Τα στοιχεία από την απογραφή του πληθυσμού της χώρας το 2011 επιβεβαίωσαν ότι υπάρχει πλέον σταθερή τάση μείωσης στη Βουλγαρία. Όπως φαίνεται, το 2050 ο πληθυσμός της χώρας μας θα είναι 5 εκατομμύρια ή κατά δύο εκατομμύρια κατοίκους μικρότερος από ό, τι είναι σήμερα. Ενώ ο συνολικός πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την ίδια περίοδο θα αυξηθεί τουλάχιστον κατά 15 εκατ. 

Στη Βουλγαρία η αίσθηση της δημογραφικής καταστροφής επιδεινώνεται από το υψηλό ποσοστό θνησιμότητας του πληθυσμού, και το γεγονός ότι οι άνθρωποι άνω των 65 ετών είναι πάνω από το 19% των κατοίκων των βουλγαρικών χωριών και πόλεων. Η στατιστική λέει ακόμα ότι ο πληθυσμός μειώνεται περίπου με 164 άτομα την ημέρα.

"Τα προβλήματα δεν προέρχονται από το εξωτερικό, είναι εδώ στη Βουλγαρία", λέει ο Τότκο Νάιντενοφ, γενικός γραμματέας της εθνικής οργάνωσης "Ζωή για την Βουλγαρία" και συγγραφέας του βιβλίου "Τα παιδιά χωρίς τα οποία δεν μπορούμε". Ο ίδιος, οπως και πολλοί άλλοι, είναι ομόφωνοι ότι η ευθύνη για τα σοβαρά δημογραφικά προβλήματα είναι των κυβερνώντων στα χρόνια της μετάβασης. Η πάλη για την εξουσία και η συσσώρευση κεφαλαίου από τους κυβερνόντες άλλαξαν τις ηθικές αξίες πολλών Βουλγάρων, επηρεάστηκαν και οι σχέσεις μέσα στην οικογένεια. Πολύ συχνά οι χαρακτήρες του υπόκοσμου αποτελούν ελκυστικό μοντέλο. Περισσότερα από τα μισά παιδιά στη Βουλγαρία γεννήθηκαν εκτός γάμου, και αυτό έχει και τις συνέπειές, επισημαίνει ο δρ. Νάιντενοφ.

"Οι περισσότερες μητέρες έχουν δηλώσει ότι είναι ανύπαντρες γιατί έτσι λαμβάνουν μεγαλύτερα επιδόματα παιδιών. Μόνοι μας ενθαρρύνουμε το "επάγγελμα" των μητέρων Ρομά, οι οποίες λαμβάνουν βοήθεια για πολύτεκνες οικογένειες. Σε ειδική έκθεση της CIA "Παγκόσμιες τάσεις 2015" που αφορά τις προβλέψεις για την ανάπτυξη του κόσμου, βγαίνει το συμπέρασμα ότι η Βουλγαρία σημειώνει την πιο ραγδαία γήρανση, πτώχευση και μετανάστευση του πληθυσμού", λέει ο δρ. Νάιντενοφ.

"Με άλλα λόγια, μειώνουμε καταστροφικά – με 60 χιλιάδες ετησίως. Ενώ το 1988 η αύξηση του πληθυσμού ήταν 2,1, σήμερα σημειώνεται μείωση του πληθυσμού κατά 5,5 της χιλίοις. Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υηρεσία οι Βούλγαροι είναι λίγο πάνω από 7 εκατομμύρια 280 χιλιάδες, αλλά σύμφωνα με την CIA, δεν είμαστε πάνω από 6 εκατομμύρια 900 χιλιάδες άτομα", επισημαίνει ο ίδιος.

"Οι προβλέψεις είναι τρομακτικές, γιατί υπάρχει μεγάλος δείκτης ασθενών. Υποφέρουν από έλλειψη ποιοτικής και αποτελεσματικης υγειονομικής περίθαλψης – οι δαπανες για την υγειά είναι μόλις 4,3% του ΑΕΠ. Σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ το ποσό αυτό είναι δύο δυόμισι φορές μεγαλύτερο. Υπάρχει και κάτι άλλο - αλλάζει η εθνική ισορροπία στην σύνθεση του πληθυσμού, αλλά είναι δύσκολο να εκτιμηθεί πώς ακριβώς επειδή δεν ερευνούν το ζήτημα οι κοινωνιολογικές υπηρεσίες", αναφέρει ο Τότκο Νάιντενοφ.

Αν και δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για τα προηγούμενα χρόνια, η αλλαγή για την οποία μιλάει ο δρ Νάιντένοφ έχει πραγματοποιηθεί. Στο βουλγαρικό Τύπο εμφανίστηκαν άρθρα στα οποία Μακεδόνες, Ρώσοι, Άραβες και Ασιάτες που ζουν στη χωρά μας θεωρούν την Βουλγαρία ως "δεύτερη πατρίδα" τους. Το 2009, το ήμισυ των αλλοδαπών, που ζουν στην Βουλγαρία για διάφορους λόγους - επιχειρήσεις, γάμος, εκπαίδευση, σκοπεύουν να εγκατασταθούν μόνιμα στην χώρα. Οι περισσότεροι απ' αυτούς έρχονται από ασιατικές και αραβικές χώρες, τη Ρωσία και τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Οι αιτίες που τους ελκύουν είναι η πτώση των τιμών των ακινήτων, οι χαμηλές τιμές των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών, και όχι σε τελευταία θέση το φυσικό περιβάλλον. "Νεους Βούλγαρους" αποκαλούν συχνά τους Ρώσους, που αγόρασαν ακίνητα στις παράκτιες πόλεις της Μαύρης θάλασσας.

Σύμφωνα με τους κτηματομεσίτες ο αριθμός τους κυμαίνεται μεταξύ 200 και 300 χιλιάδων, και παρά την οικονομική κρίση συνεχίζει να αυξάνεται. Οι Ρώσοι προσελκύονται από το ήπιο κλίμα και την εγγύτητα της Βουλγαρίας, αισθάνονται καλά στη Βουλγαρία. Σε αντίθεση με όλους τους μετανάστες, οι πολίτες της γειτονικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας έχουν περισσότερη τύχη και η πιο γρήγορα λαμβάνουν βουλγαρική υπηκοότητα. Έρχονται στη Βουλγαρία για οικονομικούς λόγους και τη δυνατότητα να είναι πολίτες ενός κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το φθινόπωρο του 2011 σε λιγότερο από ένα μήνα, ο αριθμός των ατόμων της γειτονικής χώρας, που έλαβαν βουλγαρικά διαβατήρια αυξήθηκε με περίπου 7 χιλιάδες.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα