Podcast στα ελληνικά
Μέγεθος κειμένου
Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία © 2024 Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται σύμφωνα με τον νόμο

Το μυστήριο των αναστεναρίων

БНР Новини
Φωτογραφία: ΒΤΑ



"Πίστευε και μη ερεύνα" είναι η απάντηση που συνήθως λαμβάνουν οι Βούλγαροι επιστήμονες που προσπαθούν να καταλάβουν το έθιμο των αναστενάρηδων. Η τελετή της φωτιάς έχει γίνει πλέον τουριστική ατραξιόν, αλλά στην Στράντζα υπάρχουν ακόμα μύστες.

Τα αναστενάρια είναι χαρακτηριστικά για κάμποσα χωριά της Νοτιοανατολικής Βουλγαρίας όπου το χάρισμα της πυροβασίας μεταδίδεται από γενιά σε γενιά. Οι αναστενάρηδες μπαίνουν στη φωτιά δύο φορές το χρόνο και η τελετουργία κρατάει 3 μέρες. Η σημαντικότερη μέρα είναι η γιορτή του Αγίου Κωνσταντίνου και της μητέρας του Ελένης που βρήκαν τον Τίμιο Σταυρό του Ιησού.


Παλαιότερα η Εκκλησία καταδίωκε τους αναστενάρηδες σαν ειδωλολάτρες και το έθιμο τηρείται σε στενό κύκλο "κεκλεισμένων των θυρών". Περισσότερα μαθαίνουμε χάρη στον ακαδημαϊκό Μιχαήλ Αρναούντοφ που τη δεκαετία του ’30 ερευνά το έθιμο. Κατά τη γνώμη του αυτή η πρακτική συνδέεται με τον "μεσοασιατικό σαμανισμό που χαρακτηρίζεται από εκστάσεις, μαγείες, χρησμούς και θαυματουργές θεραπείες", αλλά και με τη λατρεία του Διονύσου.

Снимка

"Την 1η Μαΐου στην Στράντζα αρχίζει ο μήνας του Κωνσταντίνου, όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι, και οι συμμετέχοντες συγκεντρώνονται στο σπίτι του βασικού αναστενάρη", γράφει ο Βούλγαρος εθνογράφος Ντιμίταρ Μαρίνοφ. "Ο καθένας τους φέρνει ρακή, κρασί, τυρόπιτα και διάφορα φαγητά για το κοινό τραπέζι. Οι επισκέπτες φιλάνε το χέρι του οικοδεσπότη και όλοι μαζί πηγαίνουν στον επονομαζόμενο ναό που είναι γνωστός και σαν κονάκι. Ο βασικός αναστενάρης – ανεξάρτητα αν είναι άντρας ή γυναίκα – εκτελεί χρέη ιερέα και θυμιατίζει τις εικόνες και τους παρευρισκόμενους που κατ’ αυτόν τον τρόπο λαμβάνουν την δύναμη του αγίου και γίνονται αναστενάρηδες".

Снимка

Στην βουλγάρικη λογοτεχνία το έθιμο περιγράφεται σε ένα διήγημα του Κωνσταντίν Πετκάνοφ που ο Μαρίν Γκολεμίνοφ μετατρέπει σε χορόδραμα με τον τίτλο "Αναστενάρισσα" (Νεστινάρκα στα βουλγαρικά). Ο νεαρός συνθέτης επισκέπτεται το χωριό Μπάλγκαρι για να βυθιστεί στην ατμόσφαιρα του εθίμου και το περιγράφει: "Ανήμερα της γιορτής, οι αναστενάρηδες συγκεντρώνονται και πίνουν ρακή στο κονάκι με την συνοδεία τυμπάνων που θεωρούνται ιερό όργανο και φυλάσσονται στο ναό όλο το χρόνο. Που και που κάποιος από τους μύστες βγαίνει και φωνάζει "βαχ, βαχ, βαχ" - κραυγή που προμηνύει κάτι παράξενο και τρομακτικό. Όταν έρθει η ώρα μια πομπή με τις εικόνες των αγίων ξεκινά προς την πλατεία και όλοι πιάνονται στο χορό για υγεία και επιτυχία. Το βράδυ οι αναστενάρηδες απλώνουν την θράκα, παίρνουν τις εικόνες και με την συνοδεία γκάιντας και κρουστών αρχίζουν να περπατάνε στην καυτή επιφάνεια, χλομιάζοντας και πέφτοντας σε έκσταση. Αυτό σημαίνει πως τους "έπιασε". Η κατάστασή τους ονομάζεται επίσης "χάσιμο" και συνδυάζεται με μαντικές ικανότητες που αναγκάζουν τους παρευρισκόμενους να σιωπούν και να ακούνε πολύ προσεκτικά.

Μετάφραση: Αγάπη Ασπρίδο



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Περισσότερα στην κατηγορία

Οι Βούλγαροι στη Βεσσαραβία διατηρούν την παράδοση ενός ιδιαίτερου παιχνιδιού με πασχαλινά αυγά

Τα παιχνίδια όπου ο κύριος χαρακτήρας είναι το αυγό μάλλον δεν είναι πολλά. Αν ψάξουμε όμως για πληροφορίες, θα βρούμε μια ελαφρώς λιγότερο δημοφιλή παράδοση που διατηρείται στην επικράτεια της σημερινής Βεσσαραβίας, όπου ζουν πολλοί Βούλγαροι...

δημοσίευση: 5/5/24 6:15 AM

Το αυγό – σύμβολο γονιμότητας και νέας ζωής στη βουλγαρική λαογραφία

Η Μεγάλη Πέμπτη είναι μια από τις δύο μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας που βάφουμε τα αυγά για το Πάσχα. Η παράδοση λέει ότι αυτό το σημαντικό έργο πρέπει να το αναλαμβάνει η γηραιότερη γυναίκα της οικογένειας και το πρώτο αυγό να είναι πάντα βαμμένο..

δημοσίευση: 5/2/24 7:15 AM

Σπιτικό σαπούνι με παλιές τεχνολογίες παρασκευάζουν στο χωριό Τσάρεβετς της περιοχής της Μέζντρα

Το Τσάρεβετς μετατρέπεται εκ νέου σε μέρος, όπου ξαναζωντανεύουν οι παλιές παραδόσεις. Το Σάββατο, 27 η Απριλίου, το χωριό της περιοχής της πόλης Μέζντρα, φιλοξενεί την 3 η έκδοση του Φεστιβάλ του Σαπουνιού, που παρουσιάζει ένα τυπικό ντόπιο έθιμο...

δημοσίευση: 4/27/24 12:00 PM