Σύμφωνα με όλες τις κοινωνιολογικές έρευνες, η πλειοψηφία των Βουλγάρων είναι εξαιρετικά θετικά διατεθειμένη προς την ΕΕ, και αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην αντίληψη των συμπατριωτών μας για την Ένωση - την αντιμετωπίζουν σαν πλούσιο συγγενή από τις Βρυξέλλες που μοιράζει δώρα στα καλά παιδιά υπό τη μορφή επιχορηγήσεων.

Ο πλούσιος αυτός συγγενής όμως είναι πολύ σημαντικός για τους φτωχούς Βούλγαρους, επειδή υπολογίζουν σε μεγάλο βαθμό στα χρήματά του για να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής τους, αφού καθημερινά τους λένε ότι χρήματα το βουλγαρικό κράτος δεν έχει. Αυτή η αντίληψη, φυσικά, δεν είναι σωστή και αυτό επιβεβαιώνεται και από την πραγματικότητα, ενώ και από την ίδια την ΕΕ, που προσπαθεί με κάθε τρόπο να πείσει τους Βουλγάρους ότι δεν είναι ευεργέτιδα που θα λύσει τα προβλήματα, το ξεπέρασμα των οποίων εξαρτάται βασικά από αυτούς τους ίδιους. Στην καλύτερη περίπτωση οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν και υποβοηθήσουν σε κάποιο βαθμό την υλοποίηση των προγραμμάτων, σχεδίων και μελετών για βελτίωση της ζωής στη Βουλγαρία στο όνομα της ευρωπαϊκής συναίνεσης και αλληλεγγύης.

Στα τέλη του περασμένου έτους, που ήταν το τελευταίο της προγραμματικής και χρηματοοικονομικής περιόδου 2007-2014 της ΕΕ, η βουλγαρική κυβέρνηση έκανε απολογισμό της εκτέλεσης των επιχειρησιακών προγραμμάτων και της απορρόφησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Από τα συνολικά 9,3 δις ευρώ που προορίζονται για τη χώρα, η Βουλγαρία κατόρθωσε να απορροφήσει έως τα τέλη του 2014 το 67%.

Η χώρα έχει το δικαίωμα να συνεχίσει να χρηματοδοτείται από τα ταμεία της περασμένης περιόδου και φέτος, και η πιθανότητα να κατορθώσει να αυξήσει το ποσό αυτό δεν είναι μικρή. Έχοντας υπόψη όμως ότι το 1/3 των χρημάτων παραμένει αναξιοποίητο και πρέπει να πληρωθεί μόνο για 12 μήνες, οι τόσο αμφισβητούμενες διοικητικές ικανότητες της χώρας μπορούν να αποδειχθούν σοβαρό εμπόδιο για την απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Αυτό π.χ. έγινε το περασμένο έτος, όταν λόγω παραλήψεων από βουλγαρικής πλευράς παγώθηκαν δύο από τα επτά επιχειρησιακά προγράμματα και γι' αυτά η χώρα δεν έλαβε ούτε ευρώ. Ο στόχος φέτος είναι να εγκριθούν από τις Βρυξέλλες επιχορηγήσεις συνολικής αξίας σχεδόν 2,5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με προβλέψεις των ειδικών, από το ποσό αυτό η Βουλγαρία δεν θα κατορθώσει να απορροφήσει το λιγότερο 86 εκατ. ευρώ από τρία ευρωπαϊκά προγράμματα.

Είναι πράγματι τόσο σημαντικά τα ευρωπαϊκά ταμεία για τη Βουλγαρία; Οι γνώμες είναι αντιφατικές και αρκετές, οι συζητήσεις σχετικά με τα πραγματικά οφέλη από τις επενδύσεις με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Γεγονός είναι ότι το 67% των δημόσιων επενδύσεων στη Βουλγαρία πραγματοποιείται με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση λόγω ανεπάρκειας ιδίων χρηματικών πόρων. Γεγονός όμως είναι ότι και για 8 χρόνια η Βουλγαρία είχε δυνατότητα να λάβει λίγο περισσότερα από 9 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις, με ΑΕΠ για την περίοδο αυτή περίπου 250 δισ. ευρώ, που αποτελεί λιγότερο από το 4% από το συνολικό για την περίοδο αυτή ΑΕΠ.

Δεν πρέπει όμως να παραμελείται και το γεγονός ότι η Βουλγαρία πληρώνει τις εισφορές της στον προϋπολογισμό της ΕΕ και για αυτά τα οχτώ χρόνια έχει καταθέσει στα ταμεία της Ένωσης άνω των 3 δισ. ευρώ. Σαφώς στην περίπτωση αυτή οι Βρυξέλλες έχουν δίκαιο να επιμένουν ότι δεν είναι ο πλούσιος συγγενείς που μοιράζει δώρα, ούτε μπορεί και πρέπει να λύνει τα καθαρά βουλγαρικά προβλήματα.

Και απολύτως λογική στα συμφραζόμενα αυτά είναι η δήλωση της αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Μεγκλένα Κούνεβα, στην οποία τονίζεται ότι οι Βρυξέλλες δίνουν απλώς εργαλεία και όχι μαγική ράβδο για επίλυση των εσωτερικών προβλημάτων. Για πολλούς Βουλγάρους όμως, ανεξάρτητα εάν έχουν δίκαιο ή όχι, η ΕΕ είναι η μοναδική ελπίδα και παράδειγμα, ότι μία μέρα τα πράγματα και η ζωή στη χώρα μπορούν και θα βελτιωθούν.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα