Σε μια στιγμή που οι μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής κανότητας υποβαθμίζουν τις εκτιμήσεις τους για την γειτονική Ελλάδα, και αποτραβούν την εμπιστοσύνη τους από έναν από τους βασικούς μας εμπορικούς εταίρους, την Ρωσία, η έγκυρη Moody’s Investor Services ενέκρινε την μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική πολιτική της χώρας μας ως το 2017, απονέμοντάς της δανειοληπτική ικανότητα Baa 2 με σταθερή προοπτική. Πρόκειται για την πιο υψηλή βαθμολογία που προηγείται των δυσπρόσιτων εκδοχών της βαθμολογίας Α και αυτό δείχνει πως οι επενδύσεις σε βουλγάρικα χρεόγραφα φέρουν μέτριο ρίσκο.

Στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της χώρας για την έκδοση κρατικών ομολόγων στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων προβλέπεται η λήψη νέου δανείου ύψους 8 δις €, 6 δις από τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για αναχρηματοδότηση των παλαιότερων υποχρεώσεων, ενώ τα υπόλοιπα 2 δις θα χρησιμοποιηθούν για χρηματοδότηση του ελλείμματος του προϋπολογισμού.

Από φέτος το δημόσιο χρέος θα αυξηθεί με νέα 3.5 δις €, κάτι που θα ανεβάσει το μερίδιο του χρέους στο Ακαθόριστο Εθνικό Προϊόν ως περίπου 30%, κάτι που σε σύγκριση με χώρες με την δανειοληπτική ικανότητα της Βουλγαρίας σημαίνει 2 φορές λιγότερο από το μέσο όρο. Με άλλα λόγια η Βουλγαρία παραμένει μια σχετικά όχι και τόσο χρεωμένη χώρα.

Συν το γεγονός πως πλέον αρχίζουν να φαίνονται τα σημάδια ελάττωσης του ελλείμματος του προϋπολογισμού, όπως μας είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση, ως το επίπεδο που είναι αποδεκτό από τα κριτήρια της Συνθήκης του Μάαστριχτ, δηλαδή 3% από το Ακαθόριστο Εθνικό Προϊόν, ενώ ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε ακόμα και πλεόνασμα. Σ’ αυτήν την περίπτωση δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε με τους διεθνείς ειδήμονες πως η χώρα μας έχει καλή οικονομία και πως η δημοσιονομική της πολιτική είναι λογική και σωστή.

Έτσι κι αλλιώς όμως η Βουλγαρία θα πρέπει να πάρει νέα δάνεια τόσο στις εσωτερικές, όσο και στις εξωτερικές αγορές και γι’ αυτό είναι σημαντική η βαθμολογία που δίνουν οι διεθνείς οίκοι πιστοληπτικής ικανότητας για την δανειοληπτική ικανότητα των βουλγάρικων ομολόγων. Γιατί από αυτή τη βαθμολογία εξαρτάται η τιμή, βάσει της οποίας θα χρηματοδοτηθεί η χώρα μας και όσο χαμηλότερη είναι η βαθμολογία τόσο υψηλότεροι θα είναι τα επιτόκια που θα πρέπει να πληρώσουμε στους επενδυτές. Όπως όλοι καταλαβαίνουμε όταν πρόκειται για δάνεια δισεκατομμυρίων € και ένα εκατοστό του ποσοστού σημαίνει πολλά χρήματα.

Η σταθεροποίηση και η, έστω και μέτρια, βελτίωση των προοπτικών που ανοίγονται μπροστά στην εθνική οικονομία έγιναν αντιληπτές και από άλλους αναλυτές. Πρόσφατα η εφημερίδα The Financial Times έγραψε πως μετά από 2 δύσκολα χρόνια, με 5 κυβερνήσεις, διαμαρτυρίες και τραπεζική κρίση, η Βουλγαρία του 2015 επιστρέφει σε κανονικούς ρυθμούς. Μόλις πριν από ένα μήνα και η διεθνής εταιρεία Fitch Ratings επιβεβαίωσε την μακροπρόθεσμη δανειοληπτική ικανότητα της Βουλγαρίας σε ΒΒΒ-/ΒΒΒ, δηλαδή σταθερότητα όσον αφορά τόσο το ντόπιο νόμισμα, όσο και τα ξένα συναλλάγματα.

Η αναγνώριση των εταιρειών δημοσκοπήσεων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ψήφο εμπιστοσύνης στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της βουλγάρικης κυβέρνησης όπως και για την εγγραφή των βουλγάρικων κρατικών ομολόγων στο Χρηματιστήριο του Λουξεμβούργου. Μια τέτοια εγγραφή είναι αρκετή για να αυξηθεί η εμπιστοσύνη στα κρατικά μας ομόλογα και να πέσει η τιμή των χρημάτων που δανειζόμαστε. Η Moody’s δεν αποκλείει και την πιθανότητα στο μέλλον η βαθμολογία μας να επηρεαστεί θετικά και από την παύση μη ευνοϊκών εξωτερικών παραγόντων, πράγμα που θα είναι δυνατόν αν η χώρα μας ενταχθεί στον Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών της Ευρωζώνης ή ελαττωθεί το μερίδιο του εξωτερικού χρέους στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν.

Σε κάθε περίπτωση η νέα θετική βαθμολογία για την πολιτική της βουλγάρικης κυβέρνησης είναι ένα επιπλέον κίνητρο για την πραγματοποίηση των προγραμματισμένων αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.

Μετάφραση: Αγάπη Ασπρίδου