Ένας από τους μεγάλους σύγχρονους Βουλγάρους καλλιτέχνες - Εμίλ Στόιτσεφ, παρουσιάζει μεγάλη έκθεση του στην Εθνική Πινακοθήκη. Ο λόγος για αυτή είναι η επικείμενη 80η επέτειος του ζωγράφου. Απόγονος παλιάς οικογένειας καλλιτεχνών, ο ίδιος δεν σπούδασε σε πανεπιστήμιο. Αλλά το 2010 έγινε επίτιμος διδάκτωρ της Εθνικής Ακαδημίας Καλλών Τεχνών. Είναι κάτοχος πολλών βραβείων. Μετά τις δημοκρατικές αλλαγές στη Βουλγαρία ο Στόιτσεφ μετανάστευσε στη Γαλλία. Στο 1993 το Δημαρχείο του Παρισιού οργάνωσε μια μεγάλη έκθεση του στο Παλάτι «Μπαγκατέλ». Δεκάδες εκθέσεις παρουσίασε στην χώρα μας και στο κόσμο. Η τωρινή συλλογή περιλαμβάνει 118 έργα. «Είναι μεγάλη χαρά να είμαι επιμελητής της έκθεσης τέτοιου καλλιτέχνη», - λέει σε  συνέντευξη για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία η ιστορικός τέχνης Διάνα Ντραγκανοβα-Στιρ. Και ακόμα

«Πρόκειται για αναδρομική έκθεση του έργου του - από τους πρώτους πίνακες της δεκαετίας του 50 και του 60 του περασμένου αιώνα, και μέχρι σήμερα. Ο τελευταίος έβγαλε από το τρίποδο το 2015. Έμφαση στην έκθεση είναι ο κύκλος «Το σκοτάδι γεννάει τέρατα.» Στην γκαλερί υπάρχει ειδικός χώρος με πίνακες από το κύκλο αυτό, φυσικά μόνο επιλεγμένα έργα – τα πιο αντιπροσωπευτικά της σειράς».

Τι κρύβεται πίσω από αυτό το όνομα - «Το σκοτάδι γεννάει τέρατα»;

«Ρώτησα τον κ Στόιτσεφ, γιατί ο καθένας από εμάς, όταν διαβάσει τον τίτλο, στο κεφάλι του έρχονται διαφορετικές σκέψεις και είναι παρόμοιες με εκείνες του ζωγράφου. Γιατί το σκοτάδι γεννάει τέρατα; Επειδή τα τελευταία χρόνια ζούμε σε ένα κόσμο απάνθρωπο και αφιλόξενο . Αυτό προσπαθεί να τονίσει ο καλλιτέχνης και νομίζω ότι είναι ένα από τους πιο δυνατούς κύκλους εδώ στην έκθεση»

Ποιο το πιο σημαντικό για τον καλλιτέχνη, που θέλει να εκφράσει στους πίνακές του;

«Οι πίνακές του είναι διαφορετικοί.  Κάθε επισκέπτης που έρχεται και δει την έκθεση θα καταλάβει πώς  είχε ζωγραφίσει  ο Εμίλ Στότσεφ κατά τη δεκαετία του 50, του 60, του 80 και μέχρι  σήμερα. Είναι λογικό για ένα καλλιτέχνη, με  αισθητηριακή αντίληψη, ο οποίος εργάζεται με την μεταφορά, με το υποσυνείδητο. Κάθε ένα από τα έργα του είναι ένα σύμπαν, είναι μια αντανάκλαση της στιγμής, που βιώνει. Κάθε πίνακας  έχει τη δική του ατμόσφαιρα.»

Ποια είναι η θέση του καλλιτέχνη στην πατρίδα , και στο παγκόσμιο καλλιτεχνικό τοπίο;

«Θέλω πρώτα να τονίσω το ενδιαφέρον βιογραφικό του. Από τις αρχές της δεκαετίας του 90 ο Εμίλ Στόιτσεφ ζει στο Παρίσι, αλλά και στη Σόφια. Η γαλλική πρωτεύουσα, σίγουρα επηρεάζει τα έργα του καθώς και την κοσμοαντίληψη του».

Η τέχνη του είναι επιτυχής χάρη στο ταλέντο ή το χαρακτήρα του;

«Κάθε τέχνη πρώτα είναι καρπός του ταλέντου, αλλά αν ένας καλλιτέχνης δεν έχει χαρακτήρα να υπερασπίσει τις πλαστικές αναζητήσεις, τις απόψεις του, δεν θα μπορεί να εξελίσσει τις δυνάμεις του. Για μένα, η συνεργασία με τον Εμίλ Στόιτσεφ ήταν ευχάριστη. Είναι καλλιτέχνης με ένα υπέροχο στυλ και συμπεριφορά, με υψηλές απαιτήσεις για την τέχνη και τους ανθρώπους».

Η αναδρομική έκθεση του καλλιτέχνη συμπληρώνεται από ντοκιμαντέρ της Γκανιέλα Άγγελοβα, αφιερωμένο στον  καλλιτέχνη. Έτσι, οι επισκέπτες μπορούν να γνωρίσουν τον ζωγράφο και την πορεία του στην τέχνη. «Εγώ πάντα είμαι δυσαρεστημένος από το αποτέλεσμα, αν και ξέρω  τι κάνω ... - λέει στο ντοκιμαντέρ. Πάντα είμαι έτοιμος να σβήσω ο, τι έχω σχεδιάσει, μόνο για να απολαύσω και πάλι το μυστήριο της δημιουργίας».

Μετάφραση Πένκα Βέλεβα