Οι καιροί αλλάζουν, οι αξίες επίσης. Κάποτε ο Βούλγαρος ήταν έτοιμος να εργάζεται κυρίως για να αποδείξει τις ικανότητές του. Σήμερα θέλει και να κερδίσει περισσότερα χρήματα. Η Πρωτομαγιά μετατράπηκε, για τους περισσότερους ανθρώπους και ειδικά για τους νέους, σε μια σχεδόν συνηθισμένη μέρα από το ημερολόγιο. Για τη νέα γενιά το να δουλεύεις καλά σημαίνει να μπορείς να εξασφαλίσεις κανονικές συνθήκες ζωής για τον εαυτό σου και την οικογένειά σου.

Ο Βούλγαρος πάντα αντιμετώπιζε με αμφιβολία τα λόγια των πολιτικών, οι οποίοι μια του υπόσχονται πως η περίφημη βουλγάρικη εργατικότητα θα κάνει θαύματα και θα φέρει την ευημερία και μια σχεδιάζουν λαμπερές κοινωνικές προοπτικές για θέσεις εργασίας και υψηλές αμοιβές.

Οι υποσχέσεις των πολιτικών όμως δεν πραγματοποιούνται ποτέ και από τα πολιτικά παιχνίδια υπάρχουν κάποιοι κερδισμένοι μα το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού επιβιώνει με δυσκολία. Και μπορεί να υπάρχουν υποτίθεται πολιτικές για τη μείωση της ανεργίας, αλλά περίπου 250.000 Βούλγαροι ούτε εργάζονται, ούτε ψάχνουν για δουλειά.

«Όσοι θέλουν να εργαστούν βρίσκουν τρόπο και καταβάλλουν προσπάθεια», θεωρεί ένας 30χρονος δικηγόρος. «Το να μην θέλει κάποιος να δουλέψει είναι μέρος του χαρακτήρα του και δεν πιστεύω στις γενικεύσεις για τους λαούς. Υπάρχουν εργατικοί Τούρκοι, Βούλγαροι, Γερμανοί, αλλά και τεμπέληδες από αυτούς τους λαούς που πάντα θα βρίσκουν δικαιολογίες».

«Ο μόνος τρόπος για να βελτιωθεί η κατάσταση είναι να αυξηθεί η παραγωγή και να βγούμε σε νέες αγορές, να ληφθούν μέτρα κατά της παραοικονομίας που διευθύνει μέσα από τα λόμπι της τη Βουλή»,λέει ένας επιχειρηματίας μηχανικός στον τομέα της πετροχημείας. «Ο Βούλγαρος δεν δουλεύει λιγότερο, αντιθέτως, αλλά οι αμοιβές είναι χαμηλές και δεν θα ανέβουν με πολιτικές δηλώσεις», συνεχίζει εκείνος.

«Ο Βούλγαρος είναι εργατικός, αλλά οι επικείμενες συνθήκες τον κάνουν να αναζητά τρόπους για εύκολο κέρδος. Από τους ανθρώπους που φεύγουν για το εξωτερικό, το 90% δεν εργάζονται στην ειδικότητά τους. Πάραυτα με δευτερεύουσες εργασίες βγάζουν περισσότερα απ’ όσα μπορούν να πάρουν εδώ, αναφέρει τη γνώμη του ένας 57χρονος δικηγόρος και συνεχίζει: «Πρέπει να υπάρχει συνεπής κοινωνική πολιτική και σταθερή πολιτική για τον προϋπολογισμό, αλλά προς στιγμήν τα πράγματα είναι στραμμένα προς τις παρούσες ανάγκες και δεν θέτονται μακροπρόθεσμοι στόχοι».

«Ο καθένας λέει πως πρέπει να βελτιωθούν τα πράγματα, αλλά νομίζω πως οι άνθρωποι που ζουν εδώ αισθάνονται καλά σ’ αυτήν την ατμόσφαιρα και δεν κάνουν τίποτα για να την αλλάξουν. Στην Βουλγαρία η εργασία δεν αμείβεται δίκαια και για τους σκεπτόμενους ανθρώπους εδώ οι ευκαιρίες είναι περιορισμένες», λέει ένας 40χρονος προγραμματιστής που σκέφτεται την μετανάστευση γιατί «όσα χρήματα και να κερδίσεις, αυτό δεν αλλάζει την βρωμιά και την μιζέρια που επικρατούν στις βουλγάρικες πόλεις».

«Για να μπορείς να αφιερωθείς στη δουλειά σου είναι απαραίτητο να έχεις κατάλληλες συνθήκες και φυσικά να αμείβεσαι ικανοποιητικά, αλλά αυτό στην Βουλγαρία δεν συμβαίνει, λέει μια 50χρονη πολιτικός μηχανικός και συμπληρώνει: «Εδώ υπάρχουν τόσα παράπλευρα προβλήματα που δεν σε αφήνουν να συγκεντρωθείς!»

Μετάφραση: Αγάπη Ασπρίδου