Ο ευρωπαϊκός λαγόγυρος, ένα πολύ συμπαθητικό ζώο, είναι ένα από τα σημαντικά είδη στην Ευρώπη, που πρέπει να διατηρηθούν. Συναντιέται μόνο στο ανατολικό τμήμα της Γηραιάς Ηπείρου. Το είδος αυτό έχει πλέον εξαφανιστεί στην Γερμανία, απειλείται στην Τσεχία, συναντιέται ακόμη στην Ουγγαρία, Ρουμανία και την Βουλγαρία, και εν μέρει στην Ελλάδα και το ευρωπαϊκό τμήμα της Τουρκίας.

Σύμφωνα με γεννητική έρευνα, που διεξήχθηκε πρόσφατα από διεθνή ομάδα, ο ευρωπαϊκός λαγόγυρος είναι βουλγαρικής καταγωγής, δηλαδή αυτό το είδος γεννήθηκε στα βουλγαρικά εδάφη πριν περισσότερο από ένα εκ. χρόνια. Τα μέρη, όπου ζει αυτό το είδος, είναι προτεραιότητας στο ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο Natura 2000.

'Ο ευρωπαϊκός λαγόγυρος είναι ένα από τα δύο είδη λαγόγυρων, που συναντιούνται στην ήπειρό μας", διευκρινίζει ο Δρ Γιορντάν Κόσεφ από το Ινστιτούτο βιολογικής ποικιλίας και οικολογικών συστηματικών ερευνών της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών. Ο ίδιος διευθύνει το βουλγαρικό μέρος της έρευνας.

"Το ένα είδος, ο κηλιδωτός λαγόγυρος, συναντιέται στην Πολωνία και την Ρωσία. Ενώ το άλλο, που αποκαλείται ευρωπαϊκός λαγόγυρος, έχει περιορισμένη διάδοση κυρίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι' αυτό είναι ενδημικό είδος για την Ένωση. Γι αυτόν τον λόγο η προστασία του είναι πρωτοβάθμιας σημασίας για την Ευρώπη".

Ο ευρωπαϊκός λαγόγυρος, λοιπόν, είναι βουλγαρικής καταγωγής. Πληροφορίες για το ότι οι ρίζες του βρίσκονται στην μακρινή ιστορία των βουλγαρικών εδαφών βρίσκονται ακόμη σε παλαιοντολογικές ανασκαφές, που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα.

"Είχαμε στοιχεία για απολιθώματα αυτού του είδους στις βουλγαρικές σπηλιές, που αποδείχνουν, ότι πιθανώς προέρχεται από τα εδάφη μας", αναφέρει ο Δρ Κόσεφ. "Μέσω νέων γεννητικών μεθόδων αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώθηκαν. Αποδείξαμε, ότι το είδος προέρχεται από τα βουλγαρικά εδάφη, επειδή εδώ είναι μεγαλύτερη η γεννητική του ποικιλία. Στην χώρα μας διαπιστώθηκαν 5 από τις γενικά 7 γνωστές γεννητικές γραμμές του είδους. Από εδώ άρχισε και η εξάπλωσή του στην Γηραιά ήπειρο. Γι αυτό και το έδαφος της χώρας μας είναι τόσο σημαντικό για την προστασία του ευρωπαϊκού λαγόγυρου".

Η διεθνής ομάδα έρευνας έφθασε σ' αυτά τα συμπεράσματα μετά από την μελέτη των γονιδίων 915 λαγόγυρων στο έδαφος 11 κρατών στην Κεντρική και την Νοτιοανατολική Ευρώπη.

"Ο λαγόγερος είναι ένα πολύ σημαντικό για τα οικολογικά συστήματα ζώο", τονίζει ο Δρ Κόσεφ. "Θεωρείται είδος-κλειδί. Δηλαδή, ο ίδιος δημιουργεί μέρη, που είναι ευνοϊκά για άλλα είδη, κάνοντας τρύπες και μεταθέτοντας τα εδάφη. Ταυτόχρονα ο λαγόγερος αποτελεί τροφή για πολλά αρπακτικά ζώα και αν εξαφανιστεί ο ίδιος, μειώνονται και αυτά τα είδη".

Τα αποτελέσματα από την έρευνα θα χρησιμοποιηθούν για την καλύτερη εργασία για προστασία του ευρωπαϊκού λαγόγυρου στις περιοχές, όπου ακόμη συναντιέται, καθώς και για την επιστροφή του σε μέρη, όπου έχει εξαφανιστεί. Στην Βουλγαρία ήδη πραγματοποιούνται πετυχημένες προσπάθειες για την ένταξη αυτού του είδους σε ορισμένα φυσικά πάρκα. Ως επόμενη φάση επίκειται να πραγματοποιηθεί νέα έρευα για την αποκατάσταση των βιοκλιματικών σεναρίων διάδοσης αυτού του είδους στο παρελθόν, δηλαδή για το πώς επηρέασαν τον ευρωπαϊκό λαγόγυρο οι διάφορες ιστορικές περίοδοι θέρμανσης και παγώματος. Ενώ μετά και για πώς θα επιδράσουν οι νυν κλιματικές μεταβολές, και άρα ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για την ελαχιστοποίηση της επίδρασης των αρνητικών παραγόντων.