Πρόσφατα το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε, ότι βάσει προκαταρκτικών στοιχείων στα τέλη του α' τρίμηνου η υπερεκτέλεση του προϋπολογισμού είναι περίπου 15% ή περίπου 1,2 δις λέβα. Πώς, όμως, το κράτος μας ξοδεύει αυτά τα χρήματα;

Σύμφωνα με τον οικονομολόγο από το ίδρυμα "Ανοιχτή κοινωνία" Γκεόργκι Άγγελοφ τα μέσα αξιοποιούνται αναποτελεσματικά. Οι κοινωνικές δαπάνες αποτελούν ολόκληρα 50% του προϋπολογισμού, επειδή το ήμισυ του πληθυσμού ζει με κοινωνική βοήθεια ή με σύνταξη.

"Στην χώρα μας πολλά άτομα βγαίνουν σε σύνταξη πριν φθάσουν τα απαραίτητα όρια της ηλικίας συνταξιοδότησης", λέει ο Γκεόργκι Άγγελοφ. "Είναι οι λεγόμενοι νεαροί συνταξιούχοι. Αστυνομικοί, στρατιωτικοί και άλλες ομάδες της κοινωνίας συνεχίζουν να επωφελούνται από την δυνατότητα να βγουν σε σύνταξη πολύ νωρίς".

Μεγάλο είναι επίσης το μερίδιο των νέων, που ούτε δουλεύουν, ούτε σπουδάζουν. Και επειδή πολλά άτομα βασίζονται στις κοινωνικές βοήθειες, το βιοτικό τους επίπεδο είναι χαμηλό.

"Η κοινωνική βοήθεια πρέπει να κατευθύνεται προς τα άτομα, που δεν μπορούν να δουλεύουν ή προσωρινά βρίσκονται εκτός της αγοράς εργασίας", είναι κατηγορηματικός ο οικονομολόγος. "Ο τρόπος να βγούμε έξω απ' αυτόν τον φαύλο κύκλο είναι η οικονομική πολιτική ή αναπροσανατολισμός μέσων προς δραστηριότητες, που δημιουργούν εργατικές θέσεις, οικονομική άνοδο καιεισοδήματα".

Επειδή τα μεγάλα κονδύλια κατευθύνονται σε μη αποτελεσματικές δραστηριότητες, για τις σημαντικές σφαίρες, όπως η εκπαίδευση, οι επενδύσεις στην οποία θα είχαν μεγάλο μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα, παραμένουν με λιγότερα μέσα. Η απόφαση είναι απλή – καλύτερη εκπαίδευση, περισσότερη ειδίκευση και ένταξη στην αγορά εργασίας. Αλλά το πρόβλημα είναι η εκτέλεση – δεν ξέρουμε πώς να το κάνουμε. Τα παιδιά Ρομά, που την δεκαετία του '90 δεν πήγαιναν στο σχολείο, τώρα βασίζονται στο κοινωνικό σύστημα.

Πέρα από την εκπαίδευση, σε μακροπρόθεσμο πλάνο, η λύση, σύμφωνα με τον οικονομολόγο, είναι η μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα της βουλγαρικής οικονομίας, επειδή αυτή θα μπορούσε να γυρίσει πίσω τους Βούλγαρους πολίτες. Για τον σκοπό απαιτείται καλύτερο επενδυτικό κλίμα, για να έρχονται οι επενδυτές εδώ, αντί οι βούλγαροι να πάνε εκεί, όπου υπάρχει δουλειά.

Μεγάλο μέρος των κονδυλίων του προϋπολογισμού καταναλώνονται και για την επιχορήγηση κρατικών επιχειρήσεων, που δυσλειτουργούν. Ένας τέτοιος θεσμός είναι και ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Βουλγαρίας, για τον οποίο καταναλώνουμε 0,5 δις ετησίως. Η Εθνική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού ΒΤΚ απορροφά από την πλευρά της 1,2 δις λέβα κάθε χρόνο, τέτοιου ύψους είναι και οι επιχορηγήσεις στον χώρο της γεωργίας. Όλα αυτά τα μέσα, που επενδύονται, δεν οδηγούν σε υψηλότερη παραγωγικότητα, ούτε στο άνοιγμα νέων εργατικών θέσεων. Για πολλούς παραγωγούς είναι ευκολότερο να πάρουν τις επιχορηγήσεις τους και να παράγουν λιγότερα.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα