Η ιδέα για την οργάνωση τράπεζας σπόρων απ' όλες τις φαγώσιμες καλλιέργειες δεν είναι νέα. Τέτοια τράπεζα άρχισε να λειτουργεί στην Ευρώπη το 2008. Ο νέος "Κιβωτός του Νώε" βρίσκεται στους πάγους του αρχιπελάγους Σπιτσμπέργκεν, στο έδαφος της Νορβηγίας, που απέχει 1000 χιλιόμετρα από τον Βόρειο Πόλο. Εκεί, σε εάν βράχο βρίσκεται το "χρηματοκιβώτιο" της καρποφορίας, πρόσβαση στο οποίο έχει μόνο ένα εξουσιοδοτημένο πρόσωπο. Η τράπεζα μπορεί να αντέξει σε πυρηνικό πλήγμα. Είναι ιδιοκτησία της Νορβηγίας, ενώ οι σπόροι – του κράτους, που έχει καταθέσει τους σπόρους. Εάν υπάρχει ανάγκη, μπορούν να χρησιμοποιηθούν απ όλο τον κόσμο.

Τον Οκτώβριο η Βουλγαρία για πρώτη φορά θα καταθέσει σπόρους στο παγκόσμιο θησαυροφυλάκιο αυτό. Η συμβολή της θα είναι σημαντική, επειδή, όπως είναι γνωστό, η χώρα εμφανίζεται η τρίτη στον κόσμο ως προς το πλούτο σπόρων σιταριού μετά από την Ρωσία και την Γερμανία.

"Συνολικά 58.000 σπόροι από πάνω από 3.000 φυτικά είδη φυλάσσονται υπό αυστηρούς όρους", λέει η Δρ Γεκργκάνα Ντέσεβα, υπεύθυνη για την βουλγαρική γεννητική τράπεζα στο Ινστιούτο φυτικών γεννητικών πόρων στο Σάντοβο (στη φωτογραφία). "Στο ταμείο αυτό φυλάσσονται ακόμη σπόροι βοτάνων και ιατρικών φυτών, τεχνικών, αιθέριων, ελαιογόνων και άλλων καλλιεργειών. Πέρα από βουλγαρικά, εκεί διατηρούνται και άγνωστα για μας φυτά, που έχουν εισαχθεί στα πλαίσια των διεθνών ανταλλαγών".

Ένα περίεργο γεγονός είναι, ότι οι πρώτοι βουλγαρικοί σπόροι, που εισάγονται στο παγωμένο "Κιβωτό του Νώε", δεν έρχονται από την Βουλγαρία, αλλά από άλλα κράτη, που τα έχουν πάρει από την χώρα μας από τις ανταλλαγές σπόρων. Έχουν σταλεί από 15 γεννητικές τράπεζες από την Συρία, Γερμανία, Ρωσία και άλλες χώρες.

Τον Οκτώβριο η Βουλγαρία αρχίζει επίσημα να καταθέτει στην Παγκόσμια Πράπεζα Σπόρων δείγματα από το πλούσιο γεννητικό θησαυρό της. "Θα στείλουμε από σχεδόν όλες τις καλλιέργειες. Αρχικά θα στείλουμε 1.000-2.000 δείγματα, αφού βαθμιαία θα εμπλουτίσουμε την συλλογή", εξηγεί η Δρ Ντέσεβα.

Πέρα από το καταστροφικό σενάριο ο φυτικός "Κιβωτός του Νώε" έχει και άλλη λειτουργία – η προστασία της βιολογικής ποικιλίας στον πλανήτη μας, την οποία χάνουμε με απρόβλεπτους ρυθμούς. Στην ιστορία της η ανθρωπότητα καλλιεργούνταν πάνω από 7.000 φυτικά είδη, ενώ σήμερα οι αγρότες ασχολούνται με λιγότερο από 150 είδη.

Η τράπεζα σπόρων αποτελεί παγκόσμια πρωτοβουλία συλλογής και συστηματοποίησης πληροφοριών για τα φυτά και τα γονίδιά τους. Γι αυτά οι εμπειρογνώμονες στις κλιματικές μεταβολές θεωρούν, ότι μία μέρα θα αποδειχθούν πιο πολύτιμα από το χρυσό.