Δεν είναι γνωστό εάν ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ και τα συνδικάτα υπολόγιζαν την περασμένη Κυριακή, όταν συμφώνησαν τις βασικές παραμέτρους της μεταρρύθμισης στο σύστημα συνταξιοδότησης, το βαθμό της κοινωνικής αντίδρασης και των ταραχών που θα προκαλέσουν με τις αποφάσεις τους. Συλλαλητήρια, δηλώσεις, τελεσίγραφα κλονίζουν την κοινωνία. Πολύ γρήγορα το πρόβλημα από καθαρά κοινωνικό εξελίχθηκε σε πολιτικό και σύμφωνα με πολλούς παρατηρητές δεν αποκλείεται να προκαλέσει και την διάλυση του κυβερνώντος συνασπισμού. Τι επιδείνωσε σε τέτοιον βαθμό τις πολιτικές σχέσεις και προκάλεσε τη δυσαρέσκεια των επιχειρηματιών;

Τα βασικά σημεία που προβλέπονται στη μεταρρύθμιση είναι δύο. Το πρώτο αφορά το κατά σειρά πάγωμα της εγκεκριμένης ακόμα από την πρώτη κυβέρνηση του Μπόικο Μπορίσοφ αλλαγής στο σύστημα συνταξιοδότησης. Στην αρχική μορφή της προβλέπονταν βαθμιαία εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης των ανδρών και γυναικών κατά 4 μήνες κάθε χρόνο έως την ηλικία 65 ετών.

Με τον ερχομό της κεντροαριστερής κυβέρνησης του Πλάμεν Ορεσάρσκι η μεταρρύθμιση αυτή παγώθηκε για ένα χρόνο με το επιχείρημα ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη το προσδόκιμο ζωής των Βουλγάρων που δεν είναι πολύ μεγάλο σε σύγκριση με το κατά μέσον όρο για την Ευρώπη. Από τις αρχές του 2015 προβλέπονταν η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης να αποκατασταθεί .

Υπό την πίεση των συνδικάτων όμως η δεύτερη κυβέρνηση του Μπόικο Μπορίσοφ συμφώνησε την περασμένη Κυριακή η ηλικία συνταξιοδότησης να παραμείνει παγωμένη και το επόμενο έτος, όταν θα συμφωνηθεί όλο το πακέτο μεταρρυθμίσεων στο σύστημα συνταξιοδότησης. "Η είδηση αυτή δεν είναι καλή", ήταν το σχετικό σχόλιο του Προέδρου της Δημοκρατίας, Ρόσεν Πλέβνελιεφ.

Η δεύτερη αιτία για τις σφοδρές αντιδράσεις κατά της κοινωνικής πολικής των κυβερνώνοντων είναι η πρόταση του υπουργού Οικονομικών, Βλαντισλάβ Γκοράνοφ να δοθεί το δικαίωμα επιλογής στους πολίτες σχετικά με την υποχρεωτική δεύτερη σύνταξη - να ασφαλίζονται στα ιδιωτικά ασφαλιστικά ταμεία ή στο κρατικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Μέχρι στιγμής οι εισφορές για τη δεύτερη σύνταξη γίνονταν εξολοκλήρου σε ιδιωτικά ταμεία, στα οποία συσσωρεύτηκαν άνω των 3,5 δις. ευρώ. Επίσημα η νέα ιδέα εξηγείται με την πρόθεση να χορηγηθούν μεγαλύτερα δικαιώματα επιλογής στους ασφαλισμένους και το ότι δεν πρόκειται για οποιαδήποτε κρατικοποίηση της ιδιωτικής συνταξιοδοτικής ασφάλισης.

Οι επιχειρηματίες επίσης αντέδρασαν στις δύο προβλεπόμενες και συμφωνημένες αλλαγές στο σύστημα συνταξιοδότησης της χώρας. "Η οικονομία έχει ανάγκη από ειδικευμένο προσωπικό, που συνήθως είναι οι άνθρωποι με μεγαλύτερες εμπειρίες, επειδή οι νεαροί και μορφωμένοι μαζικά εγκαταλείπουν τη χώρα", εξηγούν την επιθυμία τους να συνεχιστεί η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης οι εκπρόσωποι των επιχειρηματικών κύκλων. "Η απόφαση η δημόσια κοινωνική ασφάλιση να μπει και στην ιδιωτική ασφαλιστική αγορά θέτει σε ανισότιμη κατάσταση τις ιδιωτικές εταιρείες που κινδυνεύουν από μαζική απόσυρση ασφαλισμένων και πτώχευση", είναι το βασικό επιχείρημα των επιχειρηματικών κατά της απόφασης της κυβέρνησης για αλλαγή του συστήματος συνταξιοδότησης.

"Ακόμη και αρκετά μικρότερες αλλαγές στο κοινωνικό σύστημα πρέπει να γίνονται ύστερα από σοβαρές συζητήσεις και πολύ προσεκτική εκτίμηση", δήλωσε ο πρώην υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής, Ιβάν Νέικοφ. Την γνώμη του για το ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι απερίσκεπτες και βιαστικές συμμερίζονται οι περισσότεροι εμπειρογνώμονες οικονομολόγοι. Ενώ από το δεξιό Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό κατηγορηματικά δήλωσαν ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεχτή αυτή "η επικίνδυνη ιδέα", επειδή ουσιαστικά αποτελεί έκφραση αριστερής και λαϊκιστικής πολιτικής.

Εάν θα διαλυθεί η ευαίσθητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία ίσως θα γίνει σαφές αύριο όταν αναμένεται οι νέες μεταρρυθμίσεις στο σύστημα συνταξιοδότησης να ψηφιστούν στη Βουλή. Πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη ότι ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ είναι πολύ ευαίσθητος προς την κοινή γνώμη και διατεθειμένος ορισμένες φορές να παίρνει αυθόρμητες αποφάσεις την τελευταία στιγμή. Για τον λόγο οι παρατηρητές δεν αποκλείουν την πιθανότητα οι προαναφερόμενες αποφάσεις να αποσυρθούν στις 12 παρά 5.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα