοι από κάθε άποψη – όσον αφορά την πίστη, το έθνος και τα πολιτικά τους δικαιώματα, όλοι θα εξαρτούνται από τον ίδιο νόμο, που θα εκπονηθεί".

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα