Στα χρόνια μετά την Απελευθέρωση της Βουλγαρίας από τον τουρκικό ζυγό, ένα από τα βασικά καθήκοντα της βουλγαρικής κοινωνίας είναι η διαπαιδαγώγηση της νεαρής γενιάς. Πρώτη προσπάθεια να καθιερώσει στο σχολείο την φυσική αγωγή κάνει ο καθηγητής χημείας Τόντορ Γιόντσεφ, ο οποίος καλεί 10 προπονητές γυμναστικής από την Ελβετία. Έτσι από το 1895 μέχρι το 1897 στην χώρα ιδρύονται οι πρώτοι σύλλογοι γυμναστικής. Ένα χρόνο αργότερα ιδρύεται η Ένωση των βουλγαρικών συλλόγων γυμναστικής "Παλικάρι" (στα βουλγαρικά "Γιουνάκ"). Πρώτος πρόεδρός της είναι ο ίδιος ο Τόντορ Γιόντσεφ.

"Το κοινωνικό φάσμα των ανθρώπων, που ήταν μέλη αυτών των συλλόγων, είναι εξαιρετικά ευρύ", λέει η Κάτια Ντιμιτρόβα, γενική επιμελήτρια στο Μουσείο  αθλητισμού στη Σόφια. "Από ανώτατους υπαλλήλους μέχρι άτομα, που δεν είχαν σχεδόν καμία εκπαίδευση – κάτι, που υπογραμμίζει τον ενωτικό ρόλο του αθλητισμού στην κοινωνία μας. Αργότερα προστάτης αυτής της Ένωσης γίνεται ο βασιλιάς Βόρις Γ και μάλιστα λέει πώς θέλει τα παιδιά του να διαπαιδαγωγηθούν σε πατριωτισμό ακριβώς σ' αυτήν την οργάνωση".

Με δικά τους χρήματα τα μέλη των συλλόγων κάνουν τις πρώτες αίθουσες γυμναστικής και τα πρώτα στάδια, όπου οι νέοι μαθαίνουν χορούς, στίβο, πυγμαχία, πάλη.

"Στον όχι και πολύ μεγάλο χώρο του Μουσίου του αθλητισμού αφήσαμε αρκετό μέρος για την ένωση "Παλικάρι", και αυτό δεν είναι τυχαίο, επειδή αυτή η οργάνωση ανάπτυσσε εξαιρετικά πλούσια πολιτιστική και διαφωτιστική δραστηριότητα. Λυπάμαι, για το ότι πολύς κόσμος δεν ξέρει γι' αυτήν την οργάνωση του βουλγαρικού αθλητισμού, η οποία βάζει τα θεμέλια της σύγχρονης διδασκαλίας της φυσικής αγωγής, καθώς και την αρχή πολλών ειδών σπορ στη χώρα μας", αναφέρει η Κάτια Ντιμιτρόβα.

Αυτό πραγματικά είναι έτσι: οι Ελβετοί εκπαιδευτές μεταφέρουν στη Βουλγαρία τέτοια σπορ σαν το μπέϊζμπολ, το μπάσκετ, το βόλεϊ, το καλλιτεχνικό πατινάζ, το ποδόσφαιρο. Ανάμεσα στους γυμναστές διεξάγονται μουσικοί και λογοτεχνικοί διαγωνισμοί, διαλέξεις, οργανώνονται χορωδίες και μουσικά συγκροτήματα. Οι ξεχωριστοί σύλλογοι εκδίδουν μερικές εφημερίδες, γράφονται και βιβλία με λεπτομερή περιγραφή των ασκήσεων και απεικονίσεις. Το σημαντικότερο σημείο της ένωσης "Παλικάρι" είναι οι συγκεντρώσεις γυμναστικής, που διεξάγονται από το 1890 μέχρι τις μέρες μας κάθε δύο ή τρία χρόνια. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει πανηγυρικές παρελάσεις, κοινές γυμναστικές ασκήσεις, αγώνες δρόμου και άλλες δραστηριότητες.

"Οι συμμετέχοντες εκτελούσαν μαζικές επιδεικτικές ασκήσεις, αφού σκοπός τους ήταν να δείξουν την ευνοϊκή επίδραση του αθλητισμού στον ανθρώπινο οργανισμό. Οι συγκεντρώσεις είχαν αγωνιστικό χαρακτήρα. Οι νικητές λάμβαναν μετάλλια, πλακέτες, κύπελλα. Σε μία από τις συγκεντρώσεις το 1910 μαζί με τους βούλγαρους συμμετείχαν επίσης Ρώσοι, Σέρβοι και Τσέχοι".

Οι περισσότερες συγκεντρώσεις πραγματοποιούνται μεταξύ των συλλόγων στη χώρα, αλλά έχουμε βουλγαρική συμμετοχή σε συγκεντρώσεις στην Βενετία, την Πράγα και άλλες πόλεις. Στην Βουλγαρία το βασικό σημείο πραγματοποίησης τέτοιων εκδηλώσεων ήταν το στάδιο "Παλικάρι" στη Σόφια. Τώρα αυτό το μέρος είναι το Εθνικό στάδιο "Βασίλ Λέβσκι".

Λίγο γνωστό γεγονός είναι, ότι το 1896 η Βουλγαρία συμμετέχει στην ίδρυση των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα με πενταμελή αντιπροσωπεία από τον σύλλογο της Σόφιας "Παλικάρι". Η Ένωση των βουλγαρικών συλλόγων γυμναστικής "Παλικάρι" υπήρχε για 50 χρόνια, αλλά, δυστυχώς διαλύθηκε μετά την καθιέρωση φιλοσοβιετικής διακυβέρνησης στη Βουλγαρία στα μέσα της δεκαετίας του 40 του περασμένου αιώνα.Σήμερα στο Μουσείο του αθλητισμού μπορούμε να δούμε εκθέματα, που συνηγορούν για την πλούσια ιστορία της.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα